Γράφει ο Βασίλης Καλαματιανός
Μία παρατεταμένη προεκλογική περίοδος, με δύο εκλογικές αναμετρήσεις 21/5 και 25/6 τελείωσαν. Τα αποτελέσματα είναι γνωστά. Η Νέα Δημοκρατία εξασφάλισε τον επιδιωκόμενο στόχο της, την αυτοδυναμία, σχημάτισε κυβέρνηση με 63 υπουργούς, αναπληρωτές, και υφυπουργούς. Η παρούσα Βουλή δε χαρακτηρίζεται μόνον από την αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας, από την ύπαρξη οκτώ κομμάτων και τα ακροδεξιά μορφώματα. Κυρίως είναι η αδυναμία ουσιαστικής αντιπολίτευσης, πολιτικά, προγραμματικά και αριθμητικά. Το δεύτερο, τρίτο και τέταρτο στη σειρά κόμματα συγκέντρωσαν μόνο το 37,3% των ψήφων και υπολείπονται 3% της Νέας Δημοκρατίας.
Πέρα όμως από τη Νέα Δημοκρατία, ικανοποίηση, ακόμα και ενθουσιασμός και πανηγύρια επικρατούν στις τάξεις και των άλλων κομμάτων, με εξαίρεση τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν μπορεί να αποκλειστεί η περίπτωση αν ο ΣΥΡΙΖΑ είχε εξασφαλίσει κάνα δυο πόντους πάνω από το 20% να είχαμε ένα γενικό πανηγύρι. Αλλά τα κομματικά πανηγύρια δημιουργούν ένα ερώτημα: Γιατί γίνονται οι εκλογές; Γίνονται για κομματικές επιδιώξεις αύξησης ποσοστού ψήφων και βουλευτικών εδρών (απολύτως θεμιτό) ή ταυτόχρονα και κυρίως για την ανάδειξη προβλημάτων του λαού και της χώρας, για αλλαγή συσχετισμών και πολιτικών; Τίποτα ουσιαστικό δεν συνέβη, τίποτα δεν άλλαξε σε θετική κατεύθυνση, ακριβώς το αντίθετο. Προς τι τότε τα κομματικά πανηγύρια;
Κερδισμένοι από το περιεχόμενο της εκλογικής αναμέτρησης και το αποτέλεσμα είναι πριν από όλους το αμερικανονατοϊκό μπλοκ, το ευρωπαϊκό κατεστημένο. Δεν συζητήθηκε, δεν αναφέρθηκε, δεν θίχτηκε έστω μία πλευρά, μία επιμέρους πολιτική έξω από το δικό τους πλαίσιο. Παραδείγματος χάριν κάποιο κόμμα για την αντιμετώπιση του προσφυγικού να πρότεινε αποκατάσταση σχέσεων με τη Συρία και τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης να πηγαίνουν εκεί, στην πηγή του προβλήματος και όχι στην Τουρκία. Ακόμα θα μπορούσε να προταθεί και να γίνει συζήτηση για μη εφαρμογή από τη χώρα μας των κυρώσεων στη Ρωσία, με αντάλλαγμα συμφωνίες για ενέργεια και λιπάσματα. Τίποτα από αυτά δεν έγινε.
Αυτά συμβαίνουν σε προεκλογική περίοδο, την ώρα που πραγματοποιούνται κοσμογονικές αλλαγές, συζητήσεις, σχεδιασμοί, μέτρα για πολυπολικό κόσμο, για αποδολαριοποίηση των εμπορικών συναλλαγών, που δημιουργούνται οργανισμοί κρατών Brics+, Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης, Οργανισμός Συνεργασίας και ΜΟΕ της Ασίας, συμφωνίες κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής για κοινή αντιμετώπιση προβλημάτων, που λειτουργεί νέα παγκόσμια αναπτυξιακή τράπεζα με επικεφαλής την πρώην Πρόεδρο της Βραζιλίας (Ρουσέλ) και έδρα τη Σαγκάη. Σημειώνουμε ότι σε αυτές τις διαδικασίες συμμετέχουν χώρες που αποτελούν τα 2/3 του παγκόσμιου πληθυσμού.
Κερδισμένη είναι και η άρχουσα τάξη της χώρας με τον καθοριστικό ρόλο των κυρίαρχων μέσων μαζικής ενημέρωσης, ντόπιων και ξένων, έχει πετύχει ιδεολογικό και πολιτικό εγκλωβισμό του λαού. Στα πλαίσια του ευρωατλαντισμού προβάλλει τις αξίες του καπιταλιστικού συστήματος σαν πανανθρώπινες αξίες, την υποταγή της χώρας στις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση ως θωράκιση της χώρας και των δημοκρατικών αξιών. Ταυτόχρονα μέσα από σκόπιμη αλλοίωση πολιτικών και κοινωνικών όρων έχει πετύχει ασάφεια και σύγχυση. Παραδείγματος χάριν ο χώρος των Ε.Β.Ε (επαγγελματίες, βιοτέχνες, έμποροι) έγινε μεσαία τάξη. Έτσι όμως χάνεται η θέση του κάθε τμήματος και ο ρόλος του στα πλαίσια της οικονομίας και της κοινωνίας. Ο βιοτέχνης, ο φοροτεχνικός, ο δικηγόρος και ο μανάβης διαχέονται σε ένα ασαφές πλαίσιο και ενσωματώνονται στο σύστημα. Σε πολιτικό επίπεδο, δεν υπάρχει το μπλοκ της δεξιάς έγινε κεντροδεξιά και το αντίθετο κεντροαριστερά. Σε αυτά τα πλαίσια η δεξιά (η Νέα Δημοκρατία) απαλλάσσεται του αμαρτωλού παρελθόντος, αλώνει του κέντρο και ταυτόχρονα η κεντροαριστερά πιέζει και αλλοιώνει το χώρο και τις αξίες της αριστεράς. Αυτά σε μεγάλο βαθμό καθόρισαν το εκλογικό αποτέλεσμα.
Κερδισμένη είναι η Νέα Δημοκρατία, ο κύριος εκπρόσωπος της άρχουσας τάξης και του ευρωατλαντισμού. Αυτό δεν αφορά μόνο ή κυρίως το ποσοστό και τις έδρες. Αφορά την ιδεολογική και πολιτική της κυριαρχία, την επικράτηση της τακτικής και των όρων στα πλαίσια της εκλογικής αναμέτρησης. Πέτυχε ακύρωση της δυνατότητας σχηματισμού κυβέρνησης με το σύστημα της απλής αναλογικής. Κατόρθωσε να πετύχει διάχυση ευθυνών στα σοβαρά ζητήματα που έφερνε και φέρνει την αποκλειστική ευθύνη, όπως είναι η υπόθεση των παρακολουθήσεων και το έγκλημα των Τεμπών. Γι’ αυτή της την επιτυχία συνέβαλαν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, αλλά και η αδυναμία και η στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πλήρωσε την πλήρη ενσωμάτωσή του στον ευρωατλαντισμό την τετραετία διακυβέρνησης, την ανυπαρξία ουσιαστικής αντιπολίτευσης την τετραετία που πέρασε και μία εκλογική τακτική άστοχη και ανούσια: Κάλεσμα στον Μητσοτάκη για τηλεοπτική αναμέτρηση (μονομαχία στο Ελ Πάσο), τακτική φτωχή και άχαρη, με αντιγραφές κινήσεων και φράσεων του Ανδρέα Παπανδρέου (Τσίπρας). Πολλές φορές έπαιζε ασυντόνιστα, ανεύθυνες τοποθετήσεις στελεχών, ορισμένες ήταν σωστές π.χ. για φορολογικό και τους οδοντιάτρους, που και αυτό αναιρέθηκε σε λάθος και μία ανούσια αντιπαλότητα με τη Νέα Δημοκρατία για κοστολόγηση προγραμμάτων και τον έλεγχο από το γενικό λογιστήριο. Τώρα, μετά και την παραίτηση του Τσίπρα, περνάει κρίσιμες ώρες. Ίδωμεν.
Το ΠΑΣΟΚ προσπάθησε με το νέο αρχηγό του να ξυπνήσει μνήμες του παλιού ΠΑΣΟΚ, να κατοχυρώσει την κληρονομιά. Η πορεία θα δείξει αν και τι πέτυχε. Πάντως ο Ανδρουλάκης είναι απόλυτα προσκολλημένος στα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σίγουρα δεν πρόκειται για ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του 1980, το ΠΑΣΟΚ του Σημίτη; το πλήρως υποτακτικό ΠΑΣΟΚ;
Το ΚΚΕ πέτυχε ένα ποσοστό 7,7% γενικά καλό σε σχέση με το προηγούμενο και ευχάριστο. Ωστόσο πρέπει να σημειωθεί ότι όλη η εκλογική πολιτική και τακτική του ήταν άσφαιρα πυρά για την άρχουσα τάξη, τον κύριο πολιτικό εκφραστή της στη χώρα, το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, για τον αμερικανονατοϊκό ιμπεριαλισμό και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η καταδίκη από την πρώτη στιγμή, όπως αναφέρεται και στα προεκλογικά έντυπα, της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, το ψήφισμα καταδίκης μαζί με την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και τα άλλα κόμματα, η συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην πρεσβεία της Ρωσίας δεν είναι κάποια άστοχη κίνηση, πρόκειται για συνειδητή ενέργεια, αποχρωματισμού και αποδοχής. Αυτές οι τοποθετήσεις και η τακτική απαλλαγής της Νέας Δημοκρατίας, μέσω της ταυτόχρονης καταγγελίας του ΣΥΡΙΖΑ, εκτιμήθηκαν τόσο από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, από τα οποία υπήρξε ευρεία παρουσία και καλά σχόλια, όσο και από τη Νέα Δημοκρατία που δεν έκανε την παραμικρή δυσμενή αναφορά. Αυτές οι ενέργειες έδωσαν την αύξηση του 2%, χάθηκε όμως το 15% που έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ το μεγαλύτερο μέρος του οποίου μπορούσε και όφειλε να κερδίσει το ΚΚΕ. Θα βγουν συμπεράσματα;
Από αρκετούς εκφράστηκε ανησυχία για την παρουσία ακροδεξιών σχηματισμών στη Βουλή. Μεταπολεμικά πάντα υπάρχει ένα ποσοστό νοσταλγών άλλοτε του Μεταξά, της χούντας, υπάρχουν και ιδεολόγοι φασίστες.
Υπάρχουν σε όλο τον κρατικό μηχανισμό, σε θέσεις-κλειδιά, είδαμε τι υπήρχε στο χώρο των ανώτατων δικαστών. Αυτό είναι πιο ανησυχητικό. Σχετικά με την παρουσία τους στη Βουλή αυτό σχετίζεται με την απόφαση ενσωμάτωσης τους στο κύριο κόμμα της δεξιάς (Νέα Δημοκρατία), αυτό ο Κωνσταντίνος Καραμανλής το έκανε. Η αντιμετώπισή τους αποτελεσματικά είναι ιδεολογική στο βάθος της κοινωνίας, από τα σχολικά βιβλία και σε πολιτικό επίπεδο και του χρόνου. Να αποδειχτεί ότι δεν είναι αντί συστημικά, αλλά πλήρη και πληρωμένα εξαρτήματα του συστήματος.
Ένα στοιχείο της εκλογικής αναμέτρησης αποτελεί και το ποσοστό της αποχής που είναι μεγάλο. Ίσως οι εκλογικοί κατάλογοι δεν δίνουν τη δυνατότητα για ακριβή καθορισμό της αποχής. Είναι όμως πεντακάθαρο ότι η διαφορά 10% μεταξύ των εκλογών 21/5 και 25/6 είναι απόλυτα καθαρή. Η προεκλογική διαδικασία δεν δημιούργησε ενδιαφέρον για κανέναν κόμμα, σε μεγάλο τμήμα των ψηφοφόρων.
Μπροστά μας είναι οι δημοτικές εκλογές. Τα συμπεράσματα των κομμάτων της αντιπολίτευσης (της δημοκρατικής) μπορούν να οδηγήσουν σε κάποιες αλλαγές τακτικού χαρακτήρα; έχει τεράστιο ενδιαφέρον και σημασία.
