Στα «παλιά τα χρόνια» θα ήταν αδιανόητη ακόμα και η σκέψη να διαπραγματεύεται εκπρόσωπος μιας αγωνιζόμενης ομάδας του λαού με τον πολιτικό αντίπαλο για οτιδήποτε πέρα από την επίλυση των αιτημάτων του κλάδου του. «Από πότε το κίνημα ενημερώνει ή παίρνει την άδεια από υπουργό αστικής κυβέρνησης για τις κινήσεις που θα κάνει;» θα αναρωτιόνταν οι «παλιοί». Στους σημερινούς «μοντέρνους» καιρούς θεωρείται «πολιτικά ορθό» να διαπραγματεύονται οι εκπρόσωποι των αγωνιζόμενων αγροτών με την κυβέρνηση την πραγματοποίηση «συμβολικών» κινητοποιήσεων που θα τροφοδοτήσουν τους μηχανισμούς του θεάματος και της εντύπωσης χωρίς να λύσουν τίποτα!
Αλγεινή εντύπωση προκάλεσαν οι δηλώσεις του υπουργού Εσωτερικών Παναγιώτη Κουρουμπλή μετά τη συνάντησή του με τον επικεφαλής των αγροτικών συλλόγων Καρδίτσας Βαγγέλη Μπούτα. Ο υπουργός ισχυρίστηκε ότι του τέθηκε «το αίτημα να υπάρχει μια συμβολική παρουσία τρακτέρ την Παρασκευή στην Αθήνα» κι ανέφερε μάλιστα και τον προτεινόμενο αριθμό (από 20 ως 30) των τρακτέρ που θα περάσουν τις πύλες των Αθηνών με τις ευλογίες της κυβέρνησης η οποία κάνει τη δύσκολη και δεν έχει απαντήσει ακόμα στο αίτημα.
Κρατήσαμε μια επιφύλαξη πως οι παραπάνω δηλώσεις ήταν ψευδείς και προβοκατόρικες. Ωστόσο, δεν διαψεύστηκαν. Θα πρέπει λοιπόν να αληθεύει ότι ένας εκπρόσωπος των αγωνιζόμενων αγροτών συναντιέται με τον υπουργό και του θέτει το θέμα της «συμβολικής» κινητοποίησης.
Επειδή σε κανένα εγχειρίδιο επαναστατικής θεωρίας αλλά και σε καμιά νικηφόρα επανάσταση δεν έχουμε συναντήσει τη λογική του «συμβολισμού», ας αποπειραθούμε να την ερμηνεύσουμε με άλλους όρους. Βλέπουμε λοιπόν ότι «ο Συμβολισμός αποτελεί καλλιτεχνικό ρεύμα που αναπτύχθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα στη Γαλλία. Ο όρος προέρχεται από τη λέξη “σύμβολο”. Αναπτύχθηκε κυρίως στην ποίηση ωστόσο συναντάται και στις εικαστικές τέχνες» (..). «Μπορούμε να ορίσουμε τον Συμβολισμό ως την τέχνη που εκφράζει ιδέες και συναισθήματα, όχι όμως με την άμεση περιγραφή τους ούτε προσδιορίζοντάς τα με φανερές παρομοιώσεις ή με συγκεκριμένες εικόνες, αλλά με την υποβολή αυτών των ιδεών και συναισθημάτων, με την ανασύνταξή τους στο νου του αναγνώστη» (…) «Εκείνο που θέλει να κατορθώσει ο ποιητικός συμβολισμός είναι να προκαλέσει ειδικής μορφής συγκινησιακή κατάσταση, να πραγματοποιήσει την αισθητική απόλαυση που ο ποιητικός λόγος έχει τη δύναμη να μας χαρίσει με τη χρησιμοποίηση του συμβόλου» (… ) «Μέσα σε κάθε συμβολική μορφή περιέχεται ένα πνευματικό νόημα που μας ανοίγει αμέσως το δρόμο για να επικοινωνήσουμε με κάτι που ευρίσκεται σε μια περιοχή που κείται έξω από τα αισθησιακά δεδομένα».
Από τα παραπάνω φαίνεται πως ο συμβολισμός δεν έχει πολλά κοινά με την πραγματικότητα. Εκφράζει κάτι ιδεατό που συνήθως δεν υπάρχει κι απ’ ό,τι φαίνεται θα συνεχίσει να μην υπάρχει όσο ο πραγματισμός θα δίνει τη θέση του στον «συμβολισμό». Σε απλά… «καρδιτσώτικα», είναι άλλο πράγμα να κατεβάζεις τα τρακτέρ στην Αθήνα για να διεκδικήσεις μια δυναμική λύση στον αγώνα σου κι άλλο να κατεβάζεις «ολίγη από τρακτέρ» (όπως λέγανε «ολίγη από γιουβέτσι») για να μπορείς μετά να λες πως «κάναμε ό,τι μπορούσαμε, αλλά….». Στην πρώτη περίπτωση είσαι έτοιμος για σκληρό αγώνα μέχρι τη νίκη. Στη δεύτερη κάνεις ένα «χάπεννιγκ» για την τιμή των όπλων, με μοναδικούς κερδισμένους τα ΜΜΕ που θα πάρουν «αποκλειστικά πλάνα» από το καραγκιοζιλίκι κι επιστρέφεις στον τόπο σου ευχαριστημένος που ο «αγώνας συνεχίζεται» και του χρόνου.
Μετά απ’ αυτά, αναρωτιέται κανείς: «υπάρχει και συμβολική επανάσταση;». Ας αναλογιστούμε τι θα συνέβαινε αν οι μπολσεβίκοι διαπραγματευόταν με τον Κερένσκι μια «συμβολική» κατάληψη των χειμερινών ανακτόρων… Ή, αν ο Άρης διαπραγματευόταν με τους κατακτητές ένα «συμβολικό» κλείσιμο της γέφυρας του Γοργοποτάμου… Ή, αν ο Φιντέλ κι ο Τσε διαπραγματευόταν με τον Μπατίστα μια «συμβολική» είσοδο στην Αβάνα… Ας μας συγχωρήσει ο αναγνώστης την ιεροσυλία. Τη χρησιμοποιήσαμε μόνο για να δείξουμε το ασυμβίβαστο τέτοιων «συμβολισμών» με την ταξική πάλη.
Μήπως άραγε αυτή η «συμβολική» πρόταση είναι μια προσωπική ιδέα του Βαγγέλη Μπούτα; Αδυνατούμε να το πιστέψουμε γιατί κανένα στέλεχος του ΚΚΕ δεν «κάνει του κεφαλιού του» χωρίς συνεννόηση με την «καθοδήγηση». Είναι στρατηγική της ηγεσίας του ΚΚΕ που τα τελευταία χρόνια –για δικούς της λόγους- αρέσκεται σε «comme il fault» εκδηλώσεις που «δεν ξεπερνούν τα όρια» και δεν προβληματίζουν την εκάστοτε κυβέρνηση. Ποιος ξέχασε τις δηλώσεις Παπαρήγα πως «η πραγματική λαϊκή εξέγερση δεν πρόκειται να σπάσει ένα τζάμι»; Κι αυτός ο καθωσπρεπισμός της ηγεσίας του ΚΚΕ ανταμείβεται από τους κυβερνώντες οι οποίοι ουδόλως ενοχλούνται από «συμβολικές» ενέργειες που αφήνουν τελικά τα πράγματα ως έχουν.
Ο «συμβολισμός» είναι, σε τελική ανάλυση, η έμμεση παραδοχή της ηγεσίας του ΚΚΕ πως δεν μπορεί ή δεν θέλει να καθοδηγήσει αγώνες μέχρι τη νίκη και αρκείται σε κινήσεις εντυπωσιασμού. Δικαίωμά της. Δικαίωμα και υποχρέωση των εργαζόμενων και του κινήματος είναι να βγάλουν συμπεράσματα για το πού οδηγούν την πάλη του λαού τέτοιοι συμβολισμοί. Και να πράξουν αναλόγως.
