Εργατικός Αγώνας

Η Σύνοδος της Φερράρα–Φλωρεντίας το 1438–39 και η συμφωνία ντροπής στο Eurogroup στις 20/2/2015

Γράφει ο Τάσσος Δορυλαίου

«Η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά σαν τραγωδία και τη δεύτερη σαν φάρσα», σύμφωνα με το γνωστό απόφθεγμα του Καρλ Μαρξ.

Την Παρασκευή 20/2, ολοκληρώθηκε το έκτακτο «Eurogroup» στις Βρυξέλες, με καθολική επικράτηση της γερμανικής πλευράς και ολοσχερή υποχώρηση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Όπως προκύπτει από τις δηλώσεις των κοινοτικών αξιωματούχων, κυρίως του Ντάισελμπλουμ, στο κείμενο που συμφωνήθηκε, προβλέπονται τα ακόλουθα:

  • Το υπάρχον μνημόνιο (πρόγραμμα), παρατείνεται ως τα τέλη του Ιούνη του 2015 (κανονικά έληγε στις 31/12/2014).
  • Μέχρι τη Δευτέρα 23/2 η ελληνική πλευρά θα πρέπει να υποβάλλει πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, το οποίο θα πρέπει να εγκριθεί από το eurogroup και τους θεσμούς(!), όπως αποκαλείται πλέον η τρόικα.
  • Η Ελλάδα δεν θα προβεί σε καμία μονομερή ενέργεια που θα επηρεάσει τα δημοσιονομική της μεγέθη.
  • Μέχρι 30/4, κυβέρνηση και η τριμερής (ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ), θα πρέπει να καταλήξουν σε νέο πρόγραμμα (νέο μνημόνιο) και αφού συμφωνήσουν στους νέους στόχους, τότε μόνο θα εκταμιευτεί το ποσό των 7,5 δις. ευρώ, που αφορά τη τελευταία δόση του δανείου, που είχε «κολλήσει» στη 5η αξιολόγηση. Όσο αφορά τέλος το ποσό των 10,9 δις. ευρώ, που αφορά τα υπόλοιπα του δανείου των 50 δις. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, αυτά επιστρέφουν στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, για να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά και μόνο για νέα τραπεζική ανακεφαλαιοποίηση, αν χρειαστεί.

Με λίγα λόγια έβαλαν στην Ελλάδα, στο λαό της, νέο σφιχτό κορσέ. Ούτε με τα μνημόνια, ούτε με την τρόικα – ή όπως αλλιώς θα την βαφτίσουν – ξεμπερδέψαμε.

 

Η ιστορία διδάσκει

Οι σχέσεις της Ελλάδας, γενικότερα του ελλαδικού χώρου (ο οποίος καλύπτει και την ύστερη βυζαντινή περίοδο), με τη Δύση, ήταν πάντα τραυματικές.

Στα τελευταία χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, είχε αναζωπυρωθεί το ενδιαφέρον για τα δογματικά ζητήματα μεταξύ των δύο εκκλησιών. Για το σκοπό αυτό ο Πάπας Μαρτίνος Ε΄ συγκάλεσε µια μεγάλη σύνοδο στην Βασιλεία της Ελβετίας, µε κληρικούς εκπροσώπους από όλη την Ευρώπη. Σε αυτή την δύσκολη για το Βυζάντιο ιστορική συγκυρία, ο Αυτοκράτορας Ιωάννης Η΄ Παλαιολόγος πίστεψε ότι θα µπορούσε να διαπραγµατευτεί µια συµφωνία, η οποία θα συνέδεε την Ένωση των δύο Εκκλησιών µε µια νέα Σταυροφορία από τους ∆υτικούς εναντίον της πιεστικής τουρκικής απειλής κατά της Αυτοκρατορίας του, γι’ αυτό και αποδέχτηκε την πρόσκληση του Πάπα, να συμμετάσχουν και οι εκπρόσωποι της ανατολικής εκκλησίας στη Σύνοδο.

Ο Αυτοκράτορας και η πρωτοφανής αριθμητικά ορθόδοξη αντιπροσωπεία των 700 κληρικών και Βυζαντινών αξιωματούχων έφτασε διά θαλάσσης στην Φερράρα στις αρχές του 1438, έπειτα από πολύμηνο και περιπετειώδες ταξίδι. Εξαιτίας, κυρίως, του δαπανηρού κόστους της διαµονής, η αντιπροσωπεία μεταφέρθηκε στην Φλωρεντία, µε οικονοµική κάλυψη από τους Μεδίκους.

Και επειδή η ταξική πάλη και οι κοινωνικοί αγώνες την περίοδο του Μεσαίωνα, καλύπτονταν πίσω από θρησκευτικό, θεολογικό μανδύα, φαινομενικά βυζαντινοί και δυτικοί συζητούσαν για τα δογματικά ζητήματα που είχαν προκαλέσει το σχίσμα των δύο εκκλησιών στην οικουμενική σύνοδο της Νίκαιας το 1054. Επί της ουσίας όμως οι συζητήσεις αφορούσαν πολύ υλικά θέματα. Τι ζητούσαν οι βυζαντινοί; Τη βοήθεια της Δύσης για να αποκρούσουν τον τουρκικό επεκτατισμό. Και τι ήταν διατεθειμένοι να προσφέρουν σαν αντάλλαγμα; Την υποταγή του Βυζαντίου στη Δύση, μία υποταγή με τη μορφή της πρωτοκαθεδρίας του Πάπα και της καθολικής εκκλησίας (τον ισχυρότερο πολιτικό και οικονομικό εκπρόσωπο της φεουδαρχικής Δύσης), σε βάρος της ανατολικής εκκλησίας.

Στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, οι προκλήσεις των δυτικών εκκλησιαστικών παραγόντων, σε βάρος των εκπροσώπων της ανατολικής εκκλησίας, ήταν συνεχείς και ιταμές. Έφτασαν στο σημείο να απαιτήσουν, ο πατριάρχης Κωνσταντινούπολης να φιλήσει τα πόδια του Πάπα, ως στοιχείο αναγνώρισης της κυριαρχίας της καθολικής εκκλησίας σε βάρος της ανατολικής.

Έπειτα από την μακρόχρονη διεξαγωγή των συνοδικών εργασιών και την «τελετή της Ένωσης», οι αντιπροσωπείες υπέγραψαν το σχετικό «∆ιάταγµα της Ένωσης», εκτός από έναν: τον Μάρκο τον Ευγενικό, επίσκοπο Εφέσου.

Η «Ένωση» όμως έμεινε στα χαρτιά, ποτέ δεν εφαρμόστηκε και οδηγήθηκε στην αποτυχία. Και οι πιθανές θεολογικές και εκκλησιολογικές συνέπειες δεν ήταν ο σηµαντικότερος παράγοντας αποτυχίας στην Φερράρα και την Φλωρεντία. Ο καθοριστικός παράγοντας ήταν η ίδια η αρνητική γνώµη και η καχυποψία όλου του απλού λαού της Κωνσταντινούπολης και του χαµηλότερου, ιεραρχικά, ορθόδοξου κλήρου και των µοναχών απέναντι στην ∆ύση, η οποία χρονολογείται δύο και πλέον αιώνες πρωτύτερα, στο 1204, έτος κατάληψης της Κωνσταντινούπολης από τους χριστιανούς Σταυροφόρους. Η ανάµνηση των τροµερών ιεροσυλιών, σφαγών και λεηλασιών από τους «χριστιανούς αδελφούς» Σταυροφόρους το 1204 και µέχρι το 1261 υπερίσχυσε πλήρως στην συνείδηση του βυζαντινού λαού.  Έτσι, δύο αιώνες αργότερα, την εποχή της Συνόδου, οι Λατίνοι δεν θεωρούνταν χριστιανοί, αλλά εχθροί και ξένοι, οι οποίοι κατέστρεψαν µεγάλο µέρος του ορθόδοξου «µωσαϊκού» της Πόλης, αλλά και του ίδιου του Βυζαντίου.

Η λαϊκή κινητοποίηση τότε απέτρεψε την υποταγή της Ανατολής στη Δύση, αν και δεν μπόρεσε να αποτρέψει το μοιραίο της άλωσης της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς το 1453.

Ο λαός σήμερα είναι σε θέση να αποτρέψει τη νέα συμφωνία ντροπής του που υπέγραψε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ στις Βρυξέλες;

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας