Εργατικός Αγώνας

Άρης Βελουχιώτης: Μύθος και πραγματικότητα

Στα πλαίσια του αφιερώματος μας για τα 70 χρόνια από το θάνατο του Άρη, δημοσιεύουμε την παρέμβαση που έκανε ο Γιώργος Πετρόπουλος ο οποίος εκπροσώπησε τον Εργατικό Αγώνα την Κυριακή 14/6/2015, στο φεστιβάλ «Αναιρέσεις». Η εκδήλωση με τίτλο “«Βάρκιζα Τέλος!» Το μήνυμα του Άρη τότε και τώρα” πραγματοποιήθηκε στη Γεωπονική Σχολή και ήταν αφιερωμένη στα 70 χρόνια από το θάνατο του πρωτοκαπετάνιου του ΕΛΑΣ Άρη Βελουχιώτη.

Ομιλητές ήταν οι:

Προκόπης Παπαστράτης, ομότιμος καθηγητής Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο,

Κώστας Παλούκης, ιστορικός,aris-vark

Γιώργος Πετρόπουλος, δημοσιογράφος/ιστορικός, μέλος του Εργατικού Αγώνα και

Άγγελος Χάγιος, μέλος της ΠΕ του ΝΑΡ για τη Κομμουνιστική Απελευθέρωση.

Την εκδήλωση συντόνισε ο Κώστας Τριχιάς, μέλος του ΚΣ της νεολαίας «Κομμουνιστική Απελευθέρωση».

Ακολουθεί η παρέμβαση του Γ. Πετρόπουλου:

 

 Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Φίλες και φίλοι,

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τις «Αναιρέσεις» για την πρόσκληση να συμμετάσχω σ’ αυτή τη συζήτηση. Δεν σας κρύβω ότι ο τίτλος της με προκαλεί: «Βάρκιζα Τέλος! Το μήνυμα του Άρη τότε και τώρα».

Είναι έτσι;

Κατά κανόνα τα συνθήματα δεν συμπυκνώνουν όλη την αλήθεια και δεν είναι λίγες οι φορές που λειτουργούν παραπλανητικά. Το ίδιο συμβαίνει με τις γενικεύσεις που δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις ιστορικές αναλογίες. Ένας απαράδεκτος συμβιβασμός δικαίως απορρίπτεται. Όταν όμως η απόρριψη δεν συνοδεύεται από την σωστή ανάλυση των ιστορικών δεδομένων, τον προσδιορισμό αυτών των δεδομένων με ακρίβεια, τότε οδηγούμαστε σε απαράδεκτες γενικεύσεις. Οφείλουμε πάντα να θυμόμαστε ότι εκτός από τους απαράδεκτους συμβιβασμούς υπάρχουν και οι απαράδεκτες γενικεύσεις.

Είχε δίκιο ο Άρης που ήταν αντίθετος στην παράδοση των όπλων; Αναμφισβήτητα «Ναι».

Είχε δίκιο που συνέχισε τον ένοπλο αγώνα μετά τη Βάρκιζα. Κατηγορηματικά «όχι».

  • Γιατί είχε δίκιο ο Άρης που αντιτάχθηκε στην παράδοση των όπλων;
  • Γιατί ο ΕΛΑΣ ήταν αυτός που γνωρίζουμε. Ένας λαϊκός στρατός. Και το κυριότερο με δύναμη- τακτική και εφεδρική- 130 χιλιάδων ανδρών.
  • Γιατί το ΕΑΜ ήταν αυτό που ξέρουμε. Μια τεράστια μετωπική πολιτική οργάνωση με 2 εκατομμύρια μέλη με επιρροή που ξεπερνούσε το 80% του ελληνικού λαού.
  • Γιατί υπήρχε η ΕΠΟΝ που αγκάλιαζε την πλειοψηφία της ελληνικής νεολαίας και αριθμούσε 700 χιλιάδες μέλη.
  • Γιατί υπήρχε το ΕΛΑΝ και η Λαϊκή Πολιτοφυλακή.
  • Γιατί υπήρχε η Λαϊκή Αυτοδιοίκηση και η Λαϊκή Δικαιοσύνη στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας.
  • Γιατί όλη αυτή η Λαϊκή Εξουσία είχε φτάσει στον ανώτατο βαθμό οργάνωσης με την κυβέρνηση του Βουνού και το λαϊκό κοινοβούλιο- ανεξαρτήτως αν αυτά τα όργανα είχαν πάψει να υπάρχουν από τις αρχές Νοεμβρίου του 1944.
  • Γιατί το ΚΚΕ- το κόμμα της εργατικής τάξης- ήταν η αναγνωρισμένη καθοδηγητική δύναμη όλης αυτής της εξέλιξης με μια τεράστια οργανωμένη δύναμη 400 χιλιάδων μελών.

Αν η κατάσταση ήταν εντελώς διαφορετική, αν το ΕΑΜικό κίνημα είχε καταφέρει να έχει μια οργάνωση και μια επιρροή στα επίπεδα του ΕΔΕΣ, ένας συμβιβασμός για την παράδοση των όπλων θα ήταν σωστός ή λανθασμένος; Παραδεκτός ή απαράδεκτος; Οι μαρξιστές δεν παίζουν ούτε με τα όπλα ούτε με την επανάσταση. Αυτό το αφήνουν για μερικούς τυχοδιώκτες που δεν πρόκειται να κατανοήσουν ποτέ την διαλεκτική μιας επανάστασης όσο κι αν την κλίνουν σε όλες τις πτώσεις.

 Ας δούμε όμως κάπως καλύτερα το ζήτημα της Βάρκιζας και της παράδοσης των όπλων. Είπαμε προηγούμενως πως το ΕΑΜικό κίνημα δημιούργησε στην Ελλάδα, στη διάρκεια της κατοχής μια νέου τύπου εξουσία που υπερέβαινε τον καπιταλισμό και άνοιγε τον δρόμο στην σοσιαλιστική οικοδόμηση. Μια εξουσία, ολοκληρωμένη σε όλα τα επίπεδα, που είχε τη στήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού.

 Από λάθη της ηγεσίας του κινήματος, με τις απαράδεκτες συμφωνίες του Λιβάνου και της Καζέρτας, όταν ήρθε η απελευθέρωση, δίπλα σ’ αυτή τη λαϊκή εξουσία εμφανίζεται και μία δεύτερη, η εξουσία της αστικής τάξης που στηριζόταν στην ανοχή του ΕΑΜικού κινήματος και στην δύναμη των αγγλικών όπλων.

 Η αστική εξουσία δίπλα στη λαϊκή, τυπικά αναγνωρίζεται με το Σύμφωνο του Λιβάνου. Ουσιαστικά όμως κάνει την εμφάνισή της από τις 4 Οκτωβρίου του 1944 που τα αγγλικά στρατεύματα πάτησαν το πόδι τους στην Ελλάδα κι από τις 18 Οκτωβρίου που φτάνουν στη χώρα, ο Παπανδρέου, η κυβέρνησή του και ο Σκόμπυ. Από αυτό το σημείο και μετά έχουμε στην Ελλάδα δυαδική εξουσία που σύμφωνα με τον ορισμό του Λένιν όταν χρησιμοποιούμε αυτό τον όρο εννοούμε την ταυτόχρονη ύπαρξη δύο εξουσιών διαμετρικά αντίθετων μεταξύ τους όπου η μία αντικειμενικά αναιρεί την άλλη, την υπονομεύει και για όσο καιρό συνυπάρχει μαζί της ένα στόχο μπορεί να έχει. Να την εξαφανίσει για να μείνει αυτή μία και μοναδική εξουσία.

 Είναι απολύτως βέβαιο- γιατί δεν προκύπτει από πουθενά κάτι διαφορετικό- ότι η ΕΑΜική ηγεσία και η ηγεσία του ΚΚΕ κάθε άλλο παρά αντιλήφθηκαν ότι στη χώρα- με δική τους ευθύνη- δημιούργησαν δυαδική εξουσία. Δεν αντιλήφθηκαν καν την ύπαρξή της. Γιατί, αν την είχαν αντιληφθεί θα μπορούσαν να κατανοήσουν ότι αυτές οι δύο εξουσίες δεν θα μπορούσαν να πάνε για πολύ καιρό μαζί.

 Μ’ αυτά τα δεδομένα φτάσαμε στον Δεκέμβρη. Με δυαδική εξουσία και με την αδυναμία της ηγεσίας του ΕΑΜικού κινήματος και του ΚΚΕ να έχουν συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης.

 Ο Δεκέμβρης ήταν μια αναγκαιότητα που πήγαζε μέσα από την ίδια την αντικειμενική πραγματικότητα. Ήταν το αναγκαίο και αναγκαστικό βήμα για να λυθεί το πρόβλημα της δυαδικής εξουσίας. Μπορεί να ερχόταν λίγο νωρίτερα ή λίγο αργότερα. Σε κάθε περίπτωση όμως θα ερχόταν. Η μόνη περίπτωση να μην φτάναμε στον Δεκέμβρη ήταν, μία από τις δύο εξουσίες να διαλυόταν οικειοθελώς.

 Πρώτο βήμα για το ξεπέρασμα της δυαδικής εξουσίας προς όφελος της αστικής τάξης και των Άγγλων ήταν ο αφοπλισμός του λαϊκού κινήματος. Το ΕΑΜ και το ΚΚΕ που δεν είχαν αντιληφθεί το πραγματικό πρόβλημα σ’ εκείνες τις συνθήκες ασφαλώς δεν είχαν προτεραιότητες. Δεν έθεταν ως πρώτη προτεραιότητα το τέλος της εξουσίας των αντιπάλων τους. Έτσι αρκέστηκαν σε θέσεις άμυνας. Αρνήθηκαν την διάλυση του ΕΛΑΣ και πολέμησαν γι’ αυτό. Δεν είχαν όμως στόχο ευθύς εξαρχής το τέλος της εξουσίας των αστών. Ήλπιζαν-ξεπερνώντας κάθε όριο αυταπατών- ότι αυτό το τέλος θα μπορούσε να έρθει ειρηνικά μέσα από τίμιες και ελεύθερες εκλογές. Πίστευαν ακόμη, ότι οι βρετανοί, διαρκούντος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, δεν θα έστρεφαν τα όπλα ενάντια σε ένα αντιστασιακό κίνημα και δεν θα μακέλευαν έναν λαό που τόσα είχε προσφέρει στον αγώνα κατά του Φασισμού.

 Πού οδήγησαν αυτές οι αυταπάτες το γνωρίζουμε. Η Βάρκιζα υπογράφηκε, τα όπλα παραδόθηκαν, ο ΕΛΑΣ διαλύθηκε. Το επαναστατικό κίνημα, βεβαίως δεν τελείωσε. Η υπόθεση της Επανάστασης δεν κατέστη παρελθόν. Ο αντίπαλος, όμως, είχε πετύχει μια μεγάλη νίκη που του έδινε την πρωτοβουλία των κινήσεων. Η αντιστροφή της κατάστασης για το επαναστατικό κίνημα δεν ήταν εύκολη υπόθεση αλλά δεν ήταν και αδύνατη. Κάθε άλλο.

 Μπορούσε να αντιστραφεί η κατάσταση με τον τρόπο που υπέδειξε και ακολούθησε ο Άρης; Κατηγορηματικά όχι. Κι αυτό γιατί ούτε εκείνος είχε κατανοήσει την κατάσταση. Το οξυμένο λαϊκό ένστικτο που τον διέκρινε, το ότι ήταν χαρισματικός, ιδιοφυής, ότι ζούσε μέσα στο λαό και συμμετείχε από την αρχή στη συγκρότηση της λαϊκής εξουσίας ήταν σημαντικά εφόδια που τον έκαναν να καταλάβει πως για να διατηρηθεί αυτή η εξουσία έπρεπε να χτυπηθεί αλύπητα με την ντόπια ολιγαρχία και τους Άγγλους. Αυτή η ανάλυση τον οδήγησε να αντιταχθεί στη Βάρκιζα. Μια ανάλυση εντελώς εμπειρική αλλά πολύ σημαντική σ’ εκείνες τις συνθήκες που όμως, ως εμπειρική ανάλυση, ποτέ δεν μπορούσε να είναι αρκετή για να λύσει τόσο δύσκολες εξισώσεις όπως η εξίσωση μιας επανάστασης.

 Η εμπειρική σύλληψη του ζητήματος της εξουσίας δεν βοήθησε τον Άρη να αντιδράσει σωστά. Υπέγραψε την εφαρμογή της συμφωνίας της Βάρκιζας, δηλαδή τις διαταγές διάλυσης του ΕΛΑΣ. Αν δεν το είχε κάνει, αν εγκαίρως είχε αντιταχθεί αυτή η «απειθαρχία» του θα ήταν απολύτως σωστή.

 Ας θυμηθούμε τι είχε κάνει ο Λένιν τον Σεπτέμβρη του ’17. Ζητούσε επιμόνως από την ΚΕ των μπολσεβίκων να συζητήσουν και να αποφασίσουν πάνω στο ζήτημα της εξουσίας. Κι όταν διαπίστωσε ότι το αίτημά του συνεχώς παρακαμπτόταν απείλησε με παραίτηση από την ΚΕ προειδοποιώντας ότι θα κατέβαινε ο ίδιος στις μάζες και θα εξηγούσε την κατάσταση. Αν έπραττε κάτι ανάλογο ο Άρης, αν δηλαδή εγκαίρως αντιδρούσε στο ενδεχόμενο της διάλυσης του ΕΛΑΣ με την απειλή ότι ο ίδιος θα ζητούσε από τους αντάρτες να μην διαλύσουν την στρατιωτική τους οργάνωση και να μην παραδώσουν τα όπλα ενδεχομένως τα πράγματα να μην είχαν φτάσει στη Βάρκιζα. Πάντως θα είχε αντιδράσει έγκαιρα- άρα θα είχε αντιδράσει σωστά.

 Φυσικά ο Άρης δεν ήταν Λένιν αλλά αυτό δεν μας απαλλάσσει από την ευθύνη να εξετάζουμε και να κρίνουμε τις ενέργειες του με την βασική αρχή της μαρξιστικής ανάλυσης για την πολιτική και την επανάσταση. Η επαναστατική πολιτική και η επανάσταση θέλουν επιστημονική τεκμηρίωση. Αλλά ταυτόχρονα είναι και τέχνη. Χρειάζεται επιστημονική ανάλυση της συγκεκριμένης κάθε φορά κατάστασης αλλά ο χρόνος εκδήλωσης των πολιτικών ενεργειών παίζει καθοριστική σημασία για τις περαιτέρω εξελίξεις. Το «χθες ήταν νωρίς- αύριο θα είναι αργά» δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ.

 Ο Άρης αντέδρασε αφότου διαλύθηκαν όλες οι ένοπλες οργανώσεις του κινήματος. Η αντίδρασή του ήταν μια εκδήλωση απελπισίας.

Αντιδρώντας στον συμβιβασμό της ηγεσίας του ΕΑΜικού κινήματος επιχείρησε να ανασυγκροτήσει το ΕΑΜ και να φτιάξει ένα νέο μέτωπο το οποίο το ονόμασε Μέτωπο Εθνικής Ανεξαρτησίας (ΜΕΑ). Επίσης επιχείρησε να ανασυγκροτήσει τον ΕΛΑΣ φτιάχνοντας το νέο ΕΛΑΣ. Μαζί με τους συντρόφους του που τον ακολούθησαν συνέταξε «Προγραμματικές θέσεις» και «Διακήρυξη» του ΜΕΑ ενώ στον ΕΛΑΣ-Ν υπήρχε κείμενο όρκου και διαδικασία ορκωμοσίας. Τα κείμενα αυτά ποτέ δεν εκτυπώθηκαν και ποτέ δεν διακινήθηκαν πλατιά εκείνη την εποχή. Άρα δεν δοκιμάστηκαν στις μάζες. Έγιναν γνωστά σε έναν πολύ στενό κύκλο. Το ΜΕΑ ποτέ δεν πήρε σάρκα και οστά και ο ΕΛΑΣ- Ν σε όλη τη διάρκειά του παρέμεινε ένα πολύ μικρό αντάρτικο σχήμα πιστών συντρόφων του Άρη. Όπως γράφει ο Γρ. Φαράκος, τα πρακτικά ορκωμοσίας ανταρτών στο Νέο ΕΛΑΣ αναφέρουν 92 άτομα ενώ ορκωμοσίες γίνονταν από τις 24-2-1945 ως τις 2-6-1945. Δηλαδή άρχισαν λίγο μετά την Βάρκιζα και τελείωσαν λίγο πριν το τέλος του Άρη.

Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν θα απέδιδε μια έγκαιρη αντίδραση του Άρη. Ίσως να έφερνε κάποιο αποτέλεσμα. Σίγουρα όμως δεν μπορούσε να φέρει κανένα αποτέλεσμα η αντίδρασή του τότε που εκδηλώθηκε. Το ΚΚΕ και το ΕΑΜ ήταν αδύνατο μετά την διάλυση του ΕΛΑΣ να περάσουν αμέσως στην ανασυγκρότησή του- ακόμη κι αν κατανοούσαν το μέγεθος του λάθους της Βάρκιζας. Δεν ανασυγκροτείται έτσι ένα αντάρτικο 130.000 ανδρών όταν έχει διαλυθεί κι όταν έχει παραδώσει τις θέσεις του στον αντίπαλο.

Ούτε ο Άρης με τους 92 άνδρες του- ορισμένοι τους ανεβάζουν στους 120- μπορούσε να κάνει κάτι. Μόνο ως άλοθι στον αντίπαλο μπορούσε να λειτουργεί. Το κίνημα έπρεπε να ανασυγκροτηθεί σε εντελώς νέα βάση. Η κατάσταση δεν ήταν όπως στην κατοχή.

Από τα ιδρυτικά κείμενα του ΜΕΑ και τον όρκο του Νέου ΕΛΑΣ προκύπτει αβίαστα ότι ο Άρης δεν κατανοούσε τις νέες συνθήκες της αγγλικής κατοχής και συγκεκριμένα τον ποιοτικά διαφορετικό χαρακτήρα αυτής της κατοχής σε σχέση με την τριπλή φασιστική κατοχή της χώρας στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τα κείμενα αυτά θέτουν το ζήτημα της πάλης κατά της αγγλικής κατοχής με τον ίδιο τρόπο που ετίθετο στα κείμενα του ΕΑΜ όταν οι δυνάμεις κατοχής ήταν οι Γερμανοί, οι Ιταλοί και οι Βούλγαροι φασίστες, λες και δεν είχε συμβεί τίποτα στη χώρα από το Σεπτέμβρη του ’41 που δημιουργήθηκε το ΕΑΜ. Ήταν φανερό πως τόσο ο Άρης όσο και οι άμεσοι συνεργάτες του δεν κατανοούσαν ότι οι αγγλική κατοχή δεν εντασσόταν στο πλαίσιο ενός παγκοσμίου πολέμου για την δημιουργία μιας νέας φασιστικής τάξης όπως συνέβαινε την περίοδο 1941- 1944. Τα αγγλικά στρατεύματα βρίσκονταν στην Ελλάδα για να εμποδίσουν κοινωνικές αλλαγές και να επιβάλλουν την παλινόρθωση της αστικής τάξης που είχε ξεθεμελιωθεί από την κρατική εξουσία στα χρόνια της πρώτης κατοχής, για να επανεντάξουν τον παλινορθωμένο ελληνικό καπιταλισμό στο διεθνές καπιταλιστικό σύστημα, να ξαναοικοδομήσουν δηλαδή τις σχέσεις εξάρτησης που υπήρχαν προπολεμικά. Ο Αγώνας δεν ήταν πλέον εθνικοαπελευθερωτικός με κοινωνικές διαστάσεις. Ήταν καθαρά ταξικός.

 

Στην βάση όλων αυτών ας συνοψίσουμε:

  • Το σύνθημα «Βάρκιζα τέλος» ή «ποτέ ξανά Βάρκιζα» είναι σωστό μόνο όταν αφορά συνθήκες δυαδικής εξουσίας ή συνθήκες κατά τις οποίες η εκδήλωση μιας επανάστασης έχει μαζική υποστήριξη και πιθανότητες νίκης.
  • Υπάρχουν παραδεκτοί και απαράδεκτοι συμβιβασμοί, συμβιβασμοί που υπαγορεύονται από λόγους τακτικής ή είναι αναγκαστικοί. Ο κάθε συμβιβασμός κρίνεται από την σωστή ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης. Έτοιμη από τα πριν συνταγή για καλούς και παραδεκτούς συμβιβασμούς δεν υπάρχει.
  • Ένας απαράδεκτος συμβιβασμός αντιμετωπίζεται πριν πραγματοποιηθεί και φυσικά πριν γίνει καθεστώς. Όταν υλοποιηθεί είναι πια αργά για να τον εμποδίσεις. Η αναίρεσή του στην πράξη χρειάζεται πολύ προσεκτικά βήματα, αναδιοργάνωση του κινήματος και λιγότερο ή περισσότερο μακρόχρονη δράση.
  • Ο λάθος τρόπος αναίρεσης ενός απαράδεκτου συμβιβασμού ουσιαστικά φέρνει πιο κοντά τις επιπτώσεις του. Επιταχύνει δηλαδή την ολοκληρωμένη εφαρμογή του σε όλα τα επίπεδα γιατί αποδεσμεύει την υπέρτερη δύναμη του αντιπάλου την οποία κατέστησε υπέρτερη ο ίδιος ο συμβιβασμός.
  • Για την επανάσταση δεν είναι αρκετά ούτε τα αγνά αισθήματα προσήλωσης σ’ αυτήν ούτε ο φανατισμός με τον οποίο θεωρεί κάποιος ότι την υπηρετεί. Η επανάσταση θέλει πρώτα και κύρια μυαλό και γνώση. Ακριβή ανάλυση της εκάστοτε πραγματικότητας, του συσχετισμού των τάξεων και ακριβή προσδιορισμό των καθηκόντων του κινήματος. Ας θυμηθούμε τι έλεγε ο Λένιν. «Ο Μαρξισμός απαιτεί από μας τον πιο ακριβή, αντικειμενικά επαληθεύσιμο υπολογισμό του συσχετισμού των τάξεων και των συγκεκριμένων ιδιομορφιών της κάθε ιστορικής στιγμής. Εμείς οι μπολσεβίκοι, προσπαθούσαμε να είμαστε πάντοτε πιστοί σ΄ αυτή την απαίτηση, που είναι απόλυτα υποχρεωτική από την άποψη κάθε επιστημονικής θεμελίωσης της πολιτικής. “Η διδασκαλία μας δεν είναι δόγμα, μα καθοδήγηση για δράση”- έτσι έλεγαν πάντα ο Μαρξ και ο Ένγκελς, που δίκαια ειρωνεύονταν την αποστήθιση και την απλή επανάληψη “διατυπώσεων” ικανών να προδιαγράφουν τα γενικά καθήκοντα, που τροποποιούνται αναπόφευκτα από την συγκεκριμένη οικονομική και πολιτική κατάσταση της κάθε ιδιαίτερης περιόδου του ιστορικού προτσές» (Άπαντα, τόμος 31ος, σελ. 132).
  • Ο Άρης αναμφίβολα είναι ένα διαχρονικό σύμβολο για το επαναστατικό κίνημα. Ο μύθος του όμως δεν προσφέρει τίποτα παρά μόνο ένα θετικό πρότυπο που αξίζει να υπάρχει, πρέπει να υπάρχει αλλά οφείλουμε να το αναλύσουμε με τα εργαλεία του μαρξισμού. Υλιστικά, όχι ιδεαλιστικά. «Οι νικημένοι στρατοί διδάσκονται καλά», έλεγε ο Λένιν. Οφείλουμε να το κάνουμε. Οφείλουμε να διδαχτούμε απαλλαγμένοι εντελώς από την μεταφυσική των μύθων. Σε μια τέτοια ανάλυση ο Άρης είναι απείρως μεγαλύτερος απ’ ότι φανταζόμαστε. Κι αυτό γιατί η πορεία του- από την αρχή ως το τέλος- είναι εξαιρετικά διδακτική.
    •  

    • ***

Η παρέμβαση του Γ. Πετρόπουλου:

 

 

Ερωτήσεις – Διευκρινήσεις:

 

Δευτερολογία Γ. Πετρόπουλου:

 

Συμπληρωματική παρέμβαση Γ. Πετρόπουλου:

 

Τα βίντεο της εκδήλωσης τα πήραμε από το pandiera.gr

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας