Γράφει ο Βασίλης Καλαματιανός.
Συμπληρώθηκαν 80 χρόνια από την 1η Σεπτεμβρίου 1939 που η ναζιστική Γερμανία εισέβαλλε στην Πολωνία και σήμανε την έναρξη του Β΄ παγκόσμιου πολέμου, του πιο αιματηρού στην ιστορία της ανθρωπότητας. Περισσότεροι από 50 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ανυπολόγιστος είναι ο αριθμός των τραυματιών και των αγνοούμένων, τεράστιες οι υλικές καταστροφές.
Με την κατάληψη του Βερολίνου από τον Κόκκινο Στρατό, στις 9 του Μάη του 1945, και την προέλαση των δυτικών συμμάχων (ΗΠΑ-Αγγλία) πραγματοποιήθηκε η συντριβή του φασιστικού άξονα και έληξε ο πόλεμος.
Η δίκη των ηγετών του φασισμού στη Νυρεμβέργη, η δημιουργία του ΟΗΕ και ορισμένα άρθρα του ενάντια στη βία και την απειλή χρήσης βίας έδιναν πρόσθετες ελπίδες για έναν κόσμο ειρηνικό όπου οι λαοί θα είναι νοικοκύρηδες στον τόπο τους. Αυτό κράτησε πολύ λίγο.
Ο βομβαρδισμός της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι με ατομικές βόμβες από τις ΗΠΑ σήμανε την έναρξη του ανταγωνισμού των εξοπλισμών με ατομικά και πυρηνικά όπλα. Παράλληλα οι ΗΠΑ, αξιοποιώντας τις οικονομικές δυνατότητες που είχαν από το γεγονός ότι δεν είχαν καταστροφές στο έδαφός τους, ξεδίπλωσαν την επεκτατική τους πολιτική με το σχέδιο Μάρσαλ και το δόγμα Τρούμαν. Για να προωθήσουν τα οικονομικά, πολιτικά και στρατηγικά τους συμφέροντα, στήριξαν με κάθε τρόπο τις πιο αντιδραστικές δυνάμεις σ’ όλο τον κόσμο. Με στρατιωτικές επεμβάσεις όπως στην Ελλάδα, την Κορέα, τον Λίβανο, το Βιετνάμ, την Γιουγκοσλαβία, το Ιράκ και με πραξικοπήματα που οργάνωσε η CIA σε Ιράν, Γουατεμάλα, Χιλή και αλλού.
Σήμερα οι ΗΠΑ διαθέτουν τρεις χιλιάδες (3000) μικρές και μεγάλες βάσεις σ’ όλο τον κόσμο. Στόχος τους είναι να διατηρήσουν και να διευρύνουν την υπεροχή τους στην οικονομία, την τεχνολογία και τη στρατιωτική ισχύ.
Το τελευταίο διάστημα η διεθνής κατάσταση περιπλέκεται και καθημερινά οξύνεται όλο και περισσότερο. Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτής της σύνθετης κατάστασης είναι η λιτότητα για τους εργαζόμενους, γενικότερα για τους λαούς, η αφαίρεση κεκτημένων εργασιακών και δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, η απειλή χρήσης βίας αλλά και η βία των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και οργανισμών –κύρια από τις ΗΠΑ- ενάντια σε λαούς και κράτη.
Τα παραπάνω βρίσκουν εφαρμογή με τα διαφόρων τύπων μνημόνια και μέτρα στον τομέα της οικονομίας από το ΔΝΤ, την Παγκόσμια Τράπεζα, την ΕΕ και τις ΗΠΑ αλλά και το εμπάργκο συναλλαγών ενάντια σε Ρωσία, Ιράν, Βενεζουέλα, Κούβα με απαγορεύσεις συναλλαγών και την αύξηση δασμών σε ορισμένα προϊόντα από τις ΗΠΑ ενάντια στην Κίνα και τα ανάλογα μέτρα από αυτή.
Ο ανταγωνισμός για τον έλεγχο των πηγών και της μεταφοράς ενέργειας, για τις σπάνιες γαίες και το κέρδισμα αγορών οδηγεί σε πολεμικές προετοιμασίες. Δεν αφορά μόνο τους εμπλεκόμενους στις συρράξεις που υπάρχουν στη Συρία, την Υεμένη, τη Λιβύη. Οι κίνδυνοι καθημερινά αυξάνονται στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και την Αφρική, στην Άπω Ανατολή (κορεατική χερσόνησος, κινέζικη θάλασσα) και από σχεδιασμούς ενάντια στην Ρωσία.
Δημιουργείται ένα ερώτημα: Υπάρχει κάποιο κράτος που επιδιώκει παγκόσμιο πόλεμο; Θεωρώ πως ΟΧ, δεν υπάρχει. Υπάρχουν όμως οι ΗΠΑ που θέλουν παγκόσμια κυριαρχία κι αυτό δημιουργεί μεγάλους κινδύνους. Υπάρχουν μικρότερες δυνάμεις, το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία, που θέλουν, μαζί όμως με τις ΗΠΑ, να υποτάξουν όλα τα κράτη της περιοχής, ξεκινώντας πόλεμο στο Ιράν, τη Συρία, τον Λίβανο και την Υεμένη. Υπάρχει το ΝΑΤΟ που διακηρύσσει ότι θα παρεμβαίνει όπου θίγονται τα συμφέροντά του.
Γίνονται βέβαια προσπάθειες αποκλιμάκωσης εντάσεων, αλλά γίνεται και κατάργηση συμφωνιών που μείωναν εντάσεις και εξοπλισμούς όπως αυτή των ΗΠΑ-Σοβιετικής Ένωσης για πυραύλους μέσου βεληνεκούς ή η απόσυρση των ΗΠΑ από τη συμφωνία με το Ιράν για τα πυρηνικά. Συνολικά όμως υπάρχει νέα κούρσα εξοπλισμών με ό,τι αυτό δημιουργεί.
Οι στρατιωτικές δαπάνες παγκοσμίως φτάνουν τα δύο τρισεκατομμύρια δολάρια. Από αυτά το 1/3, γύρω στα 650 δισεκατομμύρια, δαπανούν οι ΗΠΑ, γύρω στα 400 δισεκατομμύρια η Σαουδική Αραβία, 250 δισεκατομμύρια η Κίνα και 200 δισεκατομμύρια η Ρωσία. Δεν έχει σημασία να αναφερθούν τύποι πυραύλων, αεροπλάνων, υποβρυχίων ή αεροπλανοφόρων που αναπτύσσουν κυρίως οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Κίνα. Μεγαλύτερη σημασία έχει πως σ’ αυτό το παγκόσμιο σκηνικό έχει εμπλακεί η χώρα μας.
Η Ελλάδα, μέλος του ΝΑΤΟ, έχει παραχωρήσει σ’ αυτό βάσεις στο Άκτιο, το Κέντρο Ναυτικής Αποτροπής (ΚΕΝΑΠ) στη Σούδα, το στρατηγείο στη Θεσσαλονίκη και άλλες διευκολύνσεις σε αεροδρόμια και λιμάνια. Ξεχωριστά έχουν παραχωρηθεί στις ΗΠΑ από την δεκαετία του 1950. Υποτίθεται ότι ορισμένες βάσεις, όπως στη Νέα Μάκρη, στο Ελληνικό, στις Γούρνες, καταργήθηκαν. Κάθε άλλο. Απλά η χρήση τους μεταφέρθηκε στη Σούδα. Γι αυτή τη βάση η κυβέρνηση της πρώτης περιόδου του ΠΑΣΟΚ διαβεβαίωνε ότι υπέγραψε συμφωνία απομάκρυνσης. Τριάντα χρόνια μετά οι βάσεις όχι απλά υπάρχουν αλλά έχουν διευρυνθεί. Τόσο με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ όσο και με την τωρινή της ΝΔ γίνονται συζητήσεις για νέα συμφωνία με περισσότερες παραχωρήσεις από τη χώρα μας.
Μέχρι το 1990 οι ελληνικές κυβερνήσεις ισχυριζόταν ότι οι βάσεις χρησίμευαν για την αντιμετώπιση του από βορά κινδύνου. Μετά το 1990 τι χρειάζονται στην Ελλάδα; Τώρα όλες οι κυβερνήσεις μιλάνε για κίνδυνο εξ ανατολών (Τουρκία). Πότε όμως οι ΗΠΑ υποστήριξαν τις θέσεις της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας; Μήπως στην Κύπρο το 1974; Στα Ίμια; Τώρα που κάνει γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, κάνει δηλώσεις και παρουσιάζει χάρτες από τον 28ο μεσημβρινό εξαιρώντας το Καστελόριζο; Αλλά και η λεγόμενη «νέα τριμερής» Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ υπό την ομπρέλα των ΗΠΑ, οι κοινές στρατιωτικές ασκήσεις τι αποτέλεσμα έχουν; Τίποτα θετικό για την Ελλάδα.
