Εργατικός Αγώνας

Ο ρόλος της ΤΑ για την προστασία από τις καταστροφές

Γράφει ο Τάκης Παπακωνσταντινόπουλος.

Πρόσφατα γίναμε μάρτυρες τεράστιων καταστροφών από πλημμύρες και από φονική πυρκαγιά -μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα- με πολλά ανθρώπινα θύματα και ανυπολόγιστες υλικές ζημιές.

Παρόμοιες απώλειες είχαμε παλιότερα από καταστροφικούς σεισμούς.

Δεν ήταν “θέλημα θεού” αυτές οι τραγωδίες. Έχουν τις αιτίες τους και τους υπεύθυνους.

Για να δούμε πώς αντιλαμβάνεται το αστικό κράτος την ανάπτυξη και πώς φροντίζει για τις καθημερινές ανάγκες του πολίτη, ας πάρουμε παράδειγμα την ανατολική Αττική που είναι και πιο επίκαιρη.

Στα τέλη του Μάρτη του 2018   πραγματοποιήθηκε ένα “αναπτυξιακό συνέδριο” με στόχο την ανάπτυξη, την παραγωγική ανασυγκρότηση και πώς αυτή εξειδικεύτηκε στην περιοχή της ανατολικής Αττικής.

Στην πραγματικότητα επρόκειτο για μια φιέστα κυβέρνησης, μεγαλοεπιχειρηματιών, Εμπορικών Επιμελητηρίων, Τοπικής Αυτοδιοίκησης κ.α που συζήτησαν και φούσκωναν από υπερηφάνεια για τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα της ανατολικής Αττικής προσπαθώντας ο καθένας να καρπωθεί το μεγαλύτερο μερίδιο γι’ αυτή την “κοσμογονία”.

Η περιοχή κυριολεκτικά μεταμορφώθηκε, σύμφωνα με τους διοργανωτές της φιέστας, από τους μεγάλους οδικούς άξονες, το αεροδρόμιο, τις βιομηχανικές μεταποιητικές μονάδες, τις ξενοδοχειακές μονάδες του παραλιακού μετώπου. ‘Όλα αυτά τα έργα έφεραν τεράστια κέρδη στους επενδυτές.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι μεγάλοι οδικοί άξονες απέφεραν εκατομμύρια ευρώ κέρδη στους μονοπωλιακούς ομίλους που κατασκεύασαν τους δρόμους και πληρώνει ο λαός μέσω των πανάκριβων διοδίων .Οι βιομήχανοι μέσω της υπερεκμετάλλευσης των εργαζομένων τσέπωσαν τεράστια κέρδη.

Οι τράπεζες, το κατασκευαστικό κεφάλαιο και οι μεγαλέμποροι δομικών υλικών θησαύρισαν από την εκτεταμένη οικιστική ανάπτυξη, που έγινε χωρίς σχεδιασμό, με άναρχο τρόπο.

Αυτά λοιπόν τα έργα, που κατά σύμπτωση εξυπηρετούσαν τα μεγάλα συμφέροντα, έγιναν στην ανατολική Αττική και παρουσίασαν με ικανοποίηση οι διοργανωτές της φιέστας.

Απουσίαζαν όμως τα έργα που αφορούσαν την ζωή του εργαζόμενου λαού και είχαν σχέση με την Υγεία, την Πρόνοια, την πυροπροστασία, τα αντιπλημμυρικά έργα, την αντισεισμική θωράκιση κ.α. γιατί δεν απέδιδαν κέρδη.

Σε αυτή λοιπόν την ανατολική Αττική, το πρότυπο της ανάπτυξης, λιγότερο από 5 μήνες μετά την “γιορτή” καταγράφηκε μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες της σύγχρονης Ελλάδας.

Και τότε βγήκαν στην επιφάνεια τα μεγάλα προβλήματα της   “αναπτυγμένης” ανατολικής Αττικής που είχαν σχέση με την μεγάλη καταστροφή.

Ο πολεοδομικός σχεδιασμός (δρόμοι μικρού πλάτους, πολυάριθμα αδιέξοδα ) που λειτούργησε σαν «παγίδα» για τον πληθυσμό που προσπάθησε να διαφύγει, η εμπορευματοποίηση της γης, η έλλειψη σχεδιασμού, προετοιμασίας και μέτρων πρόληψης για την αντιμετώπιση τέτοιων περιπτώσεων και ανεπαρκέστατη πυροπροστασία και πυρόσβεση.

Ειδικά για την πυρασφάλεια και δασοπροστασία ένα μέρος των σχεδιασμών υλοποιείται από την τοπική αυτοδιοίκηση από το 1995 και προχώρησε πιο πολύ με τον “Καλλικράτη” με προφανή στόχο από την μια μεριά την απαλλαγή του κρατικού προϋπολογισμού από δαπάνες και από την άλλη το άνοιγμα του δρόμου της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων.

Αυτή λοιπόν ήταν η ανατολική Αττική. Της βιτρίνας, από την μια μεριά, με τα μεγάλα έργα που έφερναν τεράστια κέρδη στους επιχειρηματικούς ομίλους από την αφαίμαξη του λαού μέσω διοδίων, εκμετάλλευσης της εργασίας κ.α. Και, από την άλλη, η ανατολική Αττική που οι ζωές και οι περιουσίες των κατοίκων της βρισκόταν στο “έλεος του θεού” γιατί τα έργα και οι δαπάνες για προστασία από φυσικές καταστροφές δεν αποφέρουν κέρδη.

Η περίπτωση της ανατολικής Αττικής αναφέρθηκε σαν παράδειγμα λόγω των πρόσφατων τραγικών γεγονότων. Τα ίδια προβλήματα έχουν όλες οι περιοχές της Ελλάδας γιατί έτσι λειτουργούσε και εξακολουθεί να λειτουργεί το αστικό κράτος που δείχνει ανικανότητα να αντιμετωπίσει τέτοια προβλήματα και να υπερασπιστεί τη ζωή και την περιουσία του λαού, αλλά είναι αρκετά ικανό στην καταστολή λαϊκών αγώνων και επιδεικνύει το αυταρχικό του πρόσωπο   όταν πρόκειται να υπερασπιστεί τα συμφέροντα των εκμεταλλευτών.

Με τα δεδομένα αυτά, ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος του κινήματος γενικά και ιδιαίτερα του κινήματος της τοπικής αυτοδιοίκησης για τα ζητήματα όχι μόνο της πυρασφάλειας και της δασοπροστασίας, αλλά και της αντισεισμικής θωράκισης, των αντιπλημμυρικών μέτρων κλπ;

Αρκεί η καταγγελία εκ των υστέρων ή πρέπει να γίνει ζήτημα των καθημερινών αγώνων η πάλη κατά της εγκληματικής αδιαφορίας του κράτους για την ζωή του πολίτη;

Όσον αφορά την πρόληψη από τις πυρκαγιές, θα πρέπει μέσα από δημοτικές κινήσεις, σωματεία, φορείς να υπάρχει συνεχής πίεση για προληπτικές παρεμβάσεις στα δασικά οικοσυστήματα με δημιουργία-συντήρηση αντιπυρικών ζωνών, διάνοιξη δασικών δρόμων, δρόμοι μαζικής διαφυγής, υποδομές, επαρκές προσωπικό, ενίσχυση σε υλικά μέσα του πυροσβεστικού σώματος κ.α.

Παράλληλα, να καταγγέλλονται οι αυθαιρεσίες των κερδοσκόπων που διαμορφώνουν επικίνδυνες συνθήκες όπως στις περιπτώσεις που η μαζική διαφυγή ήταν αδύνατη εξαιτίας της παράνομης δόμησης.

Ο ίδιος προσανατολισμός πρέπει να υπάρχει και για τις άλλες περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, όπως σεισμός, πλημμύρες κ.α.

Όμως το κράτος “προτιμά” τις αποζημιώσεις από τα μέτρα πρόληψης γιατί τα τελευταία στοιχίζουν ακριβότερα, αφού η καταστροφή θα χτυπήσει σε ένα σημείο, ενώ η πρόληψη πρέπει να γίνει παντού.

Τέτοιο δείγμα απροθυμίας για μέτρα πρόληψης και ο περιορισμός στις δήθεν αποζημιώσεις αποτελεί η περίπτωση του καταστρεπτικού σεισμού του Αιγίου το 1995. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της “αποκατάστασης” των σεισμόπληκτων ήταν ότι 20 και πάνω χρόνια μετά τον σεισμό εξακολουθούσε να υπάρχει καταυλισμός των αστέγων και, όσον αφορά την πρόληψη, μετά από έρευνα διαπιστώθηκε ότι δεν έχει ελεγχθεί ούτε το 15% των σπιτιών και δημόσιων κτιρίων.

Δεν συζητάμε βέβαια για εξοπλισμό και προσωπικό που να μπορεί να ανταπεξέλθει ακόμα και σε ένα σεισμό σχετικά μικρών διαστάσεων. Μηχανισμοί πολιτικής προστασίας, με επαρκή αποθέματα τροφίμων ,υλικού ,με χώρους για στέγαση των αστέγων, εκπαίδευση του πληθυσμού είναι άγνωστα πράγματα και για την περίπτωση του σεισμού που είναι πολύ συχνός σε μια ιδιαίτερα σεισμογενή περιοχή, αλλά και για άλλες καταστροφές.

Οι ευθύνες του αστικού κράτους είναι αδιαμφισβήτητες για αυτές τις τραγωδίες και δεν αποτελούν απλώς αμέλεια.

Όμως, υπάρχει στον αντίποδα ο λαός που με την οργάνωσή του και την δράση του, κυρίως από το κίνημα της τοπικής αυτοδιοίκησης, μπορεί να βάλει φρένο στην πολιτική που αγνοεί τηn περιουσία του, ακόμα και την ζωή του στο όνομα του κέρδους.

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας