Το άρθρο αυτό είναι εξαιρετικά αφιερωμένο σε αυτούς που θα στέκονται στην εξέδρα των επισήμων στην παρέλαση για την άλωση της Τριπολιτσάς που αγνοούν την ιστορία της και την οδηγούν στη λήθη από αμέλεια ή σκοπιμότητα.
Τα Τρίκορφα συνδέονται με όλα σχεδόν τα ιστορικά γεγονότα που έχουν σχέση με τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Από την πρώιμη περίοδο, Ορλωφικά (1770), τον αγώνα ενάντια στους Τουρκαλβανούς (1779) αλλά κυρίως με την Επανάσταση (1821-1825). Μετά από προσπάθειες ετών των πολιτών και του Καποδιστριακού Δήμου Φαλάνθου έγινε πραγματικότητα το αίτημα του τότε Δήμου Φαλάνθου, το 1843 στο ψηφισμά του με το άγγελμα του θανάτου του Γέρου του Μωριά, ‘’να στηθεί μνημείο λιτό παρά τω Ξηροπήγαδω.΄΄ Η προσπάθεια συνεχίστηκε και με την συμμετοχή του Δήμου Τρίπολης κατατέθηκε μελέτη για την αναγνώριση του ευρύτερου χώρου Τρικόρφων ως ιστορικού αρχαιολογικού. Τον Μάιο του 2013 με ομόφωνη απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου αναγνωρίστηκαν τα Τρίκορφα και οι οχυρώσεις τους (ταμπούρια) ως ιστορικός χώρος και δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της Κυβέρνησης(ΦΕΚ326/ΤΑΑΠΘ/13.9.2013).
Θα παρουσιάσουμε τον χώρο αυτό ακολουθώντας την αφήγηση του Φώτιου Χρυσανθακόπουλου (Φωτάκου) στα ΄΄Απομνημονεύματα περί της Ελληνικής Επαναστάσεως΄΄. Ξεκινάμε από το μνημείο που βρίσκεται στο 4ο χιλιόμετρο του δρόμου Τρίπολης-Σιλίμνας. Αμέσως μετά το μνημείο στρίβουμε δεξιά και ακολουθούμε για 150 μέτρα τον αγροτικό δρόμο, βρίσκουμε μπροστά μας τον παλιό ΄΄μουλαρόδρομο΄΄ Τριπολιτσάς-Γορτυνίας και ακολουθούμε μέχρι το διάσελο για περίπου ένα χιλιόμετρο. Μετά το διάσελο στρίβουμε δεξιά και βαδίζουμε σε ένα ΄΄κατσικόδρομο΄΄ και όταν φτάσουμε σε μία λάκα στρίβουμε και πάλι δεξιά και μόλις αντικρύζουμε την Τρίπολη στρίβουμε αριστερά, αφήνοντας στα δεξιά μας το πρώτο ταμπούρι. Συνεχίζοντας το μονοπάτι ανεβαίνουμε στην κορυφή, εκεί βρίσκουμε το κεντρικό Ταμπούρι. Ακριβώς μπροστά μας ανατολικά βρίσκεται μια κοιλάδα στα περίπου πέντε στρέμματα. Εκεί βρισκόταν το στρατόπεδο των Τρικόρφων. Βόρεια και Ανατολικά του στρατοπέδου στις κορυφές δύο λόφων βρίσκονται δύο ταμπούρια. Αυτά όπως μαρτυρεί ο Φωτάκος είναι τα πρώτα ταμπούρια, γιατί από εκεί δε φαίνεται η Τριπολιτσά. Στο άκρο της Κοιλάδας βρίσκεται, όπως μαρτυρεί γράμμα από τα Τρίκορφα, ΄΄τον Αύγουστο του 1821΄΄ (βιβλίο ΄΄Φιλική Εταιρεία’’ πρώτη έκδοση 1909, Οδησσός), η καλύβα του Υψηλάντη. Το πρώτο ταμπούρι που συναντήσαμε ανήκει στην δεύτερη φάση, στην επέκταση των οχυρώσεων όσο πλησίαζαν οι Έλληνες στην Τριπολιτσά.
Ξεκινώντας πάλι από το σύγχρονο μνημείο στρίβουμε αριστερά και ακολουθούμε τον αγροτικό δρόμο, μετά από 200 μέτρα, παίρνουμε μονοπάτι στη δυτική πλευρά του πευκόφυτου λόφου και βγαίνουμε στο διάσελο, μπροστά μας είναι μια πετρογυρισμένη χούνη και νοτιά της βράχια με οχυρώσεις, είναι η οχύρωση της ΄΄Κοκκινιάς΄΄. Βαδίζοντας ανατολικά σε εγκαταλελειμμένα χωράφια που έχουν γίνει σχεδόν δάσος, βλέπουμε μια οξεία κορυφή λόφου το ταμπούρι ΄΄Καστρί΄΄, το οποίο είναι καλά οχυρωμένο γύρω-γύρω με ξερολιθιές. Συνεχίζοντας ανατολικά σε μια περιοχή που έχει γίνει σχεδόν δάσος, βρίσκουμε τα ερείπια από δύο καλύβες, όπως αναφέρει ο Φωτάκος, εκεί βρισκόταν η ΄΄Καλύβα του Κολοκοτρώνη’’ πάνω από τον Άγιο Βλάσση. Στη ράχη, μέχρι πάνω από εκεί που ο Δήμος σήμερα έχει δημιουργήσει την χωματερή υπάρχουν οχυρώσεις. Απέναντι ακριβώς βρίσκεται ο Άγιος-Θόδωρος, στην κορυφή του οποίου βρίσκεται ένα πολύ καλά διατηρημένο ταμπούρι. Αυτά όλα έχουν αναγνωρισθεί ως ιστορικός τόπος.
Έχουν περάσει τέσσερα χρόνια από την απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και παρά τις προτάσεις που υπάρχουν από πλευράς της πολιτείας (Αρχαιολογική Υπηρεσία, Δήμος Τρίπολης, Περιφέρεια Πελοποννήσου,) δεν έχει γίνει τίποτα για την πρόσβαση και την ανάδειξη τους , πέρα από μια γιορτή που έχει καθιερωθεί στα τέλη Ιούνη για την μάχη των Τρικόρφων και η οποία φθίνει.
Να θυμίσουμε την ολοκληρωμένη πρόταση του γνωστού σκηνοθέτη με ειδίκευση στο ιστορικό ντοκιμαντέρ, Λευτέρη Χαρωνίτη για την δημιουργία ταινίας με επίκεντρο τα Τρίκορφα, που βρίσκεται στα συρτάρια της αρχαιολογικής υπηρεσίας, της Περιφέρειας Πελοποννήσου, του Δήμου Τρίπολης και των Ομοσπονδιών των απόδημων Αρκάδων. Μια μελέτη που αφορούσε την συνολική ανάδειξη του μοναδικού αυτού μνημείου της Επανάστασης.
Συνεχίζουμε σήμερα με μια πρόταση για να συνδεθούν όλοι αυτοί οι ιστορικοί χώροι και να γίνουν προσβάσιμοι, χωρίς κανένα κόστος από την πολιτεία, αφού είναι διαθέσιμοι οι ορειβατικοί σύλλογοι και πολλοί πολίτες να συμβάλλουν στη διάνοιξη των μονοπατιών, αρκεί αυτό να αποφασιστεί από Αρχαιολογική Υπηρεσία και Δήμο. Μάλιστα αν συνδεθούν αυτά με τα γειτονικά μνημεία της δεκαετίας του ΄40 (Μνημείο εκτελεσμένων την Πρωτομαγιά του΄44, του Εμφυλίου, των πεσόντων το 1940-41 και της Κατοχής στον Άγιο Νικόλα) δημιουργείται στην δυτική πλευρά πατριωτικός δρόμος θυσίας, που θα βοηθήσει στην ανάπλαση και ανάκαμψη της Τρίπολης.
Αυτό το σχέδιο μπορεί να υλοποιηθεί και τμηματικά το μονοπάτι από το σύγχρονο μνημείο των Τρικόρφων 1) σε στρατόπεδο Τρικόρφων 2) σε Καστρί , και 3) από την εκκλησία Άγιων Θεοδώρων έως κορυφή. Στη συνέχεια να υπάρξει η σύνδεση Αγίων Θεοδώρων – στρατόπεδο Τρικόρφων και Καστρί-Άγιο Βλάσση που είναι πιο δύσκολα και τα παλιά μονοπάτια έχουν κλείσει.
Το άλλοθι της απραξίας, ότι δεν υπάρχουν προτάσεις, μετά από όλα αυτά καταρρίπτεται και παραμένει το ερώτημα υπάρχει πολιτική βούληση;
Τρίπολη Σεπτέμβρης 2017