Είναι βέβαια γεγονός ότι κανένας αξιωματούχος των ΗΠΑ δεν είπε ότι οι βάσεις ή οι κοινές ασκήσεις αποσκοπούν στην αμυντική θωράκιση έναντι της Τουρκίας. Τέτοιες ερμηνείες κάνουν τα ελληνικά ΜΜΕ, ή λέγονται έμμεσα από πολιτικούς για να καλύψουν την πολιτική της υποτέλειας και της εξάρτησης. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του αμερικανού ναυάρχου Τζέιμς Φόγκο για τη βάση της Σούδας και τι χρειάζεται: «Η Σούδα είναι ένας κόμβος μεγάλης σημασίας. Έχει ένα αεροδρόμιο το οποίο χρησιμοποιούμε συνέχεια, με την ευχέρεια που μας δίνουν οι συμφωνίες μας με την ελληνική κυβέρνηση, την οποία ευχαριστούμε πολύ γι’ αυτό. Επίσης έχει το πρόσθετο πλεονέκτημα να έχει ναυτικές εγκαταστάσεις παγκόσμιας κλάσης. Και έναν νέο προβλήτα στο Μαράθι όπου μπορεί να δέσει αεροπλανοφόρο. Το έχουμε κάνει αρκετές φορές. Τόσο για την ξεκούραση του πληρώματος, όσο και για λόγους συντήρησης του πλοίου και πρόκειται για ουσιαστικής σημασίας κόμβο στη Μεσόγειο. Επιπρόσθετα, έχω επισκεφθεί το Κέντρο Ναυτικής Αποτροπής (ΚΕΝΑΠ) του ΝΑΤΟ, το οποίο διοικεί το Ελληνικό Ναυτικό με έναν Έλληνα επικεφαλής, αλλά και Τούρκο αξιωματικό. Μίλησα ως Διοικητής του 6ου Στόλου εκεί παλαιότερα, για την ασφάλεια στην ανοιχτή θάλασσα. Εκεί εκπαιδεύουμε πεζοναύτες και το Ναυτικό για το πώς να κάνουμε νηοψίες. Οπότε, έχουμε ένα αεροδρόμιο, ένα λιμάνι, εγκαταστάσεις συντήρησης, αποθήκη όπλων και ένα κέντρο αριστείας για εκπαίδευση σε αμφίβιες επιχειρήσεις στην ανοιχτή Θάλασσα».
Από τις παραπάνω δηλώσεις και γεγονότα δεν προκύπτει ότι οι αμερικάνικες βάσεις σχετίζονται με την άμυνα της χώρας. Σχετίζονται μήπως με την άμυνα των ΗΠΑ; Αλλά, ακόμα κι αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, με τα όπλα και την τεχνολογία που διαθέτουν, μπορούν να αποκρούσουν την όποια επίθεση από το έδαφός τους.
Για τις ΗΠΑ, η χρησιμότητα των βάσεων που βρίσκονται στη χώρα μας είναι να αποτελούν ορμητήριο για περιφερειακές επεμβάσεις ή συρράξεις στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και τη βόρεια Αφρική. Ακόμη για να ασκούν πιέσεις στη Ρωσία μέσα από έναν άξονα Ισραήλ-Ελλάδα-Ρουμανία-Πολωνία-Βαλτικές χώρες. Φυσικά, οι ΗΠΑ εξασφαλίζουν ότι στην όποια πολεμική σύρραξη το έδαφός τους, οι πόλεις τους μένουν ανέπαφες από τα πυρά των αντιπάλων τους. Για τη Σούδα, για την Ελλάδα καρφί δεν τους καίγεται.
Ας δούμε τις συμφωνίες που υπάρχουν και τι πρόσθετα επιδιώκουν οι ΗΠΑ:
Επίσημα η συμφωνία έχει τον τίτλο «Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (Mutual Defense Cooperation Agreement- MDCA)». Το νομικό πλαίσιο στο οποίο στηρίζεται καλύπτεται από το νόμο 1893/1990 με το παράρτημα εφαρμογής και τις επιστολές που αντάλλαξαν ο τότε υπουργός εξωτερικών Αντώνης Σαμαράς και ο τότε πρέσβης των ΗΠΑ Μάικλ Σωτήρχος. Φαίνεται ότι στην πορεία του χρόνου έγιναν αρκετές τροποποιήσεις στην αρχική συμφωνία: καταργήθηκαν οι βάσεις σε Νέα Μάκρη, Ελληνικό και Γούρνες, όπως προέβλεπε η συμφωνία, όμως, μέσα από τις λεγόμενες «τεχνικές συμφωνίες» και απόρρητα μνημόνια, η βάση της Σούδας μεγάλωσε, διευρύνθηκε, έχει τις λειτουργίες που αναφέραμε από τις βάσεις που καταργήθηκαν. Ταυτόχρονα, έχει διαμορφωθεί ένα καθεστώς λειτουργίας που δίνει περισσότερες αρμοδιότητες στις ΗΠΑ και βάζει περιορισμούς στα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας.
Στις συναντήσεις αντιπροσώπων μεταξύ των δυο χωρών, οι ΗΠΑ κατέθεσαν το προσχέδιο της επικαιροποιημένης MDCA που προτείνουν ώστε να συζητούν και να λυθούν με τον ερχομό του Πομπέο τον Οκτώβριο. Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται:
- Συμφωνία δεκαετούς διάρκειας και συνεχούς ανανέωσης.
- Απαλοιφή της αναλυτικής καταγραφής δραστηριοτήτων που προέβλεπε η αρχική συμφωνία του 1990 και αντικατάστασή της με γενική αναφορά.
- Απαιτήσεις για χωρίς περιορισμούς επεκτάσεις εγκαταστάσεων στη Σούδα.
- Μια σειρά θέματα να περάσουν στο παράρτημα στο οποίο περιλαμβάνεται ο όρος «εκτελεστικοί πράκτορες» οι οποίοι θα μπορούν να συμφωνούν, μετά την υπογραφή, για εγκαταστάσεις και δραστηριότητες πέραν των αναγραφομένων στη συμφωνία.
- Τρεις νέες βάσεις που οι ΗΠΑ ήδη αξιοποιούν
α) την αεροπορική βάση της Λάρισας
β) το Στρατιωτικό Αεροδρόμιο Στεφανοβικείου στη Μαγνησία (συντομογραφία ICAO: LGSV)
γ) το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης
Υπάρχουν εκτιμήσεις ότι η κυβέρνηση θα επιδιώξει μια χρονική μετάθεση λίγων μηνών, αλλά η ουσία δεν αλλάζει, αλλού είναι το ζήτημα.
Μετά τις εκλογές, η κυβέρνηση της ΝΔ, υπουργοί και κυρίως ο Κ. Μητσοτάκης αναφέρουν ότι έχουν εντολή του ελληνικού λαού να εφαρμόσουν το πρόγραμμά τους. Συνεπαρμένοι ίσως από την κατάκτηση της κυβερνητικής εξουσίας και από τις 158 βουλευτικές έδρες, ξεχνάνε –ή σκόπιμα δε λένε- ότι είναι μειοψηφία. Το 60% του ελληνικού λαού τους καταψήφισε. Αλλά, πέραν αυτού, στο πρόγραμμα και τις ομιλίες δεν έκαναν αναφορές για βάσεις, ανανέωση και νέες παραχωρήσεις. Ο τόσο ευαίσθητος με τις δημοκρατικές διαδικασίες Κ. Μητσοτάκης, που για περισσότερο από ένα χρόνο παραμύθιαζε το λαό για τη συμφωνία των Πρεσπών και ζητούσε δημοψήφισμα για να μιλήσει ο λαός, δεν θεωρεί ότι τα λόγια πρέπει να γίνονται έργα, ότι οφείλει να ζητήσει τη γνώμη του λαού- και μάλιστα για ζήτημα που αφορά τη ζωή του- να κάνει δημοψήφισμα;
Αυταπάτες δεν έχουμε.
Ο λαός, οι μαζικές οργανώσεις πρέπει να απαιτήσουν:
- Καμία ανανέωση!
- Καμία υπογραφή!
- ΕΞΩ ΟΙ ΒΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ!
- ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΤΩΡΑ!
