Στη διάρκεια της κατοχής στην Ελλάδα μας μεταφέρει στο βιβλίο της αυτό η ιστορικός Οντέτ Βαρών Βασάρ για να μας περιγράψει τον τρόπο με τον οποίο η νεολαία της εποχής εκείνης οδηγήθηκε στην ενηλικίωση.
Η Ελλάδα βρισκόταν κάτω από τριπλή κατοχή, Γερμανών, Ιταλών και Βουλγάρων και ήταν έντονη η ανάγκη να δημιουργηθεί μια αντίσταση. Η νεολαία είναι πάντοτε το πιο δυναμικό κομμάτι της κοινωνίας, μερικές φορές οι συνθήκες επιβάλλουν να γίνει ακόμη πιο δυναμική και να μπει στη πρωτοπορία του αγώνα.
Στις συνθήκες κάτω από τις οποίες βρισκόταν η χώρα μας εκείνη την εποχή άρχισαν να δημιουργούνται οργανώσεις της νεολαίας, οι οποίες πρωτοστάτησαν στην απελευθέρωση. Οι οργανώσεις αυτές χωριζόντουσαν σε δυο κατηγορίες. Την ΕΠΟΝ, η οποία εκπροσωπούσε τον ΕΛΑΣ και το ΚΚΕ και στις οργανώσεις που προέρχονταν από τον αστικό χώρο.
Η ΕΠΟΝ ήταν η πλέον πολυάριθμη και στάθηκε στη πρωτοπορία του νεολαιίστικου κινήματος της εποχής, συμμετέχοντας ακόμη και στον ανοιχτό πόλεμο εναντίον του κατακτητή. Ήταν η οργάνωση που κατόρθωσε να ριζοσπαστικοποιήσει πιο έντονα τα μέλη της και να τα οδηγήσει στη πρωτοπορία των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων.
Από τις αστικές δυνάμεις ξεχωρίζουν τρεις οργανώσεις. Η πρώτη είναι η Πανελλήνιος Ένωσις Αγωνιζομένων Νέων (ΠΕΑΝ), η οποία είχε στενές ιδεολογικές συγγένειες με τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο, ο οποίος εθεωρείτο ότι εκείνη την εποχή έφερνε κάτι νέο στη χώρα. Ήταν ο πρώτος εκπρόσωπος μιας σχετικά νέας επιστήμης, της Κοινωνιολογίας, στη χώρα μας και ουσιαστικά παρουσιαζόταν ως αυτοδημιούργητος. Οι νέοι που τον ακολούθησαν έδρασαν κυρίως στην Αθήνα στήνοντας σαμποτάζ στον εχθρό, ενώ ήταν αυτοί που ανατίναξαν τα γραφεία της εθνικοσοσιαλιστικής οργάνωσης ΕΣΠΟ στο κέντρο της Αθήνας. Η δεύτερη οργάνωση ήταν η νεολαία του ΕΔΕΣ, η οποία έπαιξε κάποιο ρόλο στα βουνά της Ηπείρου. Και τέλος. Έχουμε την Ιερά Συμμαχία, μια αρκετά μικρότερη σε μέγεθος οργάνωση, η οποία έδρασε περιορισμένα χρονικά.
Η ενηλικίωση αυτής της γενιάς έγινε κάτω από δύσκολες συνθήκες και οδήγησε στην ωρίμανσή της. Εάν υπήρξε η ανάλογη συνέχεια είναι ένα ανοιχτό θέμα συζήτησης.
(από τις Εκδόσεις Εστία)
