Όταν η ταξική πάλη μεταφέρεται στα γήπεδα.
Γράφει ο Μπάμπης Κλιάφας.
Όταν ο «προφήτης» Αρσέν Βενγκέρ πριν δώδεκα χρόνια προειδοποιούσε για όσα συμβαίνουν στο ποδόσφαιρο το τελευταίο διάστημα, κάποιοι τον θεωρούσαν υπερβολικό και κινδυνολόγο. Και να που «έτσι ξαφνικά» προέκυψε η ίδρυση της «European Super League» (ESL), ενός κλειστού κλαμπ μεταξύ ομάδων-οικονομικών κολοσσών.
Αυτές οι εταιρίες αποφάσισαν πως δεν μπορούν πια να συγχρωτίζονται με «υποδεέστερα» σωματεία και οργανώνουν το δικό τους κλειστό πρωτάθλημα κουρελιάζοντας κάθε έννοια ισοτιμίας και «ευ αγωνίζεσθαι» (σε όποιο βαθμό κάτι τέτοιο συνέχιζε να υπάρχει ως σήμερα). Δηλώνουν ότι θα συμμετέχουν στα τοπικά τους πρωταθλήματα αλλά όχι στις διοργανώσεις που οργανώνει η UEFA. Υποστηρίζουν ότι έχουν βρει οικονομική στήριξη (ήδη η JP Morgan επιβεβαίωσε τη συμμετοχή της στο εγχείρημα). Μάλιστα με περίσσιο θράσος ισχυρίζονται πως ό,τι κάνουν το κάνουν για την αναβάθμιση και το καλό του… ποδοσφαίρου.
Πολλοί εκπλήσσονται από το εκ πρώτης όψεως «ετερόκλητο» ποδοσφαιρικά αλισβερίσι. Οι 12 πρωτοστάτες της ESL είναι η Ρεάλ Μαδρίτης, η Μπαρτσελόνα, η Αθλέτικο Μαδρίτης, η Γιουβέντους, η Μίλαν, η Ίντερ, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, η Μάντσεστερ Σίτι, η Λίβερπουλ, η Τσέλσι, η Άρσεναλ και η Τότεναμ. Αδυνατούν να καταλάβουν πώς οι ιταλικές και ισπανικές ομάδες, από χρόνια εξαρτημένες από μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, συμφώνησαν με τις αγγλικές ομάδες που θεωρούνται κλαμπ λαϊκής βάσης και στήριξης. Φυσικά η οικονομική υποδούλωση και των αγγλικών ομάδων σε ολιγάρχες, πετρελαϊκά τραστ και αμερικανικές πολυεθνικές τις έχει καταστήσει το ίδιο οικονομικά ισχυρές με τις ισπανικές και ιταλικές, αν και η βάση τους δείχνει να αντιστέκεται προς το παρόν στα σχέδια των CEO που τις διοικούν. Η απάντηση είναι βέβαια προφανής.
«Είναι πολλά τα λεφτά Άρη»
Η κίνηση των 12, στην οποία πρωτοστάτησαν ο πρόεδρος της Ρεάλ Φλορεντίνο Πέρεθ και ο ηγέτης της Γιουβέντους Αντρέα Ανιέλι, ισχυρίζεται πως η πανδημία τούς στέρησε πάνω από 5 δις ευρώ. Τη στιγμή δηλαδή που οι εργαζόμενοι της Ευρώπης και όλου του κόσμου χάνουν τις δουλειές τους και ζουν κάτω από τα όρια της φτώχιας, που μικρές οικονομικά ομάδες ασφυκτιούν, οι 12 μιλούν για περικοπή των κερδών τους, υποστηρίζουν ότι «μέχρι το 2024 θα είμαστε νεκροί» και ευελπιστούν να ρεφάρουν τη «ζημιά» με το νέο format. Σύμφωνα με αυτό οι 12 (και άλλες 3 ομάδες που ακόμα αναζητούνται) θα λαμβάνουν η καθεμία 350 εκατομύρια τον χρόνο για μια κλειστή περίοδο 23 ετών. Σ’ αυτό το χρονικό ορίζοντα θα πάρουν δισεκατομύρια. Η κλειστή λίγκα θα συμπληρώνεται από άλλες 5 ομάδες που θα εναλλάσσονται και δεν θα έχουν λόγο στις αποφάσεις ούτε βέβαια έσοδα ανάλογα των «εταίρων».
Το μότο-κάλεσμα προς τους τηλεθεατές-πελάτες είναι ότι θα παρακολουθούν «τα καλύτερα κλαμπ, τους καλύτερους παίκτες, κάθε εβδομάδα». Τώρα τι σόι καλύτερα κλαμπ θα είναι τα προερχόμενα μόνο από 3 χώρες αυτό ας μη το σχολιάσουμε. Προς τιμή τους μεγάλα κλαμπ όπως η Μπάγερν Μονάχου, η Ντόρτμουντ και η Πόρτο «έδωσαν πόρτα» ενώ ασαφής είναι ακόμα η στάση των γαλλικών συλλόγων την ώρα που κάποιοι μικρομέγαλοι καλοβλέπουν την προοπτική να γίνουν ο μεζές και το άλλοθι των «12».
Οι «αθώες» UEFA και FIFA
Μεγάλες και αναμενόμενες οι αντιδράσεις της UEFA και της FIFA στο «αντάρτικο» των 12. Σε συνεργασία με τις τοπικές ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες, απειλούν με άμεση αποβολή των «12» από τις διοργανώσεις τους και τα τοπικά πρωταθλήματα και με απαγόρευση στους παίκτες να συμμετάσχουν στις εθνικές τους ομάδες. Κατηγορούν τους πρωτεργάτες τις «ανταρσίας» ότι βάζουν τα οικονομικά τους συμφέροντα πάνω από το ίδιο το ποδόσφαιρο. Ουδέν υποκριτικότερον τούτου.
Οι ομοσπονδίες ήταν αυτές που άνοιξαν το δρόμο στην εμπορευματοποίηση του ποδοσφαίρου επιτρέποντας να γίνονται αγώνες και διοργανώσεις σε χώρες με ελάχιστη ή καθόλου ποδοσφαιρική παράδοση και κουλτούρα για να διεισδύσουν έτσι σε νέες ποδοσφαιρικές αγορές. Τα ανοίγματα στην Ασία και την Αφρική ακόμα και την Ωκεανία αυτό δείχνουν. Το ίδιο και οι περιοδείες μεγάλων brand names σε εξωτικές χώρες ή οι τελικοί κυπέλλων μιας χώρας σε αραβικούς «χρυσούς παραδείσους». Αλλά δεν είναι μόνο αυτά.
Από τη δημιουργία και την οργάνωση του UEFA Champions League (UCL), οι ίδιες οι ομοσπονδίες γιγάντωσαν τους οικονομικά ισχυρούς κάνοντας τους όλα τα χατίρια. Από τον χωρισμό των ομάδων σε ομίλους δυναμικότητας και τις κληρώσεις-ορισμούς μέχρι τη συμμετοχή δευτεραθλητών και τεταρταθλητών από τις τρεις χώρες στη διοργάνωση των πρωταθλητών (που έτσι κι αλλιώς έχει χάσει από καιρό το νόημα που είχε το πάλαι ποτέ Κύπελλο Πρωταθλητριών). Έτσι μπορεί στο UCL να περνάει χωρίς αγώνες ο τεταρταθλητής της Αγγλίας ή της Ισπανίας και ο πρωταθλητής της Βουλγαρίας ή της Σερβίας να μην μπορεί να πάρει μέρος ούτε στο UEFA Europa League. Με τα πριμ και τα bonus, όλοι αυτοί οι κολοσσοί γιγαντώθηκαν ακόμα περισσότερο. Μέχρι που τα τέρατα που εξέθρεψε η UEFA έγιναν τόσο αχόρταγα κι αποφάσισαν να πετάξουν τον διοργανωτή που τους έκανε πλάτες και να αναλάβουν μόνοι τους να πουλήσουν το «προϊόν» τους.
Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του προέδρου της UEFA Αλεξάντερ Τσέφεριν κατά των «μεγάλων» ομάδων: «Αυτές οι ομάδες αποκαλούνται μεγάλες, όμως είναι γνωστό πως οι μεγάλες ομάδες του σήμερα δεν είναι γενικά μεγάλες ομάδες. Η Γιουβέντους ήταν στη Serie B (Β’ Εθνική Ιταλίας), ενώ η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ δεν ξέρω καν που βρισκόταν πριν τον Σερ Άλεξ Φέργκιουσον». Με άλλα λόγια, τους είπε «εμείς σας κάναμε αυτό που είστε σήμερα» εκφράζοντας τη θλίψη επειδή «ους έθρεψε το μάννα εκίνησαν την πτέρναν κατά του ευεργέτου».
Τα δάκρυα λοιπόν της UEFA και της FIFA είναι μόνο για τα κέρδη που θα χάσουν αν συμβεί αυτό. Τα περί ισονομίας και πιθανότητας του «μικρού» να κάνει την έκπληξη αποκλείοντας ένα ποδοσφαιρικό μεγαθήριο δεν είναι ούτε καν κροκοδείλια. Τόσα χρόνια στο δικό τους format δεν έχουν κανένα πρόβλημα με τις ελάχιστες πιθανότητες που αυτοί δίνουν στους «μικρούς» να φτάσουν μακριά στη διοργάνωση. Από αυτή την άποψη, όσα γίνονται τις τελευταίες μέρες από τη σκοπιά της UEFA μοιάζουν με ένα ιδιότυπο bras de fer όπου η κάθε πλευρά πιέζει για να εξασφαλίσει περισσότερα ή να χάσει λιγότερα. Σύντομα θα φανεί αν θα υποχωρήσει κάποια πλευρά ή η ρήξη αφεντικών-υπαλλήλων θα γίνει οριστική.
Η εμπειρία του μπάσκετ
Το επιχείρημα-δόλωμα είναι το κάλεσμα στον τηλεθεατή να βλέπει μόνο ενδιαφέροντες αγώνες αποφεύγοντας αδιάφορους αγώνες τύπου Λίβερπουλ-Λουντογκόρετς ή Γιουνγκ Μπόις-Ρεάλ (τυχαία τα παραδείγματα). Οι «12» δεν φαίνεται να έχουν διδαχθεί τίποτα από το μπάσκετ και τη λειτουργία της Euroleague. Κι εκεί το ενδιαφέρον του θεατή χάνεται βλέποντας κάθε χρόνο τους ίδιους να παίζουν μεταξύ τους ακόμα και 7 αγώνες (2 στην κανονική διάρκεια και έως 5 στα play offs). Το άνοιγμα της οικονομικής ψαλίδας μεταξύ των ομάδων-μετόχων έχει κάνει ακόμα πιο αδιάφορο το αποτέλεσμα καθώς πριν αρχίσει η διοργάνωση όλοι ξέρουν πως το τρόπαιο θα το κατακτήσει είτε η ΤΣΣΚΑ, είτε η Ρεάλ, είτε η Μπαρτσελόνα ή -έστω- η Φενέρ, (οι ομάδες με το μεγαλύτερο οικονομικό μπάτζετ). Ήδη έχουν αρχίσει κι εκεί τα παρατράγουδα και οι ανταρσίες των «ριγμένων» απέναντι στους «ευνοημένους» την ώρα που το ενδιαφέρον διαρκώς μειώνεται.
Έχουν δημιουργηθεί πολλά προβλήματα ανάμεσα στους μετόχους της Euroleague και τις εθνικές ομοσπονδίες, ενώ είναι έκδηλη η απαξίωση των τοπικών πρωταθλημάτων. Στη χώρα μας μόνο από την (για άλλους λόγους) αποχώρηση μιας ομάδας από την Α1 έχει χαθεί κάθε ενδιαφέρον για το άθλημα. Ας φανταστεί κανείς τι θα συμβεί αν υλοποιηθούν οι απειλές για αποβολή των «12» από κάθε διοργάνωση της UEFA κι ακόμα περισσότερο από τα εθνικά τους πρωταθλήματα.
Οι πρωταγωνιστές εναντιώνονται
Η εξαγγελία της ESL προκάλεσε άμεσες αντιδράσεις των ανθρώπων του ποδοσφαίρου, εκείνων που μάτωσαν και ματώνουν τη φανέλα μέσα στα γήπεδα. Οι μεγαλύτερες αντιδράσεις προήλθαν από τη Βρετανία.
Ο παλαίμαχος παίκτης της Μ. Γιουνάιτεντ Γκάρι Νέβιλ εξέφραζε πολλούς παραπάνω από τον εαυτό του όταν δήλωσε «αηδιασμένος, περισσότερο με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και τη Λίβερπουλ. Η Λίβερπουλ υποτίθεται πως είναι η ομάδα του κόσμου, που τραγουδά ‘You’ll never walk alone’. Η Γιουνάιτεντ δημιουργήθηκε από φτωχούς εργάτες και τώρα αποσχίζονται για να μείνουν εκτός ανταγωνισμού σε μια λίγκα από την οποία δεν μπορούν να υποβιβαστούν. Είναι η απόλυτη ντροπή! Πρέπει να αντισταθούμε όλοι! Είναι απόλυτη απληστία. Οι άνθρωποι αυτοί είναι απατεώνες. Οι ιδιοκτήτες των κλαμπ αυτών δεν έχουν καμία σχέση με το ποδόσφαιρο και την ιστορία πάνω από 100 ετών που έχει σε αυτή τη χώρα, με φιλάθλους που έχουν ζήσει και αγαπήσει αυτές τις ομάδες». Πρόσθεσε ότι «Οι ιδιοκτήτες αυτών των κλαμπ (σσ: των 12) κρύβονται, δεν έχουμε ακούσει καλά-καλά τη φωνή τους και μπορεί σε λίγες εβδομάδες να πουν ότι απλά τα συζητούσαμε. Ο κόσμος βρίσκεται εν μέσω πανδημίας, όλοι αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα, ομάδες φυτοζωούν και απέχουν από τη δράση, κι αυτοί κάνουν τηλεδιασκέψεις θέλοντας με απληστία όλο και περισσότερα χρήματα».
Από κοντά κι ο εξτρέμ της Γουλβς Ντανιέλ Ποντένσε, με ανάρτησή που έκανε στον προσωπικό του λογαριασμό στο Instagram, τάχθηκε ανοιχτά κατά της European Super League σημειώνοντας: «Η μπάλα. Το τραγούδι. Το όνειρο. Το βολέ του Ζιντάν… Το σόλο του Κακά… Η Λίβερπουλ στην Αθήνα… Ο Όλε στη Βαρκελώνη… Ο Κρις και ο Ζέεντορφ… Υπάρχουν μερικά πράγματα, που πραγματικά δεν μπορούμε να τα πληρώσουμε». Το ενδιαφέρον ήταν ότι στην ανάρτησή του έκαναν θετικά σχόλια δυο συμπατριώτες του, ο Μπρούνο Φερνάντες και ο Ζοάο Κανσέλο. Το σχόλιο του Φερνάντες στην ανάρτηση του συμπατριώτη του ήταν ότι «τα όνειρα δεν αγοράζονται». Η «λεπτομέρεια» που κάνει τη διαφορά είναι ότι ο πρώτος αγωνίζεται στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ κι ο δεύτερος στη Μάντσεστερ Σίτι, δυο από τις 12 ομάδες που προκάλεσαν το χαμό, κι έτσι έρχονται σε ανοιχτή κόντρα με τις διοικήσεις των ομάδων τους.
Ο προπονητής μιας ακόμα ομάδας των «12» ο Γιούργκεν Κλοπ της Λίβερπουλ τόνισε ότι «Έχω την ίδια γνώμη για την Super League που είχα πάντα, δεν έχουν αλλάξει τα αισθήματά μου. Είχαμε ενημέρωση αλλά όχι αρκετή. Ο κόσμος δεν είναι χαρούμενος και το καταλαβαίνω αυτό αλλά δεν μπορώ να πω πολλά παραπάνω. Δεν το γνωρίζαμε, εγώ ως προπονητής και οι παίκτες δεν είχαμε ανάμειξη. Δεν έχω θέματα με το Champions League, μου αρέσει το γεγονός πως ίσως η Γουέστ Χαμ να παίζει τη νέα σεζόν στο Champions League. Μου αρέσει που έχουν αυτή την ευκαιρία. Το σημαντικότερο πράγμα σε έναν ποδοσφαιρικό σύλλογο είναι οι υποστηρικτές του και οι παίκτες, δεν υπάρχει κάτι που να μπορεί να μπει ανάμεσα» πυροδοτώντας μια φημολογία ακόμα και περί αποπομπής του από το σύλλογο.
Χαρακτηριστική είναι η θέση ενός άλλου προπονητή, του Πέδρο Μαρτίνς που σημείωσε ότι μια τέτοια εξέλιξη «θα απομακρύνει το ποδόσφαιρο ως λαϊκό άθλημα από τον κόσμο, από τον λαό, από τις πιο μικρές ομάδες και τις πιο φτωχές χώρες». Πρόσθεσε ότι η κίνηση αυτή «αλλάζει την εικόνα του ποδοσφαίρου από λαϊκό άθλημα που είναι κοντά στους λαούς και σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, κάνει το ποδόσφαιρο τελείως διαφορετικό, το οποίο είναι κατά γνώμη μου δυσάρεστο γιατί τα χρήματα δεν μπορούν να είναι το πιο σημαντικό πράγμα σε ένα όμορφο άθλημα όπως το ποδόσφαιρο».
Ενωμένοι οι οπαδοί κατά των διοικήσεων
Η κίνηση των «12» κατάφερε να ενώσει πολλούς «μισητούς εχθρούς», τους οπαδούς των ομάδων, ιδιαίτερα εκείνους των αγγλικών συλλόγων.
Οι οργανωμένοι φίλοι της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ σημείωσαν ότι «…Μια κλειστή λίγκα επίλεκτων και πλούσιων κλαμπ είναι κόντρα σε όσα το ποδόσφαιρο και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ πρεσβεύουν. Η προώθηση αυτών των προτάσεων χωρίς να ζητηθεί η άποψη των φιλάθλων και εν μέσω πανδημίας, όταν ο κόσμος θα έπρεπε να είναι ενωμένος και όχι να φέρεται εγωιστικά, επιβαρύνει κι άλλο τη θέση. Η απόσχιση από την UEFA θα αποτελεί προδοσία απέναντι σε όσα αντιπροσωπεύει ο σύλλογός μας».
Στο ίδιο μήκος κύματος και οι φίλοι της Σίτι: «Είμαστε εξαιρετικά απογοητευμένοι από αυτή την εξέλιξη. Ως φίλαθλοι είμαστε αντίθετοι σε οποιαδήποτε αποσχιστική κίνηση για τη δημιουργία μιας διοργάνωσης που δεν έχει αθλητικές αξίες και έχει κίνητρο μόνο την απληστία, ενώ έχει δημιουργηθεί χωρίς να ληφθούν υπόψη οι γνώμες των φιλάθλων αγνοώντας τις παραδόσεις του αθλήματος. Είμαστε αποφασισμένοι να παλέψουμε κόντρα σε αυτή την πρόταση και να συνεργαστούμε με άλλα γκρουπ φιλάθλων για να ακουστεί η φωνή μας. Κάποιοι ιδιοκτήτες, άσχετα με το από πού προέρχονται, πιστεύουν πως το ποδόσφαιρο τους ανήκει. Δεν ανήκει όμως σε αυτούς, αλλά σε μας, τους φιλάθλους, ανεξάρτητα από το ποια ομάδα υποστηρίζουμε».
Το Arsenal Supporting Trust αναφέρθηκε στον «… θάνατο της Άρσεναλ ως αθλητικό θεσμό». Οι φίλοι της Τότεναμ χαρακτήρισαν την απόφαση της ομάδας τους «καθοδηγούμενη από φιλαργυρία και ιδιοτέλεια που αντίκεινται στις αξίες που πρεσβεύει το κλαμπ».
Οι φίλοι της Τσέλσι σημειώνουν ότι «… σήμερα βιώσαμε την υπέρτατη προδοσία. Είναι μια απόφαση προς όφελος της τσέπης των πλουσίων, που δεν λαμβάνει υπόψη τους πιστούς φιλάθλους, αλλά και το παρελθόν και το μέλλον του ποδοσφαίρου μας. Είναι κάτι ασυγχώρητο, αρκετά πια!». Κι ακόμα ανάρτησαν πανό με το οποίο αποκαλούν την ομάδα τους «ντροπή του Λονδίνου».
Οι οργανωμένοι φίλοι της Λίβερπουλ αντέδρασαν εξ ίσου έντονα με τους φίλους των υπολοίπων συλλόγων: «Ντροπή! Ως εκπρόσωποι των φιλάθλων είμαστε κάθετα αντίθετοι με αυτή την απόφαση. Αγνόησαν τους φιλάθλους στην αμείλικτη και άπληστη επιδίωξη του χρήματος. Το ποδόσφαιρο είναι δικό μας, όχι δικό τους. Η ομάδα μας ανήκει σε μας, όχι σε εκείνους». Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό το πανό που ανάρτησαν στο οποίο αναφέρεται: «Αγάπη για το παιχνίδι της εργατικής τάξης. Καταστραμμένη από την απληστία και τη διαφθορά, Λίβερπουλ αναπαύσουν εν Ειρήνη. Σ΄ ευχαριστούμε για τις όμορφες αναμνήσεις».
Με κοινή τους ανακοίνωση οι οπαδοί των έξι αγγλικών ομάδων της ESL τονίζουν ότι «Συνεργαζόμαστε στενά μεταξύ μας για να πολεμήσουμε αυτήν την πρόταση. Παρά τη συμπεριφορά των ομάδων μας, είμαστε ενωμένοι απέναντί τους και θα κάνουμε ό,τι μπορούμε συλλογικά για να σταματήσουμε αυτά τα σχέδια. Αυτό συμπεριλαμβάνει ακόμη και συνάντηση αντιπροσωπείας μας με την κυβέρνηση και όλες τις αρμόδιες ποδοσφαιρικές αρχές».
Αντίστοιχες αντιδράσεις οπαδών των ισπανικών ή των ιταλικών ομάδων που μετέχουν στους «12» δεν έχουν καταγραφεί μέχρι τώρα.
Το ποδόσφαιρο που ξέραμε χάνεται
Η εμπορευματοποίηση του ποδοσφαίρου δεν ξεκινά τώρα. Υπάρχει τουλάχιστο μισό αιώνα, από τότε που μεγάλοι χορηγοί επένδυσαν πάνω του και ολιγάρχες εξαγόρασαν λαοφιλή σωματεία αλλοιώνοντας το DNA και τον χαρακτήρα τους. Συνηθίσαμε να ανεχόμαστε το περιβόητο «επαγγελματικό» ποδόσφαιρο ως μέσο επιβίωσης του αθλήματος. Τελευταία γραμμή της άμυνας (ή της ανοχής) μας ήταν η γοητεία των εκπλήξεων, όταν ο «Δαβίδ» τη μια και μοναδική φορά μπορούσε να νικήσει τον «Γολιάθ». Τώρα κι αυτό μας το παίρνουν. Καμιά περίπτωση δεν θα υπάρχει πια να κατακτήσει ένα τρόπαιο μια Στεάουα Βουκουρεστίου ή κάποιο παρόμοιο αουτσάιντερ. Τώρα όλα θα γίνονται βάσει σχεδίου.
Ανεξάρτητα από τις εξελίξεις, η κίνηση των 12 επιχειρεί να αλλάξει το ποδόσφαιρο όπως το ξέρουμε πάνω από έναν αιώνα. Γιατί ο χαρακτήρας του «δικού μας» ποδοσφαίρου είναι η ίντριγκα να ξέρεις πως μπορεί το «φαβορί» να επικρατήσει 9 φορές στις 10 αλλά σε μια κακή μέρα του μπορεί να ηττηθεί από το «αουτσάιντερ». Μέρα που η αδρεναλίνη και το πάθος μπορεί να υποσκελίσουν το ταλέντο και την ποιότητα. Τώρα η αδρεναλίνη και το πάθος εξοστρακίζονται ως αντιεμπορικά.
Η χυδαία στάση των «12» βάζει και στο γήπεδο τις αιώνιες ταξικές ανισότητες. Οι πλούσιοι εξ ορισμού πρέπει να πλουτίζουν και οι φτωχοί να εξαθλιώνονται περισσότερο. Θέλουν να σώσουν τα κέρδη τους κι αδιαφορούν για όλους τους άλλους.
Η ομορφιά της μπάλας είναι πως μπορεί κανείς να την ευχαριστηθεί το ίδιο παρακολουθώντας τις μονομαχίες του Μέσι με τον Ρονάλντο ή τις μονομαχίες του Φορτούνη με τον Μάνταλο. Πως μια ντρίπλα, μια περίτεχνη ενέργεια ποτέ δεν ξέρεις πού θα τη δεις. Μπορεί να την περιμένεις σε ένα παιχνίδι Λίβερπουλ-Γιουνάιτεντ και να την απολαύσεις σ’ ένα ματς Κρύσταλ Πάλας-Νότιγχαμ Φόρεστ.
Η νοοτροπία του Τιτανικού να σωθούν οι πλούσιοι σε βάρος των φτωχών δεν είχε ποτέ θέση στα γήπεδα. Τα γήπεδα άνθισαν έχοντας τακτικούς θαμώνες εκείνου που στερούνταν το τσιγάρο για να πάνε το Σάββατο ή την Κυριακή στο γήπεδο να δουν την ομάδα τους. Οι CEO των «12» δεν θα αντιληφθούν ποτέ τέτοιες συγκινήσεις. Γι’ αυτούς μετράνε τα πρόσκαιρα κέρδη που θα αποκομίσουν από την τηλεθέαση μέχρι σε λίγα χρόνια να βαρεθεί ο πελάτης να βλέπει τις ίδιες παραστάσεις.
Η επαναλαμβανόμενη «κανονικότητα» μπορεί να ταιριάζει στους αμερικάνους και στο NBA αλλά οι ευρωπαίοι θέλουν να ζουν την αγωνία της εναλλαγής, του υποβιβασμού, της πίκρας πριν τη μεγάλη χαρά και τη γνώση πως λύπη και χαρά θα εναλλάσσονται πάντα. Κι αυτά δεν μπορούν να δοθούν σε μια αποστειρωμένη διοργάνωση. Οι άνθρωποι του ποδοσφαίρου το ξέρουν καλύτερα απ’ όλους γι’ αυτό και αντιδρούν τόσο έντονα.
Αν, τελικά, αυτό το ποδοσφαιρικό πραξικόπημα επικρατήσει, η νίκη του θα είναι πρόσκαιρη. Η μεγάλη οικογένεια των πραγματικών «εραστών της στρογγυλής θεάς» σύντομα θα γεννήσει άλλες Γιουνάιτεντ, άλλες Μπαρτσελόνες κι άλλες Μίλαν και θα τις βάλει να παίζουν και πάλι με τις Λοκομοτίβ, τις Φίτεσε και τις Αστάνα ώστε να φτιάξει καινούριους θρύλους και να τους βάλει στη θέση όσων τον πρόδωσαν.
Αυτή θα είναι η νίκη και συνάμα η εκδίκηση του ποδοσφαίρου απέναντι στους ταμίες, τους λογιστές και τους θησαυροφύλακες. Και, βέβαια, στους καλοταϊσμένους κουστουμάτους επιχειρηματίες που το αντιμετωπίζουν σαν μια ακόμα μπίζνα τους με κέρδη και ζημιές. Γιατί τα ποδοσφαιρικά όνειρα δεν ξεπουλιούνται.