Γράφει ο Νίκος Σαμαρίνας
Το αποτέλεσμα των εκλογών στις 21/5/23 ήταν σοκαριστικό για τον αριστερό κόσμο, λόγω της επικράτησης της Δεξιάς. Η Ν.Δ έλαβε ένα τεράστιο ποσοστό ψήφων παρά την αντιλαϊκή πολιτική που άσκησε ως κυβέρνηση. Το ποσοστό αυτό σαφώς τροφοδοτήθηκε από τον κόσμο που γύρισε την πλάτη στον ΣΥΡΙΖΑ και ο οποίος δείχνει πλέον φανερά ότι αδυνατεί να παίξει τον ρόλο του δεύτερου πόλου ενός δικομματικού συστήματος διακυβέρνησης. Ταυτόχρονα όμως είχαμε και την άνοδο των ακροδεξιάς ατζέντας κομμάτων με συνολικό ποσοστό που αγγίζει το 9%. Μεγάλη «έκπληξη» των εκλογών αποτέλεσε το 2,9% του ΝΙΚΗ, ενός κόμματος πρωτοεμφανιζόμενου, που στηρίχτηκε από παραεκκλησιαστικά κέντρα και το δεξιό άκρως συντηρητικό και πολιτικά καθυστερημένο ακροατήριο που ξεπήδησε ως κίνημα γύρω από την κατάργηση της Συμφωνίας των Πρεσπών και συσπειρώθηκε μέσα από το «αντιεμβολιαστικό κίνημα» με κυρίαρχο πρόταγμα το «πατρίς, θρησκεία, οικογένεια».
Το αποτέλεσμα των εκλογών καταμετρά την βαθιά συντηρητικοποίηση που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια στην ελληνική κοινωνία και στην πολιτική σκηνή, καθώς η πολιτική ατζέντα συνεχώς μετατοπίζεται προς τα δεξιά για όλα τα κόμματα. Οι ακροδεξιές απόψεις πρωτοκλασάτων στελεχών της Ν.Δ διαχέονται όχι μόνον στον τρόπο της διακυβέρνησης και των νομοθετημάτων της, αλλά και σε ολόκληρο το κομματικό της ακροατήριο. Η δεξιά μετατόπιση του ΣΥΡΙΖΑ συντελέστηκε αμέσως με την ανάληψη της εξουσίας, τους συμβιβασμούς και την προσπάθεια να αποτελέσει ένα πολυσυλλεκτικό κόμμα εξουσίας. Η δεξιά μετατόπιση του ΠΑΣΟΚ έχει ολοκληρωθεί ήδη από τα χρόνια της ηγεσίας του Σημίτη. Ενδεικτικό είναι ότι κορυφαία στελέχη εκείνης της περιόδου έχουν περάσει πλέον στο κόμμα της Ν.Δ, καθώς δεν έχουν ιδεολογικές διαφορές μαζί της.
Στην κοινωνία η συντηρητικοποίηση βαθαίνει συνεχώς μετά την διάλυση της ΕΣΣΔ που λειτουργούσε ως φάρος για τον προοδευτικό κόσμο, παρά το γεγονός ότι κατά καιρούς παρατηρούνται εξάρσεις ριζοσπαστικοποίησης των μαζών και αυτό δεν είναι μόνον ελληνικό, αλλά παγκόσμιο φαινόμενο.
Τα τελευταία χρόνια η ιδεολογική επικράτηση της δεξιάς και των συντηρητικών απόψεων στην κοινωνία έχει εισχωρήσει ακόμα και σε μη προνομιακούς χώρους γι’ αυτήν όπως είναι τα πανεπιστήμια, η τέχνη και ο πολιτισμός. Ολόκληρο το ιδεολογικό και νομικό οπλοστάσιο και οι μηχανισμοί της αστικής τάξης έχουν ριχτεί στην μάχη αυτή για να πετύχουν τον περίφημο «κοινωνικό έλεγχο» πάνω στις μάζες και στην εργατική τάξη. Νόμος και Τάξη, Δικαιοσύνη, Παιδεία, Στρατός, Εκκλησία, ΜΜΕ, Social Media, αθλητισμός, πολιτισμός, Show Business και τέχνη παράγουν και αναπαράγουν πρότυπα κοινωνικής συντήρησης, αλλά και αντιδραστικά, οπισθοδρομικά, έναν νεοφασισμό και νεορατσισμό προσαρμοσμένο στις σύγχρονες ανάγκες των αστών.
Η Νέα Δημοκρατία επένδυσε πολύ στην ιδεολογική της επικράτηση. Έχει ελέγξει πλήρως την ενημέρωση και την δημοσιογραφία, όχι μόνον με την άμεση χρηματοδότηση και εξαγορά (λίστες Πέτσα κλπ.), αλλά στέλνοντας έτοιμες ειδήσεις που απλά αναπαράγονται. Η «ενημέρωση» κατά την περίοδο διαχείρισης του covid είναι πολύ χαρακτηριστική.
Η ελεύθερη φωνή στα πανεπιστήμια αντιμετωπίζεται με ΜΑΤ και πανεπιστημιακή αστυνομία, ενώ το πανεπιστημιακό άσυλο αποτελεί πλέον παρελθόν μετά από χρόνια σκληρής μάχης των πολιτικών εκπροσώπων της αστικής τάξης για να κάμψουν την μεγάλη αντίσταση που πρόβαλε η πανεπιστημιακή κοινότητα με τα αντίστοιχα ισχυρά ερείσματα μέσα στην ελληνική κοινωνία.
Η πανδημία αξιοποιήθηκε για να γενικευτεί ο φόβος, αλλά και να ελεγχθεί με τον πιο άθλιο τρόπο ο πολιτισμός και οι τέχνες, με τον εξευτελισμό και την οικονομική απαθλίωση των εργαζομένων σ’ αυτές, τα επιδόματα πείνας και τις διάφορες μορφές «επιδοτήσεων».
Η οικονομική και ιδεολογική τρομοκρατία στους χώρους δουλειάς και ο φόβος που έχει καταβάλλει τους εργαζόμενους οδηγεί σε αποστράτευση, απογοήτευση, συντηρητικοποίηση. Η προσπάθεια δια πυρρός και σιδήρου να ταυτιστεί στο μυαλό των εργαζομένων η συσχέτιση του μεροκάματου με τα κέρδη των αφεντικών και τις επενδύσεις, ως να ήταν συνέταιροι, είναι μάλλον το πιο μεγάλο ιδεολογικό success story του κεφαλαίου, παγκοσμίως.
Στην Ελλάδα, μια χώρα με βαθιά εξάρτηση από το ξένο κεφάλαιο και τον ιμπεριαλισμό, που βάθυνε ακόμα περισσότερο με τα μνημόνια και τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν επικράτησε δυστυχώς στη συνείδηση της πλειοψηφίας των εργαζομένων η έλλειψη εναλλακτικής λύσης (TINA) απέναντι στην ξένη εξάρτηση και στα συμφέροντα της ντόπιας ολιγαρχίας.
Το πρόβλημα όμως δεν σταματάει εκεί, καθώς, υπό μια έννοια, «συντηρητικοποιείται» και αμβλύνεται η ίδια η αντίδραση των εργαζομένων, τα αιτήματα και οι αγώνες.
Αγγίζει δυστυχώς και τον δικό μας κομμουνιστικό χώρο, όπου τα τελευταία χρόνια η αποστράτευση κυριαρχεί, καθώς και το ίδιο το κόμμα της εργατικής τάξης, το ΚΚΕ.
Η μετακίνηση του κόμματος απ’ τον λενινισμό και οι νέες του θέσεις που εκφράζονται στην καθημερινή πρακτική με τον μαξιμαλισμό στα αιτήματα και την πρόταξη του σοσιαλισμού ως βασική προϋπόθεση για την επίλυση όλων των προβλημάτων αδυνατίζει το κίνημα και το καθιστά λιγότερο διεκδικητικό. Απεργίες και συγκεντρώσεις που οργανώνονται σ’ αυτό το πλαίσιο γίνονται τις περισσότερες φορές διεκπεραιωτικά και τα μέλη και οι οπαδοί γαλουχούνται με το μότο «αυτός είναι ο καπιταλισμός και δεν αλλάζει», άρα αν δεν έρθει ο λαός στην εξουσία δεν γίνεται τίποτα, συνεπώς μέχρι τότε το μόνο που μπορεί να γίνεται είναι ανώδυνες τις περισσότερες φορές κινητοποιήσεις που ελάχιστα ενοχλούν το σύστημα. Το κίνημα έχει πάψει πλέον να σημειώνει νίκες και αυτό γεννά απογοήτευση που οι σπάνιες εξαιρέσεις στον κανόνα δεν μπορούν εύκολα να την αναστρέψουν. Η νέα γενιά αγωνιστών ανατρέφεται σ’ αυτή τη λογική των ανώδυνων κινητοποιήσεων και συντηρητικοποιείται. Την ίδια ώρα μάλιστα βλέπουμε το ΚΚΕ να δημιουργεί σύγχυση στο κίνημα, καθώς μεταπηδά κατά περιπτώσεις σε ακριβώς αντίθετες στάσεις, δηλαδή στην διεκδίκηση αποκλειστικά οικονομικών και κλαδικών αιτημάτων χωρίς πολιτικό περιεχόμενο, ως αποτέλεσμα της μετατόπισής του πότε στον αριστερό και πότε στον δεξιό οπορτουνισμό.
Το ΚΚΕ προβάλλει θέσεις όπως ότι η άμεση έξοδος από την ΕΕ και το ευρώ χωρίς λαϊκή εξουσία θα ήταν καταστροφική για τον ελληνικό λαό, αφήνοντας έτσι στο απυρόβλητο την βασική επιλογή της ελληνικής αστικής τάξης που είναι η πρόσδεση στην ΕΕ. Το ίδιο γίνεται και με την αμερικανοκρατία. Θεωρεί τον «αντιαμερικανισμό» παρωχημένο και εσφαλμένο, διότι πλέον ζούμε σε μια ιμπεριαλιστική πυραμίδα (θεωρία και σχήμα που αντιτίθεται στον λενινισμό και στο σχήμα που αυτός εισηγήθηκε για την ιμπεριαλιστική αλυσίδα) με ιμπεριαλιστές παντού (όλες οι χώρες που έχουν αναπτύξει μονοπώλια θεωρούνται από το ΚΚΕ ιμπεριαλιστικές σε αντίθεση με τον Λένιν που μιλούσε για μια χούφτα ιμπεριαλιστών) σε ελεύθερο ανταγωνισμό για το ποιος θα επικρατήσει, άρα δεν έχει νόημα να τα βάζεις αποκλειστικά με έναν ιμπεριαλιστή.
Επακόλουθο αυτών των εσφαλμένων θεωρητικών δημιουργημάτων και αντιλήψεων του ΚΚΕ είναι και οι θέσεις για τον πόλεμο στο έδαφος της Ουκρανίας, όπου το ΚΚΕ βλέπει σύγκρουση δυο αντίπαλων ιμπεριαλιστικών στρατοπέδων και γι’ αυτό κρατά ίσες αποστάσεις απέναντι σε ΗΠΑ και Ρωσία. Αυτή η στάση όμως δεν βοηθά στην ανάπτυξη ενός αντιιμπεριαλιστικού κινήματος που τίθεται σήμερα σε προτεραιότητα για το κομμουνιστικό κίνημα και βάζει ως στόχο τον κυρίαρχο ιμπεριαλιστή, τις ΗΠΑ και τον πολεμικό μηχανισμό του ΝΑΤΟ που αιματοκυλεί την γη. Αντίθετα, το «αντιιμπεριαλιστικό κίνημα» απαλείφεται σιγά σιγά ακόμα και από την φρασεολογία του ΚΚΕ και προβάλλεται ο ακίνδυνος για το σύστημα, όπως αποδεικνύει η ίδια η ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος, «αντικαπιταλισμός» και η αντίθεση στα μονοπώλια γενικώς και αορίστως στα πλαίσια μιας «αντικαπιταλιστικής αντιμονοπωλιακής κοινωνικής συμμαχίας», όχι όμως και πολιτικής συμμαχίας με άλλες κομμουνιστικές οργανώσεις.
Η συντηρητικοποίηση δυνάμεων του πιο δυναμικού και προοδευτικού κομματιού της εργατικής τάξης που συσπειρώνεται μέσα και γύρω από το ΚΚΕ αποτελεί σήμερα μείζον πρόβλημα για το κίνημα.
Η εκλογική ενίσχυση σε ψήφους και ποσοστά του ΚΚΕ και των άλλων κομμάτων κομμουνιστικής αναφοράς (ΑΝΤΑΡΣΥΑ, Μ-Λ ΚΚΕ, ΚΚΕ μλ) είναι θετική υπό την έννοια ότι δείχνουν μια τάση εργαζομένων να στραφούν έστω και με ψήφο διαμαρτυρίας προς την κομμουνιστική αριστερά. Γνωρίζοντας όμως την ανικανότητα του σημερινού ΚΚΕ και των υπόλοιπων σεχταριστικών κομμάτων να αξιοποιήσουν αυτή την στροφή προς όφελος της υπόθεσης της εργατικής τάξης- λόγω λαθεμένων θέσεων και όχι έλλειψης εργατικότητας, ικανοτήτων και επαναστατικής συνείδησης των συντρόφων- θεωρούμε ότι αυτή η ενίσχυση πολύ σύντομα θα αποδειχτεί αρνητική. Ήδη το ΚΚΕ κάνοντας λόγο για το αποτέλεσμα των εκλογών θεωρεί την εκλογική του ενίσχυση ως αύξηση του κύρους του μέσα στην κοινωνία και την αξιοποιεί για να δικαιώσει την στάση του ολόκληρη την δεκαετία που πέρασε και η οποία όπως έχουμε γράψει επανειλημμένα άφησε δυστυχώς τον λαό ανυπεράσπιστο απέναντι στην επίθεση που δέχτηκε.
Οι περιστάσεις απαιτούν συστράτευση των κομμουνιστικών δυνάμεων στην δράση και όχι περιχαράκωση και σεχταρισμό. Χρειάζεται πλατύ μέτωπο, πολιτικό αρχικά, που θα συμπαρασύρει ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις. Χρειάζεται ανασυγκρότηση του κινήματος και δημιουργία θυλάκων αντίστασης παντού, ενάντια στην ιδεολογική επικράτηση της δεξιάς αντίδρασης και στις λογικές του κεφαλαίου, που θα δημιουργήσει μια πραγματική βάση αντεπίθεσης και ελπίδας για τους εργαζόμενους και τον λαό.
Μακάρι την πρωτοβουλία αυτή να την έπαιρνε το ΚΚΕ, όμως γνωρίζουμε πολύ καλά ότι κάτι τέτοιο δεν υπάρχει στην λογική του σημερινού ΚΚΕ, ακριβώς το αντίθετο. Τα ίδια περίπου ισχύουν και για τα χρόνια παγιωμένα εξωκοινοβουλευτικά κόμματα κομμουνιστικής αναφοράς.
Η ανάγκη δημιουργίας μαρξιστικού- λενινιστικού κόμματος που θα ηγηθεί σ’ αυτή την προσπάθεια παραμένει στην ημερήσια διάταξη, διαφάνηκε και στις τελευταίες εκλογές. Ο Εργατικός Αγώνας συμβάλει στην κατεύθυνση αυτή συμμετέχοντας και αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες για την δημιουργία ενός πόλου αντίστασης των κομμουνιστικών δυνάμεων με προοπτική την δημιουργία μαρξιστικού- λενινιστικού κόμματος, ενός κόμματος της εργατικής τάξης που θα καλέσει σε μετωπική συσπείρωση ευρύτερες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις και θα οργανώσει την αντεπίθεση και την επικαιροποίηση της υπόθεσης τους σοσιαλισμού στην χώρα μας.
