Εργατικός Αγώνας

Πρότυπα σχολεία για “startupers”, soft skills και προσαρμοστικότητα για “ψυκτικούς”

Ο Κ. Μητσοτάκης αποκαλύπτει το “όραμα” της ΝΔ για τους νέους και την εκπαίδευση στα χρόνια του νεοφιλελευθερισμού.

Γράφει ο Παναγιώτης Ζαβουδάκης.

Το νεοφιλελεύθερο “όραμα” της ΝΔ για τους νέους και την εκπαίδευση παρουσίασε με ιδιαίτερα κυνικό τρόπο ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας το Σάββατο 26/7 σε εκδήλωση της ΟΝΝΕΔ με θέμα “project2030.gr Youth Forum”.

Αν και ο πρωθυπουργός κάλεσε τους νέους σε διάλογο για «να συνδιαμορφώσουμε τελικά το δικό σας μέλλον», το ακροατήριο του δεν ήταν καθόλου αντιπροσωπευτικό. Απουσίαζαν εκπρόσωποι των εργαζόμενων νέων, των ανέργων, των υποαπασχολούμενων. Αυτοί που τον άκουγαν και τον χειροκροτούσαν ήταν «εξαιρετικά επιτυχημένοι νέοι επιχειρηματίες από την γενιά των startupers  (…) ελεύθεροι επαγγελματίες (…) νέες και νέοι που απασχολούνται στον πρωτογενή τομέα (…) νέες και νέοι που εξακολουθούν να απασχολούνται σε παραδοσιακές επιχειρήσεις οι οποίες και αυτές πρέπει να μετεξελιχθούν για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις των καιρών». Σ’ αυτό το ακροατήριο ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι γι’ αυτόν και το κόμμα του προτεραιότητα έχουν όσοι ασχολούνται ή πρόκειται να ασχοληθούν με την επιχειρηματικότητα ενώ το μέλλον για τους νέους μισθωτούς θα είναι ελαστικό, ευμετάβλητο και αβέβαιο.

Starups και startupers: Μια απαραίτητη επεξήγηση

Στο σημείο αυτό, για κάποιους αναγνώστες του Ε.Α, που ενδεχομένως δεν είναι εξοικειωμένοι με τους μοντέρνους επιχειρηματικούς όρους, οφείλουμε να ανοίξουμε μια επεξηγηματική παρένθεση: startupers είναι όσοι δημιουργούν εταιρίες startup (επί το ελληνικότερο “νεοφυείς επιχειρήσεις”). «Startup είναι μια εταιρία που επιχειρεί κάτι καινοτόμο και στοχεύει σε μεγάλο κοινό και σε εξαιρετικά γρήγορη ανάπτυξη» λένε αυτοί που εμπλέκονται σε τέτοιες δουλειές. Αυτό που στην ουσία συμβαίνει με τα startups είναι το εξής: Κάποιοι έχουν μια καινοτόμα ιδέα, συνιδρύουν μια εταιρία που θα την φέρει εις πέρας και αναζητούν κεφάλαια για την υλοποίησή της, τα οποία συγκεντρώνονται με πολλούς τρόπους. Οι πιο συνηθισμένοι είναι οι “επενδυτές-άγγελοι” (ιδιώτες που επενδύουν κεφάλαιο με υψηλό ρίσκο) και οι ίδιες οι… τσέπες των δημιουργών. Φυσικά, τα δεδομένα δεν είναι ευνοϊκά για τους περισσότερους startupers: Έχει υπολογιστεί ότι επτά στα οκτώ startups εξαφανίζονται μέσα σε ένα έτος από την ίδρυσή τους[1]. Ας κλείσουμε όμως την παρένθεση κι ας επιστρέψουμε στην ομιλία Μητσοτάκη.

Σχολείο της αγοράς

Ο Κ. Μ. αναφέρθηκε στο εκπαιδευτικό σύστημα και τις σαρωτικές αλλαγές που προωθεί η κυβέρνησή του. Δίνοντας όλο το πλαίσιο των προτεραιοτήτων της ΝΔ, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι «πρέπει με κάποιο τρόπο να προσαρμόσουμε τα σχολεία μας, το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα, στις ανάγκες μιας αγοράς εργασίας και ενός κόσμου ο όποιος αλλάζει με πολύ μεγάλη ταχύτητα». Όποιος αναρωτήθηκε για το είδος των προσαρμογών πήρε αμέσως την απάντηση από τα πρωθυπουργικά χείλη: για τη ΝΔ σχολεία είναι μόνο τα Πρότυπα και τα Πειραματικά. Ο Κ. Μ. τόνισε την «πολύ μεγάλη σημασία που αποδίδουμε στα Πρότυπα και τα Πειραματικά σχολεία» και μάλιστα πρόταξε τα στήθη του ώστε οι υποψήφιοι να μπορέσουν απρόσκοπτα να δώσουν εισαγωγικές εξετάσεις σ΄ αυτά καλώντας την “ανεξάρτητη Δικαιοσύνη” να κηρύξει παράνομη την απεργία της ΟΛΜΕ που στόχευε στη  ματαίωση των εισαγωγικών εξετάσεων.

Το μέλλον των υπόλοιπων μαθητών θα είναι η Τεχνική Εκπαίδευση καθώς «είναι επίσης εξίσου βέβαιο ότι μια σειρά από επαγγέλματα του μέλλοντος θα καλυφθούν μέσα από άλλες εκπαιδευτικές διαδρομές που δεν θα απαιτούν κατ’ ανάγκη ένα πτυχίο Πανεπιστημίου». Χύνοντας κροκοδείλια δάκρυα για την Τεχνική Εκπαίδευση, ο Κ.Μ. υποστήριξε ότι  ήταν «για πάρα πολλές δεκαετίες θα έλεγα, το αποπαίδι της εκπαίδευσης. Ήταν το αποπαίδι και σε επίπεδο παροχής ποιοτικής εκπαίδευσης, ήταν το αποπαίδι όμως και σε επίπεδο αντιλήψεων. Ότι λες και ένα παιδί το οποίο θα μπει σ’ ένα δημόσιο ΙΕΚ και θα επιλέξει αυτή τη διαδρομή είναι παιδί κατώτερου Θεού, πρέπει να αντιμετωπίζεται με κάποιο τρόπο υποτιμητικά σε σχέση με κάποιο νέο παιδί που σπουδάζει σ΄ ένα Πανεπιστήμιο».

Κανένας λόγος ανησυχίας όμως, όλα θα τα τακτοποιήσει η ΝΔ. Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι  «έχουμε μια μεγάλη δουλειά να κάνουμε: να σπάσουμε και ν’ αλλάξουμε κι αυτές τις αντιλήψεις κι αυτά τα στερεότυπα γιατί σ’ έναν κόσμο που αλλάζει συνέχεια, ένα πράγμα είναι βέβαιο για τη δικιά σας τη γενιά: ότι θα χρειάζεστε συνέχεια να επιμορφώνεστε κι ότι κατά πάσα πιθανότητα θ΄ αλλάξετε επαγγέλματα στη διάρκεια της επαγγελματικής σας διαδρομής. Άρα αυτό το οποίο θα πρέπει να κρατήσετε ως σημαντικότατη αρετή στη δικιά σας διαδρομή προσωπικής ανάπτυξης είναι η προσαρμοστικότητα και η ανθεκτικότητα». Οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι ο Κ.Μ. παραμένει πιστός στη γραμμή που προεκλογικά χάραξε για «το νέο παιδί στο Περιστέρι που είναι 20 χρόνων και θέλει να πάει σε μια τεχνική σχολή και θέλει να έχει μια καλή επαγγελματική εκπαίδευση για να βρει αύριο δουλειά ως ψυκτικός ή ως ένα παιδί που μπορεί να επισκευάζει ανελκυστήρες. Δουλειές που μπορούν υπό προϋποθέσεις να είναι καλές και να του δώσουν ένα καλό εισόδημα. Δεν αφορά αυτή η συζήτηση μόνο τους αριστούχους των πανεπιστημίων. Αφορούν και τα νέα παιδιά τα οποία δεν θα πάνε στο πανεπιστήμιο, από επιλογή, και σήμερα δεν έχουν καμία εναλλακτική για το πώς θα χτίσουν τη ζωή τους».

Όσο για το δημόσιο σχολείο; Αυτό θα πρέπει να προετοιμάζει τους νέους της εργατικής τάξης για υδραυλικούς, ψυκτικούς και άλλα συναφή επαγγέλματα παρέχοντας τους όχι γνώση αλλά “δεξιότητες”. Ο Κ.Μ. ήταν σαφέστατος: «Να εμπεδώσουμε την έννοια των δεξιοτήτων αυτό που αποκαλούμε soft skills. Να φύγουμε από την παπαγαλία και να πάμε στην κριτική σκέψη». Η γνώση βαφτίζεται “παπαγαλία” που δεν χρησιμεύει σε τίποτα στους ψυκτικούς. Τι θα πρέπει αυτοί να μαθαίνουν; Αυτά: «Να διευρύνουμε το θεματολόγιο των αντικειμένων που διδάσκουμε με ζητήματα που απαντούν στις προκλήσεις των καιρών, όπως η περιβαλλοντική εκπαίδευση ή η σεξουαλική αγωγή, θέματα τα οποία αντιμετωπιζόταν ενδεχομένως ως ταμπού αλλά σε μια κοινωνία η οποία εξελίσσεται και προοδεύει δεν μπορούν να μείνουν έξω από το εκπαιδευτικό αντικείμενο». Μ’ άλλα λόγια, η παιδαγωγική προτεραιότητα της ΝΔ είναι οι μαθητές να εκπαιδεύονται σεξουαλικά και να αποκτούν ευαισθησίες για το περιβάλλον. Τι κι αν δεν ξέρουν το Πυθαγόρειο θεώρημα, την αρχή του Pascal, γραμματική και ορθογραφία ή στοιχεία της ελληνικής Ιστορίας; Αυτά είναι για λίγους και εκλεκτούς που -αν δεν γίνουν startupers, μεγαλογιατροί ή μεγαλοδικηγόροι- θα γίνουν δασκαλάκοι να τα λένε στους μαθητές τους.  Το βασικό είναι να έχουν soft skills.

Αλλά τι είναι τελικά αυτά τα soft skills;

Στα αγγλικά ο όρος skills σημαίνει “δεξιότητες”. Οι δεξιότητες  χωρίζονται σε hard skills και soft skills. Τα hard skills (σκληρές ή κάθετες δεξιότητες) είναι όλες εκείνες οι τεχνικές δεξιότητες που συνδέονται με την συγκεκριμένη θέση και με το κάθε επάγγελμα χωριστά. Τα soft skills (μαλακές ή οριζόντιες δεξιότητες) είναι οι δεξιότητες που πρέπει να έχει κάποιος ανεξάρτητα από το επάγγελμα που κάνει και πλέον οι επιχειρήσεις τις τοποθετούν πολύ ψηλά ως προς τη σημαντικότητά τους. Οι δεξιότητες που ζητούνται είναι: 1) επικοινωνιακές δεξιότητες 2) ικανότητα στην επίλυση προβλημάτων 3) δυνατότητα για συμμετοχή σε ομαδική εργασία 4) οργάνωση και διαχείριση του χρόνου 5) προσαρμοστικότητα (ο σύγχρονος εργαζόμενος πρέπει να είναι σε θέση να προσαρμόζεται στις αλλαγές, να τις διαχειρίζεται αποτελεσματικά και να διαθέτει ευελιξία, να έχει θετική στάση στην ανάληψη νέων αρμοδιοτήτων και να μπορεί να προσαρμόζεται αποτελεσματικά σε νέες συνθήκες) 6) κριτική σκέψη[2].

