Εργατικός Αγώνας

Νέα αντιδραστική τομή στην εκπαίδευση

Ανακοίνωση της Επιτροπής Εκπαιδευτικών του Συντονισμού Κομμουνιστικών Δυνάμεων για το Πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας.

Το ν/σ που κατέθεσε η κυβέρνηση με πανδημία, κλειστά σχολεία και μέσα στο Πάσχα αποτελεί μια ενέργεια προκλητική για τους εκπαιδευτικούς αλλά και για τη νεολαία. Δείχνει το ηθικό και πολιτικό ανάστημα των «αρίστων» της ΝΔ.

Γνώριζαν από το φθινόπωρο, όταν είχαν γίνει γνωστές οι προθέσεις τις κυβέρνησης, πως η επαναφορά ρυθμίσεων του Αρβανιτόπουλου όπως η τράπεζα θεμάτων και η αξιολόγηση, είναι casus belli για τους εκπαιδευτικούς. Οι δε εξαγγελίες για τα πολλαπλά ταξικά φίλτρα είχαν προκαλέσει ανησυχία και κινητικότητα και στους μαθητές.

Η κυβέρνηση απαντάει ότι δεν υπάρχει θέμα αντιδημοκρατικής ανηθικότητας καθώς ψηφίστηκε με αυτό το πρόγραμμα. Αυτό θα ίσχυε πιθανά αν για ένα τέτοιο ν/σ υπήρχε συναίνεση στην εκπαιδευτική κοινότητα και το λαό. Όμως κάτι τέτοιο δεν υπάρχει, γι’ αυτό και η κυβέρνηση νομοθετεί σαν τον κλέφτη. Η δημοκρατία δεν είναι απλά ένα ποσοστό 25% στις βουλευτικές εκλογές κάθε 4 χρόνια, με τα ΜΜΕ της ολιγαρχίας να προπαγανδίζουν μονομερώς τις απόψεις τους. Δεν είναι ένα εκλογικό σύστημα. Είναι η συζήτηση, η γνώση, η δυνατότητα να έχουν βήμα οι εργαζόμενοι που είναι η λαϊκή πλειοψηφία και οι άμεσα θιγόμενοι, νεολαία, γονείς και εκπαιδευτικοί.

Όμως είναι αλήθεια ότι το ν/σ έρχεται να νομοθετήσει τις βασικές επιλογές της ΝΔ. Και συγκεκριμένα: 

Μια πιο ταξική εκπαίδευση

Όχι του κ. Μητσοτάκη δεν του είχε ξεφύγει πριν ένα χρόνο η φράση για τον ψυκτικό από το Περιστέρι. Αυτή είναι η ουσία της πρότασης της ΝΔ. Οι μη έχοντες να πηγαίνουν σε μια κακιάς ποιότητας και οργάνωσης δια βίου τεχνική κατάρτιση. Οι έχοντες να φοιτούν είτε στα ακριβά ιδιωτικά πανεπιστήμια, είτε στα ΑΕΙ με τις απαιτητικές βάσεις.

Γίνεται πιο αυστηρή η προαγωγή και απόλυση των μαθητών σε γυμνάσιο και λύκειο, δείχνοντας στους πιο αδύναμους την έξοδο προς την πρόωρη κατάρτιση, με περισσότερα μαθήματα στις τελικές εξετάσεις και πιο αυστηρά κριτήρια. Τον ίδιο στόχο έχει το ηλικιακό όριο των 17 ετών για τα ΕΠΑΛ, όταν είναι γνωστό ότι το 1/3 των μαθητών των ΕΠΑΛ είναι πάνω από 17 για κοινωνικούς – ταξικούς λόγους. Και κυρίως επανέρχεται η τράπεζα θεμάτων στο γενικό λύκειο. Υπενθυμίζουμε τον εξαπλασιασμό των μεταξεταστέων και την κατά 15% αύξηση των φροντιστηρίων, στην πρώτη της εφαρμογή, το 2014.

Το επιχείρημα ότι όλα αυτά γίνονται για να αντιμετωπιστεί η πτώση του μορφωτικού επιπέδου και η απαξίωση του σχολείου, ακούγεται λογικό μόνο με βάση τη νεοφιλελεύθερη λογική της ατομικής ευθύνης. Για να ανέβει το μορφωτικό επίπεδο χρειάζονται λιγότεροι μαθητές ανά τάξη, ενισχυτική διδασκαλία, διορισμοί και όχι να υπάρχουν κενά μέχρι το Δεκέμβριο, αλλαγές στο αναλυτικό πρόγραμμα. Όλα αυτά, αν μιλάμε για την μόρφωση των παιδιών του λαού και όχι απλά να ξεχωρίζουμε τους «άξιους» από την «πλέμπα». 

Μια πιο αγοραία εκπαίδευση

Το νεοφιλελεύθερο σχέδιο εδώ και δεκαετίες μπορεί να εκφραστεί και με μια λέξη. Αξιολόγηση και κατηγοριοποίηση για να ξεπεράσουμε τον «εξισωτισμό» που είχαν δημιουργήσει τα δημόσια εκπαιδευτικά συστήματα. Αυτό όπου έχει εφαρμοστεί (πχ ΗΠΑ) έχει κατηγοριοποιήσει την εκπαίδευση, ανάλογα με την ταξική θέση των μαθητών. Η εξωτερική αξιολόγηση της σχολικής μονάδας, με κριτήρια έως και τις επιδόσεις των μαθητών – γι’ αυτό χρειάζεται και η τράπεζα θεμάτων – είναι το πρώτο βήμα. Το επόμενο βήμα, θα είναι η χρηματοδότηση με βάση την αξιολόγηση. Δεν είναι σενάριο, αυτό εφαρμόστηκε και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Με αυτή την πολιτική η εκπαίδευση γίνεται εμπόρευμα και ο γονιός πελάτης. Και ο πελάτης αγοράζει το αντίστοιχο «εκπαιδευτικό προϊόν», ανάλογα με το πορτοφόλι του. Ο δε εκπαιδευτικός πρέπει να υπακούει και αυτός σε αυτούς τους κανόνες και κυρίως να μην αντιδράει. Γι’ αυτό και το ν/σ έρχεται να βάλει τους άξονες και για την ατομική αξιολόγηση από το 2021-2022. Οι λάτρεις της αξιολόγησης ας ρίξουν μια ματιά στο ρεζιλίκι του σκανδάλου με τις πλατφόρμες κατάρτισης των επιστημόνων. Ή στα πάρα πολλά τριτοβάθμια ιδρύματα που λειτουργούν σαν σούπερ μάρκετ πτυχίων σε Δυτική και Ανατολική Ευρώπη. Και κυρίως ας κοιτάξουν τον εκπαιδευτικό-λάστιχο στα φροντιστήρια ή τα ιδιωτικά σχολεία που είναι υποχρεωμένος να ικανοποιεί κάθε αντιπαιδαγωγική όρεξη του αφεντικού και του «γονιού που πληρώνει». Το ίδιο πλαίσιο ενίσχυσης της αξιολόγησης έρχεται να ικανοποιήσει και η αύξηση των προτύπων σχολείων από 8 σε 24. Σχολεία που θα εγκαινιάσουν τις διαδικασίες αξιολόγησης του εκπαιδευτικού και του σχολείου.

Μια εκπαίδευση των δεξιοτήτων και όχι της γνώσης

Οι αλλαγές στα νηπιαγωγεία, με την εισαγωγή πρόσθετων μαθησιακών αντικειμένων, αλλά και οι αλλαγές στα αναλυτικά προγράμματα δεν έρχονται να εξυπηρετήσουν κάποια παιδαγωγική ανάγκη. Πολλές αλλαγές είναι αναγκαίες στα αναλυτικά προγράμματα. Όμως όταν δε λύνονται βασικά θέματα υποδομών και προσωπικού, αυτές οι αλλαγές απλά θα προσαρμοστούν στη λογική των κατηγοριοποιημένων σχολείων. Το κάθε σχολείο τελικά θα κάνει ό,τι μπορεί.

Η ουσία όμως είναι αλλού και είναι στόχος της Ε.Ε. εδώ και 3 δεκαετίες. Σύμφωνα με τα κείμενα της Ε.Ε. η εκπαίδευση επικεντρώνεται και δομείται γύρω από την απόκτηση οκτώ βασικών ικανοτήτων που είναι η επικοινωνία στη μητρική γλώσσα και σε ξένες γλώσσες, οι βασικές δεξιότητες στη μαθηματική παιδεία, στις θετικές επιστήμες και στην τεχνολογία, η ψηφιακή παιδεία, οι μεταγνωστικές δεξιότητες δηλαδή η ικανότητα μάθησης («μαθαίνω πώς να μαθαίνω») και η κοινωνική ευθύνη, η πρωτοβουλία και επιχειρηματικότητα, η πολιτισμική συνείδηση και έκφραση.

Κάποια από αυτά μπορούν να ακούγονται εύηχα και προφανώς στην εκπαίδευση πρέπει τα παιδιά να κατακτούν δεξιότητες. Όμως δεξιότητες κατακτάει και ο άνθρωπος, δεξιότητες κατακτάει και ένας εκγυμνασμένος πίθηκος. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα σύγχρονα εκπαιδευτικά συστήματα είναι μια συνολική απομόρφωση. Ότι ένας μαθητής δε μπορεί να κατανοήσει ένα κείμενο εφημερίδας. Πόσο μάλλον τους νόμους εξέλιξης της φύσης και της κοινωνίας. Η μήπως η αύξηση του ανορθολογισμού δεν είναι πρόβλημα για τη μόρφωση του λαού; Άρα η εισαγωγή της πληροφορικής – ρομποτικής στο νηπιαγωγείο τι ακριβώς έρχεται να εξυπηρετήσει, όταν τα νηπιαγωγεία δεν έχουν ούτε τα στοιχειώδη και ζητούν από τους γονείς να τους προμηθεύουν το χαρτί ή να βάφουν το σχολείο;

Μια εκπαίδευση της λιτότητας

Η αύξηση του ορίου των μαθητών ανά τμήμα από τους 22 στους 26 μαθητές και κυρίως η θεσμοθέτηση κατώτατου ορίου στους 20 μαθητές θα οδηγήσει, πέρα από την υποβάθμιση της εκπαίδευσης, σε μαζικό κλείσιμο τμημάτων και σχολείων. Για τα ολιγομελή τμήματα σε νησιά και ακριτικά χωριά φαίνεται ότι θα αξιοποιηθεί η εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Οι 10.000 διορισμοί που είχαν υποσχεθεί, θα πάνε με αυτό το μέτρο στις καλένδες. Η ΝΔ θα αντιμετωπίσει την επερχόμενη οικονομική κρίση με το δόγμα που γνωρίζει: Λιτότητα για την παιδεία και το λαό για να αποπληρώνονται τα χρέη στους δανειστές και για να μην καταρρεύσουν οι ιδιωτικές τράπεζες.

Μια συντηρητική εκπαίδευση

Σύμφωνα με το ν/σ η διαγωγή των μαθητών-τριών θα αναγράφεται πάλι στα απολυτήρια ενώ επανέρχονται οι εξαντλητικές πολυήμερες αποβολές για τους μαθητές και μαθήτριες. Στο δε γνωστικό τμήμα επανέρχονται στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα της Γ Λυκείου: τα Λατινικά στη θέση της Κοινωνιολογίας, υπενθυμίζοντας την ιδεολογική τύφλωση της ΝΔ η οποία έχει αλλεργία με τους όρους «κοινωνία», «τάξεις», «κοινωνικές ομάδες» και κινείται μεταξύ προγονοπληξίας και «της ελληνορθόδοξης» εκπαίδευσης. 

***

Το επόμενο διάστημα πρέπει να αναπτυχθεί η ζύμωση και η συζήτηση μέσα στους εκπαιδευτικούς, τη νεολαία, το λαό για το ν/σ. Ακόμα κι αν ψηφιστεί, το λαϊκό κίνημα μπορεί να καθυστερήσει ή ακόμα και να ανατρέψει νόμους και ρυθμίσεις όπως έχει κάνει και στο παρελθόν. 

Η πολιτική της ΝΔ στην παιδεία είναι τομή και συνέχεια σε σχέση με την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ. Τομή γιατί η ελληνική δεξιά δε μπορεί να κρατήσει ούτε τα προσχήματα για να προωθήσει τις ελιτίστικες και οπισθοδρομικές αντιλήψεις της. Συνέχεια όμως γιατί, όσον αφορά τη λιτότητα και την εμπορευματοποίηση, η ΝΔ έρχεται να συνεχίσει από εκεί που είχε μείνει η προηγούμενη κυβέρνηση. Εξάλλου η αυτοαξιολόγηση δεν αποσύρθηκε ποτέ και το κυριότερο η ψήφιση του προσοντολογίου για τους πίνακες διορισμού των εκπαιδευτικών είναι η επιτομή της αξιολόγησης στις εργασιακές σχέσεις.

Η απάντηση στο πολυνομοσχέδιο θα έρθει από τον μαζικό αγώνα του εκπαιδευτικού και λαϊκού κινήματος. Για να αναπτυχθεί αυτός ο αγώνας θα πρέπει να αντιπαρατεθεί με τη λογική της ανάθεσης, που θα καλλιεργείται από το ΣΥΡΙΖΑ, με το γνωστό «αν μας ψηφίσετε στις επόμενες εκλογές θα καταργήσουμε την τράπεζα θεμάτων και την ατομική αξιολόγηση». 

Οι κατακτήσεις του εκπαιδευτικού κινήματος εδώ και δεκαετίες, όπως ότι δεν έχει προχωρήσει η αξιολόγηση παρά τις επαναλαμβανόμενες προσπάθειες ή ότι 30 χρόνια προσπαθούν να αποτρέψουν τα παιδιά του λαού από τη γενική εκπαίδευση και δεν το πετυχαίνουν, είναι αποτέλεσμα σκληρών και πολύχρονων αγώνων και όχι αναμονής αλλαγής κυβέρνησης, στα πλαίσια του συστήματος.

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας