«Όταν η αλληλεπίδραση γίνεται κάτι παράξενο και άγνωστο, τότε θα έχουμε αλλάξει το ποιος και το τι είμαστε ως είδος».
David Byrne στο περιοδικό MIT Technology Review
Η τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) επηρεάζει βαθιά τον εγκέφαλο και την ανθρωπότητα σχεδόν όλων μας. Με την έλευση του 5G και του Διαδικτύου των πραγμάτων/InternetOfThings (IoT), νέες τάσεις και δοκιμές της τεχνολογίας μπαίνουν στον κόσμο μας. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα ρομπότ, η εικονική πραγματικότητα/Virtual Reality (VR), η επαυξημένη πραγματικότητα/Augmented Reality (AR), η Τεχνητή Νοημοσύνη / Artificial Reality (AI), οι επαυξημένοι άνθρωποι και η συγχώνευση ανθρώπων και τεχνολογίας. Το πώς θα μας επηρεάσουν είναι άγνωστο. Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι η έρευνα για την τρέχουσα τεχνολογία μας, δείχνει βαθιές επιπτώσεις στον εγκέφαλο μας και την ανθρωπότητα. Αυτές οι επιπτώσεις πρόκειται μόνο να αυξηθούν όταν κάθε αντικείμενο θα καταλαμβάνει χώρο στο Cloud και το Cloud θα βρέχει (βασιλεύει;) πίσω στον κόσμο μας[1].
Η τρέχουσα ψηφιακή τεχνολογία μας, υπονομεύει κάθε στιγμή της ενεργής ζωής μας. «Σβήνουμε» ημέρες, μήνες, ακόμη και χρόνια γνήσιας ανθρωπινης επαφής πρόσωπο με πρόσωπο, ενώ παγιδευόμαστε μέσα στον παγκόσμιο ιστό. (Μια ορατή απεικόνιση αυτού μπορεί να φανεί εδώ.) Ο χρόνος που ξοδεύεται με την τεχνολογία είναι χαμένος χρόνος ή χρόνος που αφαιρείται από τη σύνδεση μας με τους άλλους και τον φυσικό μας κόσμο. Το μεγαλύτερο μέρος των ημερών μας έχει ήδη περάσει αλληλεπιδρώντας με και βυθιζόμενοι σε οθόνες. Με την έλευση του Διαδικτύου των πραγμάτων (IoT), η κατάσταση θα γίνει όλο και πιο τρομερή.
Σε μια συνέντευξη του 2017 στο Morning News, η παιδιατρικός εργοθεραπευτής, Cris Rowan, μοιράστηκε μερικούς εντυπωσιακούς αριθμούς. Σύμφωνα με την Rowan, η έρευνα δείχνει ότι τα παιδιά ηλικίας 0 έως 2 ετών περνούν περίπου δυόμισι ώρες χρόνου στην οθόνη την ημέρα. Τα παιδιά 3 έως 5 ετών, περίπου τεσσεράμισι ώρες. Τα παιδιά 6 έως 12 ετών, περνούν επτάμιση ώρες. Και οι έφηβοι μας βρίσκονται μπροστά στην οθόνη κατά τον εντυπωσιακό χρόνο των εννέα ωρών την ημέρα! Η Rowan ρωτά ρητορικά, “Τι ΔΕΝ κάνουν τα παιδιά μας ενώ βρίσκονται σε αυτές τις συσκευές;” Η απάντησή της: «Τα παιδιά δεν έχουν αρκετή κίνηση, αφή, ανθρώπινη σύνδεση και επαφή με την φύση».
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συνιστά περιορισμό και, σε ορισμένες περιπτώσεις, εξάλειψη του χρόνου οθόνης για μικρά παιδιά και εξασφάλιση ότι έχουν τρεις ώρες σωματικής δραστηριότητας καθημερινά. Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συνιστά τώρα στους γιατρούς να συνταγογραφούν την δραστηριότητα του παγχνιδιού για τα παιδιά. Ενώ αυτές οι συστάσεις είναι ορθές, η ανάγκη για τέτοιες συστάσεις είναι ένα θλιβερό σχόλιο για την τρέχουσα κατάσταση.
Υπάρχουν σοβαρά και καταστροφικά μειονεκτήματα στις επιπτώσεις της τεχνολογίας πάνω στον εγκέφαλο μας και στην ανθρωπότητα. Η ερευνητική δημοσιογράφος, Mary Aiken, περιέγραψε όταν βρέθηκε σε ένα τρένο όπου παρατήρησε μια μητέρα να θηλάζει το βρέφος της. Τα μάτια του βρέφους ήταν κολλημένα στο πρόσωπο της μητέρας, ενώ η μητέρα, βυθισμένη στον κυβερνοχώρο, κοίταζε το έξυπνο τηλέφωνό της για 30 λεπτά. Η απώλεια σε αυτό το παιδί, στη μητέρα, ακόμη και στην ανθρωπότητα είναι ανεπανόρθωτη.
Πού κατευθυνόμαστε;
Ακολουθεί μια μικρή δειγματοληψία των τρόπων με τους οποίους η τεχνολογία επηρεάζει τον εγκέφαλο μας και την ανθρωπότητά, και τι μας λένε ορισμένοι ειδικοί.
Δελεασμένοι από την προσωπική τους πύλη στον κυβερνοχώρο (γνωστό και ως έξυπνο τηλέφωνο), πολλοί άνθρωποι περνούν τη ζωή τους χωρίς την επίγνωση των θεαμάτων, των ήχων, των υφών, και μερικές φορές ακόμη και των φωτεινών σηματοδοτών κυκλοφορίας. Έτσι, δύο πόλεις στη Γερμανία, το Άουγκσμπουργκ και η Κολωνία, εγκατέστησαν φώτα κυκλοφορίας στο έδαφος για να προστατεύσουν τους γνωστούς πεζούς που ενώ περπατούν πληκτρολογούν ταυτόχρονα μηνύματα στο κινητό.
Σε ένα συνέδριο της TED του 2012 με θέμα Connected but Alone (Συνδεδεμένοι αλλά Μόνοι μας) η πολιτιστική αναλύτρια, SherryTurkle, επισήμανε: «Την αφήνουμε [την ψηφιακή συνδεσιμότητα] να μας μεταφέρει σε μέρη που δεν θέλουμε να πάμε». Η Turkle συνεχίζει: Αυτές οι μικρές συσκευές … στην τσέπη μας είναι τόσο ισχυρές που δεν αλλάζουν μόνο αυτό που κάνουμε, αλλάζουν το ποιοι είμαστε. “
Οι εταιρείες μας οδηγούν να πιστέψουμε ότι θέλουμε αυτό που πραγματικά δεν θέλουμε… προσφέροντας ευχαρίστηση, αλλά όχι ευτυχία, όπως εξηγείται από τον Robert Lustig στο The Hacking of the American Mind. «Οι εταιρείες στην Αμερική σήμερα έχουν εμπλακεί σε μια πολύ συγκεκριμένη προσπάθεια να προωθήσουν την προπαγάνδα τους, προκειμένου μέσω της προπαγάνδας αυτής να προακλέσουν να κάνουμε διαφορετικά πράγματα από ό, τι σε άλλη περίπτωση πιθανόν να θέλαμε να κάνουμε».
Σύμφωνα με τον Maurice Conti, βρισκόμαστε στο κατώφλι μιας νέας εποχής – της Επααυξημένης Εποχής. Σε μια ομιλία TEDx, The Future of Human Augmentation, ο Conti προβλέπει: «Σε αυτήν τη νέα εποχή, οι φυσικές σας ανθρώπινες ικανότητες θα επαυξηθούν από υπολογιστικά συστήματα που θα σας βοηθούν να σκέφτεστε, ρομποτικά συστήματα που σας βοηθούν να ενεργείτε και ψηφιακά νευρικά συστήματα που θα σας συνδέουν με τον κόσμο πολύ πέρα από τις φυσικές σας αισθήσεις».
