Εργατικός Αγώνας

Σωτηρία Μαραγκοζάκη: Ο ύπατος της Σμύρνης

Μια σημαντική και αρκετά περίεργη μορφή του εικοστού αιώνα προσπαθεί να προσεγγίσει στο πρώτο της βιβλίο η Σωτηρία Μαραγκοζάκη: τον ύπατο της Σμύρνης Αριστείδη Στεργιάδη.

Προσωπικός φίλος και επιλογή του Ελευθερίου Βενιζέλου ανέλαβε τη διοίκηση της Σμύρνης όταν πήγε εκεί ο ελληνικός στρατός μετά από εντολή των μεγάλων δυνάμεων. Σκοπός του ήταν να διατηρήσει την ισορροπία ανάμεσα στις εθνότητες που κατοικούσαν τη πόλη και τη γύρω περιοχή, ακόμη και αν χρειαζόταν να συγκρουστεί με τους Έλληνες. Έφυγε από τη Σμύρνη με την εισβολή των Τούρκων και έζησε εξόριστος στο Παρίσι για αρκετά χρόνια μέχρι τον θάνατό του, κρατώντας απόλυτη σιγή για τα γεγονότα που έλαβαν χώρα τη συγκεκριμένη περίοδο.

Τα συναισθήματα που άφησε ήταν αντικρουόμενα και σαφώς πρόκειται για μια από τις πιο σκοτεινές μορφές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Αυτό ήταν και το στοίχημα στο οποίο καλείται να απαντήσει η συγγραφέας, πως περιγράφεις μια προσωπικότητα αρκετά αμφιλεγόμενη. Κάνει μια πολύπλευρη προσπάθεια να προσεγγίσει τη προσωπικότητα του Στεργιάδη, βάζοντας να μιλήσουν διάφορα πρόσωπα, φιλικά και εχθρικά προσκείμενα και μέσα από αυτό τον τρόπο να αναδείξει όλες τις πτυχές της προσωπικότητάς του. Δεν προσπαθεί να αποκαταστήσει το όνομα του Στεργιάδη, αλλά να μας δείξει ότι πριν ασπαστούμε την οποιαδήποτε άποψη θα πρέπει να προσεγγίσουμε το θέμα από πολλές πλευρές και να το μελετήσουμε όσο χρειάζεται.

Αυτή η πολυτάραχη περίοδος έχει γίνει αντικείμενα μελέτης από πολλούς ιστορικούς, πολιτικούς, μελετητές. Αυτό που κατορθώνει η συγγραφέας είναι πατώντας στα ιστορικά γεγονότα και εμπλουτίζοντάς τα με μαρτυρίες να βοηθήσει τον αναγνώστη να προσεγγίσει τη δική του αλήθεια. Η εναλλαγή προσώπων και καταστάσεων ακυρώνει το μονότονο της αφήγησης προς όφελος του πεζογραφήματος.

Κλείνοντας θα ήθελα να αναφέρω το αφηγηματικό παραλήρημα του ίδιου του Στεργιάδη, μια έξυπνη κίνηση της συγγραφέως, μέσα από το οποίο ο αναγνώστης  ακούει όλα όσα θα ήθελε.

(από τις Εκδόσεις Κέδρος)

Γιάννης Ρουσιάς

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας