Γράφει ο Βασίλης Καλαματιανός
– Περισσότερο από έξι μήνες τα ΜΜΕ στη χώρα μας, αλλά και σε Ευρώπη και ΗΠΑ ασχολούνται με τις εκλογές στην Τουρκία. Υπήρξε ένα υποκριτικό για το λαό ενδιαφέρον, η ακρίβεια, ο πληθωρισμός, τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο αυταρχισμός του σουλτάνου Ερντογάν και λοιπά. Και στο βάθος η ουσία. Παρέμβαση ενάντια στον Ερντογάν και στην εξωτερική πολιτική που εφαρμόζει υπέρ της αντιπολίτευσης.
– Η αντιπολίτευση που συσπειρώθηκε αφού ξεπέρασε τις αντιθέσεις της με την στήριξη και την πίεση των ΗΠΑ και χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρόβαλε με αξιώσεις για την εκλογική νίκη. Ήρθαν και οι σεισμοί, με 50 χιλιάδες νεκρούς και τεράστιες καταστροφές, και όλοι πίστεψαν ότι ο Ερντογάν τελείωσε. Η ενίσχυση των ευρωνατοϊκών στην αντιπολίτευση μεγάλωσε, γινόταν ξεδιάντροπα, υπήρχε άμεση παρέμβαση στα εσωτερικά της χώρας. Τhe Εconomist, Le monde, Washington Post και άλλοι τάχθηκαν ανοιχτά υπέρ του Κιλιντσάρογλου. Ο Αμερικανός πρέσβης τον επισκέφτηκε, ο Γερμανός υπουργός Αγροτικής Οικονομίας ευχήθηκε νίκη της αντιπολίτευσης. Στην ίδια λογική ήταν και ανακοίνωση του Κόμματος των Πρασίνων της Γερμανίας. Η υπόθεση ήρθε και έδεσε με την δήλωση του Μπάιντεν ότι “δεν θα γίνει πραξικόπημα θα στηρίξουμε την αντιπολίτευση”. Οι παρεμβάσεις αυτές καταγγέλθηκαν από τον Σοϊλού που δήλωσε ότι ετοίμαζαν πολιτικό πραξικόπημα στις 14 Μαΐου. Πολλές καταγγελίες των Δυτικών έγιναν και από τον Ερντογάν.
Τα ερωτήματα που έμπαιναν αυτό το διάστημα ήταν:
· ποιος θα κερδίσει τις εκλογές;
· πώς θα αντιμετωπιστούν τα οικονομικά προβλήματα;
· πώς θα κυβερνηθεί η χώρα;
· ποιος ο προσανατολισμός της εξωτερικής πολιτικής;
Ο Ερντογάν σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, παρά τις δημοσκοπήσεις που έδειχναν να χάνει από τον πρώτο γύρο με διαφορά 5- 8 μονάδων, έδειξε σταθερότητα και αποφασιστικότητα. Ακόμα και οι σεισμοί δεν άλλαξαν το χρονοδιάγραμμα, εκλογές 14 και 28 Μάη. Υπερασπίστηκε το έργο του και την πολιτική του. Είχε μία πρωτόγνωρη και άμεση επαφή με τον κόσμο, οι συγκεντρώσεις του πέρα από πολυπληθείς ήταν ένα πραγματικό πανηγύρι, μίλαγε στις καρδιές και έδειχνε να τον καταλαβαίνουν.
Η αντιπολίτευση, μία συσπείρωση με κορμό το κεμαλικό κόμμα αλλά και πρώην στελέχη των κυβερνήσεων Ερντογάν, Νταβούτογλου, Μπαμπαζάν, αλλά και η Άκσενερ Υπουργός Εσωτερικών στην κυβέρνηση Τσιλέρ, συμπληρώθηκε με την ενεργό ανάμειξη και ένταξη των δημάρχων Κωνσταντινούπολης και Άγκυρας. Στο δεύτερο γύρο στήριξε ανοιχτά και το φιλοκουρδικό κόμμα.
Βασικά σημεία του προγράμματος ήταν:
· Καμία αλλαγή στην πολιτική της γαλάζιας πατρίδας. Κριτική γιατί δεν προχώρησε. Όπως και για τα νησιά στο Αιγαίο.
· Αλλαγή του Συντάγματος και διάλυση της εκτελεστικής προεδρίας.
· Ανεξάρτητη Κεντρική Τράπεζα.
· Διαγραφή χρεών από πιστωτικές κάρτες.
· Απέλαση σύρων προσφύγων.
· Βελτίωση σχέσεων με ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ένωση.
· Επαναφορά στο πρόγραμμα των F-35.
· Κυρώσεις στη Ρωσία.
Η εκλογική αναμέτρηση κρίθηκε ουσιαστικά στις 14 του Μάη. Το 49,5% του Ερντογάν, η διάψευση των δημοσκοπήσεων και η κατάκτηση της απόλυτης πλειοψηφίας στη Bουλή με 320 στις 600 έδρες, αλλά και η πρωτόγνωρη συμμετοχή 88% των ψηφοφόρων διέγραψαν το τελικό αποτέλεσμα 52,2% έναντι 47,8% της αντιπολίτευσης με συμμετοχή 85%.
Ορισμένα συμπεράσματα
Το πρώτο είναι ότι η Τουρκία δεν είναι αυτή που παρουσιάζουν τα ΜΜΕ. Είναι μία χώρα 85 εκατομμυρίων, το 50% του πληθυσμού είναι κάτω των 30 χρόνων, το ΑΕΠ είναι το 17ο στον κόσμο και το 2030 σύμφωνα με εκτίμηση του ΔΝΤ θα είναι μεγαλύτερο της Ιταλίας, συμμετέχει στο G20.
Ο Ερντογάν στα 20 χρόνια έχει έργο. Τετραπλασίασε το ΑΕΠ, δημιούργησε πολεμική βιομηχανία, έχει 56 ναυπηγεία, άλλες βιομηχανίες, διαμόρφωσε σύστημα υγείας στις αγροτικές περιοχές, οι τουρίστες είναι περισσότεροι από ότι στην Ελλάδα, έβγαλε τη χώρα από το ΔΝΤ.
Μία δημοσκόπηση γερμανικής εταιρείας σε μεγάλες χώρες για το πως βλέπουν τη Ρωσία είναι αποκαλυπτική για την Τουρκία: το 14% τη θεωρεί σύμμαχο, το 55% εταίρο, το 18% αντίπαλο και μόλις το 8% εχθρό. Αυτά και το 52% των εκλογών, φανερώνει ότι ο λαός στηρίζει την πολιτική του Ερντογάν.
Μέσα από αυτή τη σύνθετη κατάσταση αναδεικνύεται η προσωπικότητά του Ερντογάν. Ανεξάρτητα που γνώμες που μπορεί να υπάρχουν, αν είναι αυταρχικός ή όχι, δικτάτορας ή όχι, πόση Δημοκρατία υπάρχει στην Τουρκία ή οποία άλλη γνώμη, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, το πρωτόγνωρο ποσοστό συμμετοχής του κόσμου, το 88%, μέσα από αυτό η νίκη του, που τον αναδείχνουν μεγάλο ηγέτη.
Τι να περιμένουμε μετά τις εκλογές
· Δεν πρόκειται να υπάρξουν σοβαρές αλλαγές. Οι λύσεις που θα βρεθούν για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων θα οδηγήσουν σε ανάλογες κινήσεις τακτικού χαρακτήρα. Δεν θα φύγει από το ΝΑΤΟ, αλλά και δεν θα υποταχθεί στις ΗΠΑ. Η Ασία, τουρκόφρονες και άλλες ισλαμικές χώρες έλκουν την Τουρκία, άλλωστε συμμετέχει στον Οργανισμό Συνεργασίας και ΜΟΕ της Ασίας. Παρακολουθεί τις εργασίες του Οργανισμού Εργασίας της Σαγκάης. Γνωρίζει ο Ερντογάν ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά ταυτόχρονα ότι υπάρχουν συμφέροντα και αλληλεξάρτηση ΕΕ- Τουρκίας.
· Συνολικά ο Ερντογάν παίρνοντας υπόψιν τους συσχετισμούς σήμερα θα επιδιώξει να διαμορφώσει μία ισχυρή οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά Τουρκία και να πραγματοποιήσει το στρατηγικό στόχο της χώρας, όπως αυτός αναφέρεται στις μελέτες του Ιδρύματος Κεμάλ Ατατούρκ. Στην πράξη αυτό σημαίνει αναθεώρηση της συνθήκης της Λωζάνης. Αυτό αφορά την Ελλάδα, αλλά όχι μόνο.
-Η Συνθήκη της Λωζάνης 24/7 1923 ήταν μία συνθήκη Ειρήνης που επιβλήθηκε στην Τουρκία από τις νικήτριες δυνάμεις του πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και καθόρισε τα όρια της σύγχρονης Τουρκίας. Σε ξεχωριστή συμφωνία Ελλάδας Τουρκίας αποφασίστηκε η αποστρατικοποίηση των νησιών του Αιγαίου και η υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών με βάση το θρήσκευμα και όχι το γένος- Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι.
-Για την Ελλάδα, η εκλογική νίκη του Ερντογάν, ίσως δεν είναι ότι χειρότερο γιατί δεν είναι υποκινούμενος. Οι εκλογές στην Τουρκία ανέδειξαν κάτι γνωστό, ο εθνικισμός υπάρχει σε όλα τα κόμματα, τα ακραία ενισχύθηκαν περισσότερο. Βέβαια εθνικισμός υπάρχει και στη χώρα μας. Τα συλλαλητήρια και ποιοι τα οργάνωναν δεν ξεχνιούνται. Αλλά και η υποβόσκουσα αντίληψη ότι το Αιγαίο είναι Ελληνική θάλασσα και ότι η Τουρκία με ακτογραμμή από το Βόσπορο μέχρι τη Συρία στερείται δικαιωμάτων και στην Ανατολική Μεσόγειο είναι εξωπραγματική, λαθεμένη, αντιτουρκική και βαθιά εθνικιστική.
-Η χώρα μας δεν χρειάζεται πολιτικές κορώνες τύπου Δένδια ή ομιλίες σαν αυτή του Μητσοτάκη στο Κογκρέσο των ΗΠΑ. Ούτε αντιτουρκική πολιτική, ούτε φιλοαμερικάνικη. Χρειάζεται φιλοελληνική, Ανεξάρτητη, Ειρηνική, φιλίας και συνεργασίας με τα κράτη της ευρύτερης περιοχής. Όχι πολιτικές και έργα φιλοπόλεμα που στρέφονται ενάντια σε άλλες χώρες όπως η βάση και τα έργα στην Αλεξανδρούπολη, που οι Αμερικανοί μιλάνε για νέα Σούδα, αλλά Τουρκία και Ρωσία αντιδρούν σφόδρα.
-Από τα αποτελέσματα των εκλογών στις 25 Ιούνη για την εξωτερική πολιτική δεν μπορεί να περιμένουμε κάτι καλύτερο. Όλα τα κόμματα είναι εγκλωβισμένα, παρά τις όποιες διαφοροποιήσεις, στο Δυτικό μπλοκ. Ελπίδα είναι η παρέμβαση του λαϊκού κινήματος. Ωστόσο για τα κόμματα, πολιτικές, μαζικές οργανώσεις και κοινωνικούς παράγοντες προκύπτει άμεση ανάγκη μελέτης της σύγχρονης παγκόσμιας πραγματικότητας και χάραξη ανάλογων πολιτικών.