Η κυβέρνηση βαδίζει από το ένα αντιδραστικό μέτρο στο άλλο. Συρρικνώνει τις κατακτήσεις και τα δικαιώματα των εργαζομένων, περιστέλλει την ίδια την αστική δημοκρατία που, παρότι δεν είναι νέο φαινόμενο, γίνεται στις μέρες μας σε πρωτοφανή βαθμό στο όνομα της αντιμετώπισης της πανδημίας και της υπεράσπισης της υγείας του λαού.
Τα κρούσματα αυταρχισμού είναι πολλά:
- Ο νόμος για τα πανεπιστήμια και το σώμα τεσσάρων χιλιάδων πραιτωριανών που αποφάσισε να συγκροτήσει η κυβέρνηση για να τα ελέγξει απόλυτα.
- Ο νόμος για την κατάργηση του 8ωρου και τη χειραγώγηση του συνδικαλιστικού κινήματος.
- Η τελευταία απόπειρα της υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων να διεξάγει εκλογές στους εκπαιδευτικούς χωρίς καμία παράταξη να συμφωνεί και να καταθέσει με την θέληση της ψηφοδέλτιο.
- Τώρα η απαγόρευση των εκδηλώσεων προς τιμήν του Πολυτεχνείου και πολύ περισσότερο η απαγόρευση συναθροίσεων άνω των τριών ατόμων που παραβιάζει κατάφωρα το Σύνταγμα.
Τα τελευταία αυτά μέτρα θυμίζουν κατάσταση πολιορκίας. Δεν είναι ιδιορρυθμία της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, μια ακόμη νεοφιλελεύθερη εμμονή της. Είναι η παγκόσμια αντιδραστική επίθεση στους εργαζόμενους και τις κατακτήσεις τους, στις δημοκρατικές ελευθερίες. Είναι βασικό σύμπτωμα του καπιταλισμού στο σύγχρονο ιμπεριαλιστικό στάδιο του. Ο Μακρόν στη Γαλλία νομοθετεί τη φυλάκιση ενός έτους και μεγάλα πρόστιμα όσων φωτογραφίζουν αστυνομικούς σε ώρα δράσης. Αντίστοιχα και στην Ελλάδα οι αστυνομικοί αξιώνουν από τους συλληφθέντες να ελέγξουν τα κινητά τηλέφωνά τους για τυχόν φωτογράφιση τους.
Σε αυτό το ζοφερό παρόν και το ακόμη πιο ζοφερό μέλλον που ετοιμάζεται οι εργαζόμενοι και το λαϊκό κίνημα πρέπει να δώσουν ηχηρή την απάντησή τους.
Την απαγόρευση των εκδηλώσεων τιμής στο Πολυτεχνείο και την απαγόρευση των συναθροίσεων οι εργαζόμενοι την αντιμετώπισαν θαρραλέα και ουσιαστικά την ακύρωσαν στην πράξη και αυτό στο άμεσο μέλλον θα φανεί πιο καθαρά.
Πέραν των πρωτοφανών απαγορεύσεων, το σημαντικότερο γεγονός των ημερών ήταν η κοινή ανακοίνωση από τα τρία κόμματα της αντιπολίτευσης ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ και ΜεΡΑ 25 και η συλλογή πλήθους υπογράφων συνδικαλιστών, πανεπιστημιακών, καλλιτεχνών και άλλων και κυρίως των ηγεσιών των τριών κομμάτων και των κοινοβουλευτικών ομάδων τους.
Γενικά η κίνηση αυτή είχε θετική απήχηση, συνέβαλε ως ένα βαθμό στην επιτυχία των εκδηλώσεων και πλήθος αριστερών ανθρώπων και απλών εργαζομένων το είδε με θετικό τρόπο. Δημιούργησε ελπίδες για καλύτερη πορεία στο μέλλον, για την έναρξη μιας πορείας συνεννόησης και κοινής δράσης στα πλαίσια της αριστεράς. Θεωρούμε όμως ότι δεν πρέπει να μείνουμε σε αυτό όσο και να έχει τη σημασία του. Να μην το δούμε επιφανειακά, πρέπει να δούμε βαθύτερα τα πράγματα. Τι σηματοδοτεί η κίνηση αυτή, ποιες θα είναι πιθανές επιπτώσεις της στις προσέχεις εξελίξεις, αν φυσικά δεν είναι και δεν θεωρούμε ότι είναι μία αντίδραση της στιγμής χωρίς συνέχεια.
Είναι η πρώτη φορά από το 1991 που το ΚΚΕ προχωρεί σε κοινή ανακοίνωση με το Συνασπισμό τότε και το ΣΥΡΙΖΑ σήμερα. Από 1990 το κόμμα αυτό ήταν ο κυριότερος αντίπαλος ή μάλλον ο μεγαλύτερος εχθρός του, περισσότερο και από τα κλασικά αστικά κόμματα και την αστική τάξη. Δικαιολογημένα ήταν αντίπαλος του ΚΚΕ που έπρεπε να αντιμετωπιστεί με τον τρόπο που αντιμετωπίστηκε το πρώτο διάστημα διότι έπρεπε να ξεκαθαρίσει ποιος είναι τι, ποιος είναι το κομμουνιστικό κόμμα και ποιος μία δύναμη μικροαστική ρεφορμιστική. Αυτή η τακτική όμως συνεχίστηκε μέχρι τώρα παρότι το κόμμα αυτό είχε για μεγάλο χρονικό διάστημα καθηλωθεί σε πολύ χαμηλή απήχηση. Τώρα πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι μικροαστικό κόμμα, αλλά κόμμα πού διαχειρίστηκε με επιτυχία και απόλυτη συνέπεια τις κρατικές υποθέσεις για 4,5 ολόκληρα χρόνια, εφάρμοσε αποφασιστικά τα μνημόνια, το υποστήριξαν οι κυρίαρχες δυνάμεις και οι ηγεσίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση και έφτασε με την πολιτική του την αμερικανοκρατία σε μετεμφυλιακά επίπεδα.
Σε αυτή ακριβώς τη φάση έρχεται εντελώς ξαφνικά η συνυπογραφή της ανακοίνωσης αυτής. Θα πει κάποιος ότι είναι σοβαρό θέμα δημοκρατίας και επιτρέπεται μία ευρύτερη αντιμετώπιση του. Πρέπει να τονιστεί όμως ότι η κίνηση αυτή γίνεται από τα κόμματα και μάλιστα στο ανώτερο επίπεδο: υπογράφουν ο γραμματέας του ΚΚΕ και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και σύσσωμες οι κοινοβουλευτικές ομάδες τους. Μία κίνηση που κυρίως θα προσανατολίζονταν στη βάση θα την υπέγραφαν επώνυμοι και ανώνυμοι άνθρωποι και από τους τρεις χώρους θα ήταν πολύ πιο φυσιολογική κίνηση. Επιπλέον το περιεχόμενο του κειμένου είναι το πιο μίνιμουμ, είναι στο κατώτερο δυνατό επίπεδο, αφού ζητά μόνο την απόσυρση της αστυνομικής απόφασης και δεν θέτει τουλάχιστον την ανάγκη αντιμετώπισης συνολικά της αντιδραστικής πολιτικής και των αντιδημοκρατικών μέτρων και δεν ζητά να ενισχυθούν οι προσεχείς αγώνες, παρότι το κείμενο αυτό το συνέταξε το ΚΚΕ. Η εξέλιξη αυτή είναι προσανατολισμένη προς τα δεξιά και κοινοβουλευτικά ενώ προτεραιότητα έπρεπε να είναι ο απλός εργαζόμενος λαός, οι μαζικοί φορείς του, ο χώρος της ανένταχτης και κατακερματισμένης Αριστεράς.
Έτσι μπορούσε σταδιακά μεταξύ του Κομμουνιστικού Κόμματος και ενός κόμματος που διαχειρίζεται την αστική πολιτική να γίνει η εξομάλυνση των σχέσεων τους στο επιτρεπτό επίπεδο, ώστε να διεξάγεται η διαπάλη και η σύγκρουση όπου είναι αναγκαίο με πολιτικούς όρους και με ανοιχτό πάντα το ιδεολογικό και πολιτικό μέτωπο και την κριτική.
Μία κίνηση στη βάση μέσα στο λαό θα μπορούσε να γίνει ένα πρόπλασμα για ένα ευρύ κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα και τις λαϊκές ελευθερίες που λείπει και η σημασία του είναι μεγάλη.
Θεωρούμε ότι η κίνηση αυτή ακυρώνει με βίαιο τρόπο τις συνεδριακές αποφάσεις του ΚΚΕ, είτε κάποιος τις θεωρεί ορθές είτε όχι. Οι συνεδριακές αποφάσεις ακυρώνονται ή τροποποιούνται δημόσια από τα αντίστοιχα κομματικά όργανα και όχι οι συνεδριακές αποφάσεις να είναι σε ισχύ και να εφαρμόζονται κατά το δοκούν. Τουλάχιστον ως προς αυτό οι κομμουνιστές ήταν συνεπείς.
Μετά τη διάσπαση του 1968 και ιδίως μετά τη μεταπολίτευση κύριος εχθρός του ΚΚΕ ήταν το ΚΚΕ εσωτερικού και όχι τα βασικά αστικά κόμματα. Θεωρούμε δικαιολογημένα γιατί έπρεπε να κριθεί στο λαό ποιο ήταν το πραγματικό ΚΚΕ. Αυτή η τακτική όμως τράβηξε ως το 1986 παρότι το κόμμα αυτό είχε περιθωριοποιηθεί πολύ νωρίτερα. Τότε άρχισε η στροφή που ολοκληρώθηκε με το κοινό πόρισμα ΚΚΕ-ΕΑΡ που δεν έμεινε σε μία εκλογική συνεργασία ή σε μία τακτική συμμαχία, αλλά έκανε λόγο για κοινή πορεία προς το σοσιαλισμό. Η συνέχεια είναι γνωστή.
Το συμπέρασμα είναι προφανές. Το ΚΚΕ διαχρονικά δυσκολευόταν ιδιαίτερα να δει με ταξική ματιά το χαρακτήρα των μικροαστικών ρεφορμιστικών δυνάμεων και των ενδιάμεσων μικροαστικών στρωμάτων και ταλαντευόταν από τη μία ως την άλλη άκρη του εκκρεμούς.
Από ταξική σκοπιά, η εκτίμηση του χαρακτήρα των ενδιάμεσων μικροαστικών στρωμάτων και κατ’ επέκταση των πολιτικών δυνάμεων που τα εκφράζουν είναι κρίσιμο ζήτημα, είναι η λυδία λίθος για την αντιμετώπιση τους και για τη διαμόρφωση πραγματικού επαναστατικού προγράμματος. Η αδυναμία αυτή ήταν μία από τις αιτίες που έφεραν τις αποτυχίες στο ΚΚΕ και το λαϊκό κίνημα.
Οι κομμουνιστές, οι πρωτοπόροι εργάτες πρέπει να αγωνιστούν για ένα Προγραμματικό Πλαίσιο που να εκφράζει τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και όλων των εργαζομένων με βάση τη μαρξιστική λενινιστική θεωρία και τη θετική και αρνητική πείρα που το κίνημα μας συσσώρευσε ολόκληρο τον 20ο αιώνα.
Οι συνέπειες από την εξέλιξη αυτή, ιδιαίτερα αν εκφράζει κάτι γενικότερο, είναι πολύ πιθανόν να είναι επώδυνες άμεσα για το ίδιο το ΚΚΕ και το λαό. Σε αυτά θα επανέλθουμε.
Οι διαπιστώσεις μας αυτές το πιο εύκολο και σύνηθες είναι να αντιμετωπιστούν ως εχθρική επίθεση. Ας σκεφτεί όμως η ηγεσία του κόμματος μήπως πρόκειται για πραγματικό ενδιαφέρον.
Τ. Κ.
