του Γ. Αραβανή
Το πρόβλημα λειψυδρίας που κυριαρχεί στην Λευκάδα αυτό το καλοκαίρι έχει επισκιάσει κάθε άλλο πρόβλημα. Συνολικά τα προβλήματα που σχετίζονται με το σύνολο των υποδομών, απασχόλησης και ζωής των κατοίκων είναι οξύτατα.
Ορισμένοι επικαλούνται φυσικούς παράγοντες που τα προκάλεσαν οι οποίοι έχουν συγκυριακό χαρακτήρα. Εν προκειμένω η αναφορά είναι στις ελάχιστες βροχοπτώσεις φαινόμενο που σχετίζεται με την διαταραχή στο κλίμα και έχει πολύπλευρες επιπτώσεις.
Θα ήταν όμως εγκληματικό λάθος να κρυφτούμε πίσω από το δάχτυλό μας και να κάνουμε ότι δεν καταλαβαίνουμε. Τότε τα προβλήματα θα μεγαλώνουν και στο τέλος θα έχουν συντριπτικό χαρακτήρα αλλά θα είναι πια πολύ αργά.
Τα έντονα καιρικά φαινόμενα δεν είναι κάτι καινούργιο αντίθετα είναι πολύ παλιό όσο και ο κόσμος, πολλές φορές έχουν καταστροφικό χαρακτήρα, ενδεχομένως όχι τόσο συχνά όσο σήμερα. Ο καταστροφικός χαρακτήρας τους δεν σχετίζεται μόνο ή κυρίως με την εκδήλωση τους, αλλά με το γεγονός ότι δεν έχουν ληφθεί όλα εκείνα τα μέτρα για να αντιμετωπίζονται οι συνέπειες τους, με δυο λόγια να θωρακιστεί και να προστατευτεί η χώρα, περιουσία, η υγεία και σε πλείστες περιπτώσεις η ζωή των κατοίκων.
Υπάρχουν φυσικές καταστροφές υπάρχει όμως και το αντίδοτο, είναι το επαρκές κράτος και η κρατική πολιτική που αμβλύνει ή εξαλείφει τις συνέπειες, και σήμερα εκεί βρίσκεται το πρόβλημα στο γεγονός ότι το κράτος δεν στέκει στο ύψος των αναγκών ή είναι απών και η πολιτική του εξυπηρετεί τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα και πολύ λιγότερο της λαϊκές ανάγκες.
Για να γίνουμε περισσότερο σαφείς.
Ψηφισμένος νόμος του κράτους προέβλεπε τη χορήγηση από την κεντρική διοίκηση στους δήμους τους κεντρικούς αυτοτελείς πόρους ενός ορισμένου ύψους. Με νόμο το 2012 περικόπτονται κατά 80%. Αριθμητικά αυτό αποδίδεται με το γεγονός ότι αν δεν τροποποιούνταν ο νόμος το 2012 οι δήμοι έπρεπε να πάρουν το 2024 8,5 δις ευρώ και χρηματοδοτούνται με 1,5 δις. Την επόμενη χρονιά, το 2013, απαγορεύτηκαν με νόμο οι προσλήψεις προσωπικού στους δήμους με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν πολύ μεγάλα κενά στο προσωπικό τους και ιδιαίτερα σε κρίσιμους τομείς. Τα δύο αυτά μαζί εμποδίζουν καθοριστικά τους δήμους να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας και γενικότερα της χώρας.
Τα μέτρα αυτά που επιβλήθηκαν για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης και την αποφυγή της ανοιχτής χρεοκοπίας της χώρας! από έκτακτα έγιναν κανονικότητα. Μάλιστα 6 χρόνια μετά τη λήξη των μνημονίων κανένα από αυτά τα μέτρα δεν ακυρώθηκε αντιθέτως προστέθηκαν κι άλλα και μεταξύ του 2019 και του 2024 η χώρα είχε μία ορισμένη οικονομική ανάπτυξη όμως καμία μέριμνα βελτίωσης των παραγόντων που αναφέραμε και γενικότερα της ζωής του λαού δεν υπήρξε.