Όλα αυτά, κατά τη ΝΔ, θα πρέπει να τα μαθαίνει το νέο σχολείο που θα είναι προσαρμοσμένο στις ανάγκες της αγοράς στους μαθητές του. Όχι γνώσεις. Να τους μαθαίνει να είναι επικοινωνιακοί, ομαδικοί και -κυρίως- προσαρμοστικοί. Γιατί όλα αυτά; Το εξηγεί αμέσως ο Κ.Μ.

Απόλυτα κυνικός ήταν ο πρωθυπουργός σχετικά με το μέλλον των νέων σημειώνοντας ότι «ένα πράγμα είναι βέβαιο για τη δικιά σας τη γενιά: ότι θα χρειάζεστε συνέχεια να επιμορφώνεστε κι ότι κατά πάσα πιθανότητα θ΄ αλλάξετε επαγγέλματα στη διάρκεια της επαγγελματικής σας διαδρομής. Άρα αυτό το οποίο θα πρέπει να κρατήσετε ως σημαντικότατη αρετή στη δικιά σας διαδρομή προσωπικής ανάπτυξης είναι η προσαρμοστικότητα και η ανθεκτικότητα. Η δυνατότητα να ξεπερνάμε δυσκολίες, να αλλάζουμε και να προσαρμοζόμαστε και να μαθαίνουμε συνέχεια. Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση για τη δικιά σας τη γενιά».

Η μεγάλη πρόκληση

Σε απλά ελληνικά, ο νεοφιλελευθερισμός οραματίζεται τους νέους ως κωπηλάτες σε γαλέρα που θα πρέπει, εκτός από τις σωματικές τους ικανότητες και τις όποιες γνώσεις για το αντικείμενο δουλειάς τους, να είναι έτοιμοι κάθε στιγμή να αφήσουν τη γαλέρα και να πέσουν στη θάλασσα της ανεργίας αναζητώντας την επόμενη γαλέρα. Γι’ αυτό πουθενά στην ομιλία του πρωθυπουργού δεν ακούστηκε ο όρος “εργασία” αλλά πολλές φορές ο όρος “απασχόληση”. Επειδή η εργασία προϋποθέτει σταθερή εργασιακή σχέση, ωράριο, μισθό, ασφάλιση, με μια κουβέντα εργασιακά δικαιώματα. Κι αυτό που απουσιάζει από το λεξιλόγιό της η ΝΔ θέλει να το ξεριζώσει και από την ελληνική κοινωνία στοχεύοντας στις νέες γενιές εργαζομένων τις οποίες θέλει νομοθετικά πια να τις μετατρέψει σε γενιές (υπο)απασχολούμενων και ανέργων.

Αυτό το όραμα παρουσίασε στα γαλάζια παιδιά ο αρχηγός τους. Κι αυτά απλά χειροκρότησαν πιστεύοντας -ή μάλλον ελπίζοντας- πως αυτό το ζοφερό μέλλον δεν τους αφορά, αφορά όλους τους άλλους.  

Το πρόβλημα δεν είναι τα “γαλάζια” παιδιά. Ούτε τα “πράσινα” ή τα “κόκκινα”. Είναι όλα τα παιδιά των οποίων το μέλλον υπονομεύει ο νεοφιλελευθερισμός. Κι αυτά είναι που πρέπει να αντιδράσουν απέναντι σε όσους δίνουν το μέλλον τους αντιπαροχή. Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση για τη δική τους γενιά!

 

ΥΓ: Όσοι ενδιαφέρονται να ακούσουν ολόκληρη την ομιλία του Κ. Μ. θα τη βρουν εδώ (από 13.40 μέχρι 29.30 του βίντεο) 

 

[1] Αντλήθηκαν στοιχεία από startup.gr

[2] Αντλήθηκαν στοιχεία από epixeiro.gr

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας