Εργατικός Αγώνας

Ο κοινωνικός κανιβαλισμός ανώτερο στάδιο του ελεύθερου ανταγωνισμού

Του Νίκου Δαμιανάκη.

Το γηροκομείο στα Χανιά ως ένα ακόμη δείγμα «νεοφιλελεύθερης» γραφής.

Η διαχρονική αποδόμηση των δημόσιων προνοιακών δομών είναι ένα χαρακτηριστικό της εποχής που διανύουμε. Η έλλειψη δομών με επαρκή στελέχωση, σύγχρονες εγκαταστάσεις και με σύγχρονο εξοπλισμό για ηλικιωμένους,  η ανυπαρξία κρατικού ελέγχου προς τις ιδιωτικές επιχειρήσεις – οικοτροφεία, καθώς και η εγκληματική ασυδοσία της εργοδοσίας, έρχονται για άλλη μια φορά να αποτυπωθούν με τραγικό τρόπο στη Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων «Αγία Σκέπη» στα Χανιά, όπου – σύμφωνα με τα στοιχεία που βγήκαν στη δημοσιότητα- μέσα σε 15 μήνες πέθαναν πάνω από 73 ηλικιωμένοι, όλοι με την ίδια αιτιολογία, «ανακοπή καρδιάς».

Η «φροντίδα» των ηλικιωμένων, που παρείχε η «Αγία Σκέπη» αποτελεί εικόνα ξεκάθαρη του νεοφιλελεύθερου πολιτισμού της εποχής μας, και φανερώνει την διαχρονική ευθύνη της κυβέρνησης, όσο και των υπόλοιπων κυβερνήσεων, που έχουν συμβάλει στο να αλωθεί, ο τομέας Υγείας-Πρόνοιας-Φροντίδας από τον ιδιωτικό τομέα και αποτελεί ακόμη ένα πεδίο κερδοφορίας. Η σημερινή κυβέρνηση, ακόμα και σήμερα σε συνθήκες πανδημίας, δεν έχει δώσει πλήρη στοιχεία για τον αριθμό και την πορεία όσων νόσησαν με Covid-19 στους οίκους ευγηρίας (θυμόμαστε όλοι τις έγινε πριν από ελάχιστους μήνες στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αθηνών-Δρομοκαΐτειο». Μετά το σάλο που ξέσπασε και στην περίπτωση του γηροκομείου στα Χανιά, η κυβέρνηση αποφάσισε να  «παίξει τένις», όπως το συνηθίζουν άλλωστε επιφανή στελέχη της και στην πραγματική τους ζωή, την ευθύνη των θανάτων με την Περιφέρεια Κρήτης, που «είναι αρμόδια για την εποπτεία».

 

Στη δικογραφία, σύμφωνα με ότι έχει βγει στο φως, εντύπωση κάνουν:

Η υπόθεση μεταβίβασης ακινήτου κάποιου από τους τροφίμους στο γηροκομείο. Η ιδιοκτήτρια του γηροκομείου είχε εμφανιστεί ως πληρεξούσιος του ηλικιωμένου ή της ηλικιωμένης που επρόκειτο να κάνει τη μεταβίβαση. Η επώνυμη καταγγελία στον Άρειο Πάγο το 2015 σύμφωνα με την οποία η λειτουργία του γηροκομείου συνεχίζονταν χωρίς σχετική άδεια. Από τις 15/4 το κτήριο του γηροκομείου έχει ενταχθεί στον κατάλογο μεσιτικών γραφείων προς πώληση, για να πουληθεί ως ξενοδοχείο και να παύσει η λειτουργία του ως γηροκομείο.

 

Οι συνθήκες διαβίωσης των ηλικιωμένων, σύμφωνα με τα γραφόμενα στον Τύπο:

Κύρια χαρακτηριστικά ήταν η κακομεταχείριση, οι ένοικοι εμφάνιζαν σημάδια στα χέρια από δεσίματα σε κρεβάτια, ασιτία. Υπερήλικες σε άθλια κατάσταση, με σημάδια στα χέρια τους στο ύψος των ώμων. Ηλικιωμένος με  οξυγόνο στο 84%  και  40 πυρετό. Μετά από ένα μήνα ο άνθρωπος αυτός κατέληξε. Στο εν λόγω γηροκομείο, κατέληξε «από καρδιά»  ένα υπερβολικά υψηλό ποσοστό ηλικιωμένων.  Παρά τη γνωμάτευση του γιατρού για τους περισσότερους νεκρούς, πως αιτία θανάτου υπήρξε η ανακοπή καρδιάς,  σε δύο από τους ηλικιωμένους, που μεταφέρθηκαν, από συγγενείς τους,  στο νοσοκομείο, υπήρξε διαφορετική γνωμάτευση από τον νοσοκομειακό γιατρό, πως ο θάνατός τους οφείλονταν σε βλάβη σε ζωτικά όργανα ή σε άλλες, διαφορετικές,  αιτίες. Οι άνθρωποι υποσιτίζονταν και υπήρχε εντολή, όταν ηλικιωμένοι διαμαρτύρονταν να τους αγνοούν.  Επιπλέον, δεν τους καθάριζαν μέχρι η κατάσταση να φτάσει στο απροχώρητο. Εύλογα μπορεί να σκεφθεί κάποιος πως, πίσω από την εγκατάλειψη των ηλικιωμένων, υπήρχε κίνητρο. Στις 20 Μαρτίου 2021 υπήρξε αυτοψία όπου δεν διαπιστώθηκαν παραβάσεις. Όμως, όπως έγινε γνωστό από την εισαγγελική έρευνα οι ιθύνοντες γνώριζαν σχετικά με τον επικείμενο έλεγχο.

 

Ζούμε στην εποχή των οικονομικών τεράτων..

Η εποχή που γίνεται αυτό, είναι η εποχή του ιδιωτικού επιχειρηματικού  κεφαλαίου, αυτού που αποτελεί την πεμπτουσία της σημερινής φάσης της παγκοσμιοποίησης (αποκρατικοποιήσεις, ιδιωτικοποιήσεις, Συμπράξεις Δημοσίου-Ιδιωτικού Τομέα), που, στην απεγνωσμένη αναζήτησή του για κερδοφόρες επενδύσεις, απαιτεί, μέσω της συρρίκνωσης της δημόσιας οικονομίας και της ιδιωτικοποίησης των δημόσιων αγαθών, τη μετατροπή τους σε πεδίο για κερδοφόρες  επενδύσεις.

Η ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών Υγείας-Πρόνοιας έχει σημαντικές επιπτώσεις και στον τρόπο που παρέχονται τα δημόσια αγαθά (φάρμακα, ιατρικές και προνοιακές υπηρεσίες) και στον τρόπο που μπορούν αξιοποιηθούν. Η πρόσβαση σ΄ αυτά μετατρέπεται σε προνόμιο όσων έχουν να πληρώσουν. Ως προς την ιδιωτικοποίηση, θα πρέπει να αναφερθούν τόσο οι περιπτώσεις μεταβίβασης στην ιδιωτική ιδιοκτησία αγαθού της Υγείας-Πρόνοιας που πριν προσφέρονταν από το κράτος, όσο και περιπτώσεις εκχώρησης της διαχείρισης της παροχής τους σε ιδιώτες – είτε πρόκειται για ιδιωτικές, κερδοσκοπικές επιχειρήσεις, είτε ΜΚΟ, είτε ΝΠΙΔ και Α.Ε.

Με την ιδιωτικοποίηση, η ποιότητα, η ποσότητα και η αποτελεσματικότητα, όχι μόνο δεν βελτιώνονται, αλλά επιδεινώνονται και απορυθμίζονται, ενώ, παράλληλα, αποκτούν μια, χωρίς προηγούμενο, ταξική διάσταση: όσοι έχουν να πληρώσουν, «αγοράζουν» καλές υπηρεσίες (εκπαίδευσης, υγείας κλπ) στην αγορά. Όσοι δεν έχουν να πληρώσουν, είτε δεν έχουν καμιά πρόσβαση σε οποιαδήποτε υπηρεσία, ή, όταν έχουν, αυτή είναι υποβαθμισμένης ποιότητας και απροσπέλαστη από κάθε είδους «κριτήρια  και πρότυπα φροντίδας».

Η ύπαρξη ενός «ξεκομμένου» οικοτροφείου, στην περίπτωση του γηροκομείου των Χανίων, ιδιωτικού, σ΄ ένα νομό, ή σε μια περιοχή, με τον τρόπο που δημιουργήθηκαν αυτές οι δομές, δεν είναι υπηρεσία υγείας-πρόνοιας για τον πληθυσμό της περιοχής όπου στεγάζεται η υπηρεσία. Ο κυβερνητικός και γενικότερα νεοφιλελεύθερος ισχυρισμός για το αντίθετο δεν αποτελεί παρά βολικό άλλοθι για την ταυτόχρονη διεκδίκηση χρηματοδότησης (από τους ιδιώτες) και εγκατάλειψη των περιοχών αυτών (από το κράτος).

Η σχέση-σύνδεση ανάμεσα στο κράτος και στους ιδιώτες, στη «μεταρρυθμιζόμενη» Υγεία-Πρόνοια, όπως δηλώνουν  τα 2 χρόνια της πανδημίας, αποτελεί εγκληματικό παράπτωμα, αφού:

–   η σχέση αυτή συνδέεται με συμφέροντα που δεν μπορεί να χαρακτηριστούν αξιόπιστα,

– αυτή η συνεργασία (που δεν απέχει πολύ από το να χαρακτηριστεί «συνέργεια»  χαρακτηρίζεται από «αμοιβαία αποϋπευθυνοποίηση» ως προς την ποιότητα των παροχών και την συνάρθρωση των δομών αυτών, σε κάποιο δίκτυο υπηρεσιών,

–  ο ρόλος που επέλεξαν ο ιδιώτες να παίξουν και οι πρακτικές εφαρμογές που επέλεξαν να ακολουθήσουν, στο σύστημα  των υπηρεσιών Υγείας-Πρόνοιας,  οδηγούν τους φιλοξενούμενους προς την απώλεια, ακόμα και,  της ζωής τους.

 

Να μην ξεχνάμε δε, πως :

Τα ΝΠΙΔ που έχουν αναλάβει δομές Υγείας-Πρόνοιας στην Ελλάδα, παρουσιάζονται ως «αναγκαιότητα» στα πλαίσια των στρατηγικών προσανατολισμών και πολιτικών της ΕΕ. Ουσιαστικά η Ε.Ε διατάζει την αποδέσμευση του Δημοσίου από την ευθύνη, τη λειτουργία και τη διαχείριση βασικών κλάδων της οικονομίας και της κοινής ωφέλειας, τις οποίες μεταφέρει συστηματικά, σε ιδιωτικούς φορείς. Ως εκ τούτου όσα κόμματα υποστηρίζουν και/ή ενισχύουν την παραμονή της χώρας στην Ε.Ε, υποστηρίζουν άμεσα ή έμμεσα τις ιδιωτικοποιήσεις αυτές.

 

Τι να κάνουμε;

Για το μαχόμενο κίνημα των υγειονομικών-προνοιακών  εργαζόμενων και κοινωνικών επιστημόνων θα μπορούσε να τεθούν σε συζήτηση-δημιουργική ζύμωση τα ακόλουθα:

-Θα χρειαστεί η οικοδόμηση κινηματικής, μετωπικής συμμαχίας και κοινών αγώνων ανάμεσα στους εργαζόμενους στο δημόσιο και στον ιδιωτικό  τομέα Υγείας-Πρόνοιας. Με πρόγραμμα, θέσεις, επιδιώξεις και στρατηγικό στόχο για την Υγεία-Πρόνοια.

-Το κύμα των ιδιωτικοποιήσεων (ανάθεση στις εταιρείες, εξαγορές και συμπράξεις) στην  Υγεία-Πρόνοια θα πρέπει ν΄ ανακοπεί στην πράξη (εκ των έσω) κινηματικά, οργανωμένα και πολιτικά.

-Όλα ΝΠΙΔ μπορεί και πρέπει να δημοσιοποιηθούν άμεσα, το προσωπικό τους ν΄ αποχτήσει μονιμότητα, οι ένοικοι των δομών ασφαλή και ποιοτική φροντίδα και πλήρη δικαιώματα.

-Να γίνουν άμεσες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, όλων των ειδικοτήτων με αντιστοιχία                                   2 επαγγελματίες Υγείας-Πρόνοιας κάθε ειδικότητας ανά 1 ένοικο.

-Να διεκδικηθούν δραστικά αυξημένοι πόροι για την Υγεία-Πρόνοια από τον εθνικό προϋπολογισμό και ΟΧΙ ΑΠΟ ΤΑ ΕΣΠΑ.

-Να γίνουν άμεσα βήματα για την οργάνωση τομεοποιημένων κοινοτικών υπηρεσιών, εναλλακτικών στη ιδρυματική νοσηλεία. Οι κλειστές δομές να κλείσουν και οι κλίνες τους να μεταφερθούν σε ανοιχτά και κοινωνικά ελεγχόμενα Κέντρα Διαβίωσης.

 

Νίκος Δαμιανάκης

Ψυχολόγος MSc

Μέλος της Πρωτοβουλίας

Δημόσια Υγεία – Λαϊκό δικαίωμα, Κοινωνικό αγαθό.

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας