Ο Εργατικός Αγώνας αναδημοσιεύει άρθρο του Γιάννη Τόλιου για τον προϋπολογισμό του 2024. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για τη σύντομη και σχετικά λεπτομερή στα βασικά στοιχεία του αναφορά που αναδεικνύει τον αντιλαϊκό χαρακτήρα του.
Γράφει ο Γιάννης Τόλιος*
Ο νέος προϋπολογισμός βρίσκει την ελληνική οικονομία να παραδέρνει στα κρισιακά αδιέξοδα, ενώ η κοινωνία βιώνει άλματα ακρίβειας, υψηλή ανεργία, συρρίκνωση αγοραστικής δύναμης μισθών, συντάξεων και εισοδήματος αυτοαπασχολούμενων και λαϊκών στρωμάτων, με παράλληλη υποβάθμιση της δημόσιας υγείας, παιδείας, πρόνοιας, πολιτισμού κ.λπ.
Σύμφωνα με την Εισηγητική Έκθεση, οι ρυθμοί ανάπτυξης (ΑΕΠ) το 2024 θα αυξηθούν οριακά (από 2,4% σε 2,9% ή από 222,8 δισ. σε 233,8 δισ. €). Ωστόσο η αύξηση είναι επίπλαστη (ονομαστική), ενώ η πραγματική θα είναι χαμηλότερη αν λάβουμε υπόψη τον πληθωρισμό. Ο τελευταίος εκτιμάται σε 2,8% από 3,9% το 2023, ωστόσο δεν αντανακλά το αληθινό επίπεδο αύξησης σε βασικά είδη (στα τρόφιμα είναι πολλαπλάσιος), με αποτέλεσμα συρρίκνωση αγοραστικής δύναμης λαϊκών εισοδημάτων. Εξαιτίας της ακρίβειας και υπερ-φορολόγησης, η ιδιωτική κατανάλωση θα αυξηθεί μόλις 1,3%, ενώ η δημόσια θα μειωθεί 6% με αρνητική επίδραση στην ενεργό ζήτηση και αύξηση του ΑΕΠ. Τέλος, η ανεργία παραμένει πάνω από 10%, από τα υψηλότερα ποσοστά των χωρών της Ε.Ε. Παράλληλα, η εντεινόμενη εργασιακή απορρύθμιση υποβαθμίζει τις συνθήκες εργασίας.
Με τον νέο προϋπολογισμό διαιωνίζεται το κοινωνικά άδικο και αντιλαϊκό φορολογικό σύστημα, ενώ οι κοινωνικές δαπάνες υστερούν της προσφοράς σύγχρονων υπηρεσιών υγείας, παιδείας, πρόνοιας, πολιτισμού κ.λπ. Στον τομέα της φορολογίας συνεχίζεται η υπερ-φορολόγησης λαϊκών στρωμάτων, κυρίως μέσω έμμεσης φορολογίας. Το 2024 τα φορολογικά έσοδα θα αυξηθούν κατά 1,7 δισ. (από 61,3 δισ. το 2023, σε 63 δισ. το 2024), από τα οποία ο κύριος όγκος (1,5 δισ.) θα είναι έμμεσοι φόροι (από 33,7 δισ. σε 35,2 δισ.), κυρίως από ΦΠΑ (από 23,2 δισ. σε 24,4 δισ.). Αντί για μείωση ΦΠΑ σε βασικά είδη και εφαρμογή μηδενικού συντελεστή σε είδη βιοτικής ανάγκης, η κυβέρνηση αποφάσισε αύξηση σε αναψυκτικά και μη αλκοολούχα ποτά από 13% στο 24%! Δηλαδή τέρμα… τα «κεράσματα» με πορτοκαλάδες κ.λπ., σε καφενεία και εστιατόρια!
Επίσης στο μεγάλο πρόβλημα της φοροδιαφυγής, η κυβέρνηση επιχειρεί να τη χρεώσει στους ελεύθερους επαγγελματίες, ενώ παραμένει στο απυρόβλητο η φοροδιαφυγή μεγαλο-εισοδηματιών και εταιρειών (υπερ-/υπο-τιμολογήσεις, off-shore σε φορολογικούς παραδείσους, ανυπαρξία ελέγχου εισροών-εκροών στα καύσιμα κ.λπ.), πέρα από τα θεσμοθετημένα φορολογικά προνόμια, εφοπλιστών, τραπεζών και πολυεθνικών. Ειδικότερα, η αύξηση εσόδων κατά 700 εκατ. από φόρους εισοδήματος (από 20,9 δισ. σε 21,6 δισ. €) προέρχεται αποκλειστικά από υπερ-φορολόγηση φυσικών προσώπων (από 12,3 σε 13,3 δισ. €), που είναι κυρίως από μισθωτούς – συνταξιούχους, ενώ τα νομικά πρόσωπα (Α.Ε., ΕΠΕ) θα πληρώσουν λιγότερα (από 7 δισ. σε 6,7 δισ. €). Ουσιαστικά, μισθωτοί – συνταξιούχοι επιδοτούν τη μείωση φορολογίας κερδών, προκειμένου να αυξηθούν τα συνολικά φορολογικά έσοδα!
Η κυβέρνηση, αντί για καθιέρωση αφορολόγητου ορίου 12.000 €, επιβάλλει τεκμαρτό εισόδημα 10.900 € στους ελεύθερους επαγγελματίες, με βασικό στόχο την άντληση 600 εκατ. φορολογικών εσόδων! Από την άλλη, δίνει χαμηλότερες από τον πληθωρισμό αυξήσεις μισθών και συντάξεων, διατηρεί την Εισφορά Αλληλεγγύης που λειτουργεί σαν δεύτερη φορολογία, ενώ αρνείται αναπροσαρμογή επικουρικών συντάξεων και τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας. Αυτά είναι ορισμένα χαρακτηριστικά του αντιλαϊκού φορολογικού συστήματος της κυβέρνησης της Ν.Δ.
Όσον αφορά το σκέλος των κρατικών δαπανών, διαιωνίζεται η υπο-χρηματοδότηση κοινωνικών δαπανών, αναπτυξιακών και αυτοδιοίκησης. Ειδικότερα της Υγείας, αυξάνονται οριακά (από 5,6 δισ. σε 6 δισ.), Παιδείας (από 6,4 δισ. σε 6,5 δισ.) και Πρόνοιας (από 3,50 σε 3,54 δισ.), ενώ στον Πολιτισμό μειώνονται (από 416 σε 400 εκατ. €). Από την άλλη, οι δαπάνες του υπ. Άμυνας αυξάνονται (από 5,7 σε 6,1 δισ.), όπως και του υπ. Εσωτερικών (3,6 σε 3,7 δισ. €), ενώ μειώνονται σε υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης (από 1,5 σε 1,2 δισ. €), υπ. Κοινωνικής Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης (από 18,8 σε 18,6 δισ. €) κ.ά. Όσον αφορά τις αναπτυξιακές (ΠΔΕ και Ταμείο Ανάκαμψης), προβλέπεται μικρή αύξηση κατά 1,3 δισ. € (από 10,8 σε 12,1 δισ.), ενώ οι επιχορηγήσεις στους ΟΤΑ (Α’+Β’) αυξάνονται οριακά (από 2,37 σε 2,39 δισ. €).
Τέλος, το δημόσιο χρέος παραμένει στα ίδια επίπεδα (356 δισ. €), ενώ σε ποσοστό του ΑΕΠ εκτιμάται μειωμένο (από 160,3% σε 152,3%), κυρίως λόγω ονομαστικής (πληθωριστικής) αύξησης του ΑΕΠ. Όσο για τις δαπάνες εξυπηρέτησης (τόκοι), θα αυξηθούν από 6,1 δισ. σε 6,4 δισ. € και με τα τοκοχρεολύσια από 18,4 σε 20,3 δισ. €! Όσο για το «πρωτογενές πλεόνασμα», προβλέπεται από 1,1% σε 2,1% του ΑΕΠ (ή από 2,5 δισ. σε 5 δισ. €), έχοντας ουσιαστικά πηγή τα «πλεονάσματα» λιτότητας και φτωχοποίησης του ελληνικού λαού και ξεπουλήματος δημόσιας περιουσίας!
Ο νέος προϋπολογισμός φέρνει στο προσκήνιο την ανάγκη μιας εναλλακτικής οικονομικής πολιτικής, με στόχο την κάλυψη των κοινωνικών αναγκών και δικαιότερη κατανομή φορολογικών βαρών και εθνικού εισοδήματος, υπέρ των λαϊκών τάξεων. Η προώθησή της είναι υπόθεση αγωνιστικής παρέμβασης μισθωτών, συνταξιούχων, λαϊκών στρωμάτων και ριζοσπαστικής νεολαίας, για να ανοίξει ελπιδοφόρος δρόμος στο σήμερα και στο μέλλον της ελληνικής κοινωνίας.
*Διδάκτορας Οικονομικών
Πηγή: efsyn.gr