Πώς αυτή η παγκόσμια μεταμόρφωση σε υψηλής ταχύτητας Σάιμποργκ θα επηρεάσει τον εγκέφαλο μας και την ανθρωπότητα; Αυτές και πολλές άλλες ερωτήσεις ανησυχούν βαθιά όσους από εμάς εκτιμούμε τη ζωή στον φυσικό κόσμο.
Ουσιαστικά, επιτρέψαμε στη βιομηχανία να καθορίσει ποιοι είμαστε, τι κάνουμε και πού κατευθυνόμαστε ως είδος – εν συντομία, τον εγκέφαλο μας και την ανθρωπότητα.
Ακολουθούν ορισμένοι από τους τρόπους με τους οποίους έχει αποδειχθεί ότι η υπερβολική ψηφιακή συνδεσιμότητα επηρεάζει αρνητικά τον εγκέφαλο μας, τις σχέσεις και την ανθρωπότητα.
«Το να είσαι αληθινά με ένα άλλο άτομο σημαίνει να είσαι βιωματικά μαζί του, να πάρεις αμέτρητα απειροελάχιστα σήματα από τα μάτια και τη γλώσσα και το περιεχόμενο της φωνής και του σώματος και να αντιδράς, συχνά ασυνείδητα, σε κάθε απόχρωση. Αυτές είναι οι βαθύτερες κοινωνικές δεξιότητές μας, οι οποίες έχουν ακονιστεί μέσω των αιώνων. Είναι αυτά που μας κάνουν ξεχωριστούς ανθρώπους. Με την αστραπιαία αντικατάσταση της εικονικής πραγματικότητας ως την πραγματικότητα, ελαττώνουμε το πεδίο αυτής της αλληλεπίδρασης ακόμη και πολλαπλασιάζοντας τον αριθμό των ατόμων με τα οποία αλληλεπιδρούμε. Καταργούμε ή φιλτράρουμε δραστικά όλες τις πληροφορίες που θα μπορούσαμε να πάρουμε με την επαφή μας με ένα άλλο άτομο, μειώνοντάς τα σε απλουστευμένα περιγράμματα – έναν «φίλο του Facebook», μια φωτογραφία στο Instagram, ένα μήνυμα κειμένου – σε έναν ελεγχόμενο και απομονωμένο κόσμο που υπάρχει σε μεγάλο βαθμό απαλλαγμένος από τις ξαφνικές και απρόοπτες εντάσεις ή φορτία της πραγματικής ανθρώπινης αλληλεπίδρασης.
Γινόμαστε οι «επαφές» του άλλου, αποδοτικές σκιές του εαυτού μας».
Andrew Sullivan «Συνήθιζα να είμαι άνθρωπος (I Used to Be a Human Being )», 18 Σεπτεμβρίου 2016, Νέα Υόρκη.
5 τρόποι με τους οποίους η τεχνολογία ψηφιακής επικοινωνίας μπορεί να επηρεάζει τον εγκέφαλο μας και την ανθρωπότητα:
- Εθισμός
- Αλλαγές στην φυσιολογία του εγκεφάλου
- Ρηχή σκέψη και επιβάρυνση με πολλαπλή δραστηριότητα (Multitasking)
- Βλάβη των κοινωνικών δεξιοτήτων
- Αύξηση των δεικτών αυτοκτονίας
[1] Λογοπαίγνιο του αρθρογράφου με την λέξη Cloud που σημαίνει σύννεφο αλλά ταυτόχρονα δηλώνει και το «υπολογιστικό νέφος, τον «πολυφορεμένο» τεχνολογικό όρο για την αποθήκευση των δεδομένων που δεν γίνεται τοπικά π.χ. στον σκληρό μας δίσκο αλλά διαδικτυακά σε έναν σέρβερ κάπου online. Με αυτό το λογοπαίγνιο ο αρθρογράφος μάς θυμίζει πως ό,τι ανεβάζουμε στο «cloud» μπορεί να έχει επιπτώσεις και στην πραγματική μας ζωή.
Πηγή:https://whatis5g.info/brains-and-humanity/
Μετάφραση & απόδοση στα ελληνικά: Επιτροπή Πολιτών Πάτρας για την Προστασία της Υγείας από την Ηλεκτρομαγνητική Ακτινοβολία.
