Πρόσφατα ψηφίστηκε στη βουλή η τροπολογία για την εκποίηση της ΛΑΡΚΟ μέσω της διενέργειας δύο διαγωνισμών, ο πρώτος εξ αυτών αφορά το εργοστάσιο και ο δεύτερος τα μεταλλεία.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη βαριά καθετοποιημένη βιομηχανία της χώρας που μετρά 65 χρόνια ζωής και η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας θέλει να την οδηγήσει στο τέλος της.
Η ΛΑΡΚΟ είναι η μοναδική στο είδος της βιομηχανία στην Ευρώπη, διαθέτει τεράστια κοιτάσματα σιδηρονικέλιου σε ένα εκατομμύριο στρέμματα γης που εκτιμώνται σε 20 δισεκατομμύρια δολάρια αξία. Απασχολεί 1.200 εργαζόμενους και δίνει ζωή σε μία ολόκληρη περιφέρεια (εργοστάσιο στη Λάρυμνα Φθιώτιδας, μεταλλεία στην Εύβοια και στη Βοιωτία) και όχι μόνο (μεταλλεία στη Καστοριά, λιγνιτωρυχείο στα Σέρβια Κοζάνης). Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο όμως είναι ότι η ΛΑΡΚΟ παράγει σιδηρονικέλιο και έχει δυνατότητα παραγωγής κοβαλτίου, προϊόντα με μεγάλη στρατηγική σημασία για την παραγωγή πλήθους προϊόντων όπως είναι οι μπαταρίες, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που η παραγωγή τους ανεβαίνει κατακόρυφα τα τελευταία χρόνια, ιατρικά εργαλεία, είδη οικιακής χρήσης κ.α.
Οι επιπτώσεις από την εκποίηση της θα είναι τεράστιες για τους εργαζόμενους. Δεν διασφαλίζονται οι θέσεις εργασίας και το μόνο για το οποίο δεσμεύεται η κυβέρνηση είναι να υπάρξει γι’ αυτούς ένα κοινωνικό πρόγραμμα από το υπουργείο εργασίας. Ο επενδυτής παίρνει την επιχείρηση καθαρή, παίρνει τις σύγχρονες τεχνολογίες, την πρώτη ύλη και τον εξοπλισμό και όλα τα χρέη φορτώνονται στο δημόσιο ταμείο.
Η πορεία της ΛΑΡΚΟ και η κατάληξη της τώρα είναι ένα τυπικό παράδειγμα της δράσης του κεφαλαίου στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο. Μοναδικό κριτήριο του είναι το κέρδος, η λεηλασία των επιχειρήσεων σε πολλές περιπτώσεις, η βαριά εκμετάλλευση των εργαζομένων, η κακοδιαχείριση, το ρουσφέτι και οι διορισμοί ημετέρων και η προώθηση πολιτικών συμφερόντων. Όλα αυτά συνυπάρχουν στο μέγιστο βαθμό στην περίπτωση της ΛΑΡΚΟ. Τεράστιες είναι οι ευθύνες όλων των κυβερνήσεων από την ένταξη της επιχείρησης στο νόμο για τις προβληματικές. Κατά τη διάρκεια που ανήκει στο δημόσιο λεηλατήθηκε κυριολεκτικά πουλώντας για μία μεγάλη περίοδο το νικέλιο 15.000 δολάρια τον τόνο όταν η παραγωγή του κόστιζε 22.000 δολάρια και οι τιμές στην παγκόσμια αγορά ξεπερνούσαν τις 30.000 δολάρια, ενώ η ΔΕΗ μέτοχος της ΛΑΡΚΟ αποφάσισε το 2006 να διπλασιάσει την τιμή του ρεύματος που της πωλούσε. Ο ΣΥΡΙΖΑ καταγγέλλει σήμερα τη Νέα Δημοκρατία για την επιχειρούμενη ιδιωτικοποίηση της δεν είναι όμως άμοιρος ευθυνών, 4,5 χρόνια στην κυβέρνηση ακολούθησε την πεπατημένη, δεν στενοχώρησε κανένα μεγαλοσχήμονα, ιδιαίτερα τους ευρωπαίους εταίρους.
Στη διάρκεια της πανδημίας αναγνωρίστηκε πλατιά ότι η οικονομία της χώρας είναι ιδιαίτερα ευάλωτη, λόγω της μετατροπής της σε χώρα υπηρεσιών με βασική συμμετοχή του τουρισμού στην απασχόληση και στο ΑΕΠ. Η Ελλάδα γνώρισε την αποβιομηχάνιση και τη μεγάλη συρρίκνωση της αγροτικής οικονομίας. Πολλοί την περίοδο της πανδημίας ανοιχτά, μεταξύ αυτών επιστήμονες και πολιτικοί και από την πλευρά της κυβερνητικής παράταξης, δέχτηκαν ότι το παραγωγικό μοντέλο σήμερα πρέπει να αλλάξει, να στηριχθεί ουσιαστικά η ανάπτυξη της βιομηχανίας αξιοποιώντας τοπικούς πόρους και δυνατότητες.
Αποδεικνύεται, όμως, περίτρανα ότι η κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να κάνει πίσω από τα σχέδια της. Εφαρμόζει κατά γράμμα και με τεράστιο κόστος για το λαό και τη χώρα τις ντιρεκτίβες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που οδηγούν σε μια Ελλάδα χώρα τουρισμού με τους κατοίκους της ξενοδοχοϋπάλληλους και γκαρσόνια.
Η ΛΑΡΚΟ μπορούσε να αποτελέσει την ατμομηχανή της βιομηχανικής ανάπτυξης της χώρας και αντ’ αυτού ξεπουλιέται και το μέλλον της είναι εντελώς αβέβαιο.
Φιλολαϊκή, πραγματική πατριωτική πολιτική είναι η εταιρεία να σωθεί, να λειτουργήσει με δημόσιο ιδιοκτησιακό καθεστώς, να ενισχυθεί και να εκσυγχρονιστεί στα πλαίσια ενός συνολικού σχεδίου βιομηχανικής ανάπτυξης που θα έχει στο επίκεντρό του την ανάπτυξη βαριάς βιομηχανίας, που θα αξιοποιεί τον ορυκτό πλούτο της χώρας και όλες τις δυνατότητες που αυτή διαθέτει σε εργατικό, τεχνικό και επιστημονικό δυναμικό.
Μία τέτοια πολιτική αποδεικνύεται ότι είναι έξω από τον καταμερισμό εργασίας και τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από την πολιτική των κυβερνήσεων, των αστικών πολιτικών δυνάμεων και των μονοπωλίων της χώρας.
Αναγκαίες οι συνδικαλιστικές διεκδικήσεις και ο αγώνας για να μην ιδιωτικοποιηθεί η επιχείρηση, όμως δεν φτάνουν. Πρέπει να τεθούν οι αιτίες που εμποδίζουν μία τέτοια πορεία οικονομικής ανάπτυξης, να περάσουν στους εργαζόμενους και να κερδίσουν πλατιά αποδοχή, να διεκδικηθεί η ανατροπή τους.
Η ΛΑΡΚΟ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ
• Η μοναδική στην Ε.Ε. βαριά βιομηχανία παραγωγής σιδηρονικελίου
• Μία από τις 5 μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως
• 1.000.000 στρέμματα γης με κοιτάσματα σιδηρονικελίου
• 20 δισ. δολάρια η εκτιμώμενη αξία των κοιτασμάτων
• 300 εκατ. ευρώ ετήσιος κύκλος εργασιών
• 18.000-20.000 τόνοι είναι η ετήσια παραγωγή της σε νικέλιο
• Καλύπτει περίπου το 6% της ζήτησης της ευρωπαϊκής αγοράς
• 3% είναι η συμμετοχή της στις εθνικές εξαγωγές
• 1 εκατ. δολ. εισάγει στην Ελλάδα ημερησίως
• 118.375.241 ευρώ η αξία των μεταλλείων
• 158.971.680 ευρώ η αξία του εργοστασίου στη Λάρυμνα
• 6 νομοί της χώρας έχουν βασικό οικονομικό αιμοδότη τη ΛΑΡΚΟ
• 15.000 φυσικά και νομικά πρόσωπα σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τη ΛΑΡΚΟ
ΤΙ ΔΙΑΘΕΤΕΙ
• 1 μεταλλουργικό εργοστάσιο στη Λάρυμνα στον Νομό Φθιώτιδας.
• 5 μεταλλεία στην Εύβοια, με χωματουργικό εξοπλισμό επιφανειακών εκμεταλλεύσεων, δύο εγκαταστάσεις θραύσης και κοσκίνισης μεταλλευμάτων, μονάδα εμπλουτισμού και εγκαταστάσεις ομογενοποίησης και φόρτωσης πλοίων, σύστημα μεταφορικής ταινίας 7,5 χλμ., το οποίο αξιοποιεί την υψομετρική διαφορά για την παραγωγή Ηλεκτρικής ενέργειας.
• μεταλλεία στο Νέο Κόκκινο του Νομού Βοιωτίας, με μία υπόγεια και τέσσερις επιφανειακές εκμεταλλεύσεις, με υπόγειο και επιφανειακό εξοπλισμό και πρόσθετες μονάδες διατρητικών μηχανημάτων, δύο εγκαταστάσεις θραύσης-κοσκίνισης, μονάδα εμπλουτισμού και μονάδα ομογενοποίησης.
• μεταλλεία στην Καστοριά σε τρεις περιοχές, με εγκαταστάσεις θραύσης-κοσκίνισης και εμπλουτισμού του μεταλλεύματος.
• λιγνιτωρυχείο στα Σέρβια του Νομού Κοζάνης.
ΤΙ ΧΡΩΣΤΑΕΙ
• 485.091.226 ευρώ είναι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές της (εκ των οποίων στη ΔΕΗ 351 εκατ., στην Τράπεζα Πειραιώς ως διάδοχο της ΑΤΕ 31 εκατ., στην παλαιό ΛΑΡΚΟ 52 εκατ., στο ελληνικό Δημόσιο ως διάδοχο του καταργηθέντος ΟΑΕ 17 εκατ., στον ΕΦΚΑ 7,9 εκατ., σε προμηθευτές εσωτερικού 12 εκατ., σε προμηθευτές εξωτερικού 2,2 εκατ., σε εργολάβους 5,4 εκατ., σε μεταφορείς 4,1 εκατ.).
• 135.820.834 ευρώ μη ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το ελληνικό Δημόσιο (μη κρατικές εγγυήσεις τα έτη 2008, 2010, 2011 και αύξηση κεφαλαίου της εταιρείας το 2009).
ΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΤΗΣ
• 1.088 άμεσες θέσεις εργασίας και 4.000 έμμεσες (εργολαβικοί)
• 75 νεκροί σε εργατικά δυστυχήματα σε 55 χρόνια
• Από το 2007 έχουν παγώσει οι συλλογικές συμβάσεις
• 20% του συνολικού κόστους της εταιρείας αφορά τη μισθοδοσία
• 80% των εργαζομένων της τελευταίας 12ετίας αμείβεται με τον κατώτατο μισθό της κλαδικής συλλογικής σύμβασης
• 25% μειώθηκαν οι μισθοί με νομοθετική ρύθμιση τον Φεβρουάριο 2020.
(από την Εφημερίδα των Συντακτών 17-18/10/2020)
Είναι το νικέλιο και το κοβάλτιο ο νέος χρυσός;
«Το νικέλιο είναι ο νέος χρυσός». Τάδε έφη τον Αύγουστο ο διευθύνων σύμβουλος της TeslaElonMusk. Απευθυνόμενος στις εταιρείες εξόρυξης, κατά την τελευταία τριμηνιαία τηλεδιάσκεψη, δήλωσε: «Όπου κι αν βρίσκεστε στον κόσμο, παρακαλώ εξορύξτε περισσότερο νικέλιο. Η Tesla θα σας δώσει ένα τεράστιο συμβόλαιο για μεγάλο χρονικό διάστημα εάν έχετε ορυχεία νικελίου αποτελεσματικά και με περιβαλλοντικές ευαισθησίες σε ό,τι έχει να κάνει με τις μεθοδολογίες».
Η Tesla Inc. είναι η εταιρεία κολοσσός που παράγει ηλεκτρικά αυτοκίνητα, η οποία είδε τις πωλήσεις της να αυξάνονται κατά 50% από το 2018 στο 2019. Και θα μπορούσε να είναι ένας πελάτης για τη ΛΑΡΚΟ, αυτήν την ίδια που τα δημοσιογραφικά «παπαγαλάκια» προσπαθούν να παρουσιάσουν ως «σαπάκι» (sic) και «βαρίδι» (sic). Αλλά δεν είναι μόνο αυτή ο μοναδικός δυνητικός πελάτης της βαριάς μας βιομηχανίας. Όπως διαβάζουμε στο (υπό την άμεση εποπτεία του πρωθυπουργού, να μην ξεχνιόμαστε) ΑΠΕ/ΜΠΕ (27/2/2020), «εκατό ως διακόσια εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα καλείται να παράγει ως το 2050 η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία (…) στο πλαίσιο των προσπαθειών επίτευξης των ευρωπαϊκών στόχων για την κλιματική αλλαγή και τη μείωση της παραγωγής διοξειδίου του άνθρακα». Κι έτσι έρχονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος ορυκτές πρώτες ύλες, όπως και το νικέλιο «που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή μπαταριών και δεν βρίσκονται σε αφθονία στην Ευρώπη, καθιστώντας την εξαρτώμενη από τρίτες χώρες».
Στο Πρακτορείο μιλά ο δρ Γεωλογίας, Νικόλαος Αρβανιτίδης, οικονομικός γεωλόγος και υπεύθυνος Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων στο Ινστιτούτο Γεωλογικής Έρευνας Σουηδίας, ο οποίος εξηγεί: «Το μεγάλο στοίχημα για την Ευρώπη είναι η αξιοποίηση των δικών της κοιτασμάτων, όπου αυτά υπάρχουν, η ανακύκλωση και η σύναψη εμπορικών σχέσεων μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε. και τρίτων χωρών, οι οποίες, όμως, εφαρμόζουν υπεύθυνες διαδικασίες εκμετάλλευσης». Και -ω, της γελοιότητας για το κυβερνητικό αφήγημα- τα μεγαλύτερα αποθέματα νικελίου στην Ε.Ε. βρίσκονται στην Ελλάδα, η οποία κατέχει το 90% με το υπόλοιπο 10% να βρίσκεται στη Φινλανδία!
Η ζήτηση νικελίου για τον τομέα των μπαταριών θα έχει θεαματική αύξηση τα επόμενα χρόνια, ενώ, όπως εκτιμά η Benchmark Mineral Intelligence, θα ξεπεράσει τους 200.000 τόνους το 2020 για πρώτη φορά και ως το τέλος του 2030 θα έχει εκτιναχθεί σε 1,5 εκατ. τόνους (3/2/2020, www.businessdaily.gr). Στα κοιτάσματα που παρουσιάζουν αυξανόμενο εμπορικό ενδιαφέρον εντάσσεται και το κοβάλτιο, που βρίσκεται στα κοιτάσματα νικελίου και έχει χαρακτηριστεί από την Ε.Ε. στρατηγική πρώτη ύλη, αφού είναι απολύτως αναγκαίο για την παραγωγή μπαταριών. 0 δρ Αρβανιτίδης προτείνει την επανεξέταση περιοχών που διαθέτουν νικέλιο και είχαν μεν διερευνηθεί στο παρελθόν, αλλά τα συμπεράσματα που προέκυψαν οδήγησαν στην απόρριψη των κοιτασμάτων: «Μετά από δέκα ή είκοσι χρόνια και σε ένα άλλο τεχνολογικό περιβάλλον, με διαφορετικές ανάγκες σε σχέση με πριν, ενδεχομένως κάποια κοιτάσματα μπορούν να λειτουργήσουν οικονομικά θετικά».
Αν και το κύριο προϊόν της ΛΑΡΚΟ είναι το σιδηρονικέλιο, μέσα στο κράμα σιδηρονικελίου υπάρχει και ποσότητα κοβαλτίου που πάει χαμένη, αφού η εταιρεία δεν έχει τη δυνατότητα να το διαχωρίσει. Έτσι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των σωματείων χάνει 70-100 εκατ. δολάρια ετησίως. Οι ανάγκες της Ε.Ε. σε κοβάλτιο εκτιμώνται ότι το 2025 θα είναι 53.000 τόνοι, αλλά μόνο 2.300 τόνοι παράγονται εντός της Ε.Ε. (Φινλανδία). Εάν η ΛΑΡΚΟ επενδύσει στην υδρομεταλλουργία θα είναι σε θέση να παράγει 2.000-3.000 τόνους κοβαλτίου τον χρόνο.
(από την Εφημερίδα των Συντακτών 17-18/10/2020)