Παρομοίως πικρή ιστορία είναι για το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων το οποίο κυριολεκτικά έχει καταρρεύσει εδώ και χρόνια και έτσι τίθεται το ερώτημα με ποιους πόρους θα πραγματοποιηθούν τα αναγκαία;
Παράλληλα ελάχιστοι πόροι κρατικοί και από ευρωπαϊκά προγράμματα κατευθύνονται σε έργα λαϊκών υποδομών και γενικότερα για κοινωνικές ανάγκες. Αρκεί να σκεφτεί κάποιος ότι η αγωνία τοπικών παραγόντων για το νησί είναι η κατασκευή Μαρίνας στον κλειστό κόλπο του Βλυχού και η κατασκευή υποθαλάσσιας ζεύξης σύνδεσης με την Αιτωλοακαρνανία, έργα καθόλου χρήσιμα ή μάλλον καταστροφικά για το νησί και τους κατοίκους του. Η παραλία Αη Γιάννη- Γύρας καταστρέφεται 30 χρόνια και μέχρι σήμερα κανείς δεν συγκινήθηκε.
Η πρόσφατη πρωθυπουργική ομολογία ότι στη μεταπολίτευση σπαταλήθηκαν κοινοτικοί πόροι που όδευαν για επενδύσεις δίνει απάντηση σε πολλά. Πάρα πολλά.
Η δε παραδοχή στη Βουλή ότι στη μεταπολίτευση χάθηκαν μεγάλες ευκαιρίες και σπαταλήθηκαν στην κατανάλωση κοινοτικοί πόροι που όδευαν για επενδύσεις ενώ το κράτος συμβιβάστηκε και με τις αγκυλώσεις του και με τις κυβερνήσεις που δείλιασαν μπροστά στο πολιτικό κόστος ξεκαθαρίζει και το γιατί βρισκόμαστε εδώ που βρισκόμαστε. Επιπλέον προσέθεσε ότι επενδύσεις πρέπει να γίνονται με βασικό κριτήριο την αύξηση της παραγωγής για εξαγωγές και την καινοτομία.
Η αναφορά του είναι σαφέστατη. Κακώς σπαταλήθηκαν! πόροι για λαϊκές ανάγκες και για κοινωνική ανάπτυξη αυτή η τακτική δεν θα συνεχιστεί και ακριβώς αυτό ζούμε σήμερα. Η κυβέρνηση προωθεί επενδύσεις με κριτήριο τη μεγαλύτερη αύξηση των εξαγωγών και την παραγωγή και καινοτόμων προϊόντων. Ουσιαστικά αυτό που συμβαίνει είναι επενδύσεις να αυξηθεί ο τουρισμός και να μπει συνάλλαγμα. Τομείς που δεν είναι εξαγωγικοί ή δεν παράγουν καινοτόμα προϊόντα και γενικότερα καινοτομίες ας τα καταφέρουν μόνοι τους, χωρίς επενδυτική ενίσχυση. Η γεωργία που εξάγει λίγα και κυρίως δεν παράγει καινοτόμα προϊόντα αφήνεται στην τύχη της το ίδιο συμβαίνει και με παραδοσιακούς βιομηχανικούς κλάδους. Ο κοινωνικός τομέας, παιδεία, νοσοκομεία, υγεία, πολιτιστικές ανάγκες θα χρηματοδοτούνται με το σταγονόμετρο ίσα ίσα να μην καταρρεύσουν οι δημόσιας δομές. Αντίθετα η κυβέρνηση είναι και θα είναι απλόχερη για να μπουν οι μεγαλοεπιχειρηματίες και να τα καταλάβουν όλα, τουλάχιστον όσα αφήνουν σημαντικό κέρδος.
Στην πρώτη γραμμή του κυβερνητικού ενδιαφέροντος είναι η προσέλκυση περισσότερων τουριστών, η ανάπτυξη του real estate, η εκποίηση κάθε περιουσιακού στοιχείου, ότι είναι παραγωγικό και μαζί η δημόσια περιουσία και οι επενδύσεις κατευθύνονται σε μεγάλα έργα που αλλάζουν την μορφή περιοχών ολόκληρων σε όλες τις πόλεις και τις τουριστικές περιοχές της χώρας με στόχο να προσελκυστούν αγοραστές, να ανέβει το εμπόριο ακινήτων, να πολλαπλασιαστεί το airbnb και να πολλαπλασιαστούν τα διασκεδαστήρια. Μια μάτια σε ό,τι συμβαίνει στα Εξάρχεια, το Μοναστηράκι και σε άλλες περιοχές της Αθήνας όπως και της Λευκάδας είναι πειστική.
Βρισκόμαστε μπροστά όχι σε δύσκολες οικονομικές καταστάσεις, μνημονιακές δεσμεύσεις που εμποδίζουν τις κυβερνήσεις να κάνουν την πολιτική τους, αλλά σε μία στοχευμένη πολιτική υπέρ ελάχιστων ζάπλουτων που σπρώχνει τη Λευκάδα και τη χώρα όλα και πιο κάτω.
Η βελτίωση, έστω, της κατάστασης έχει προϋπόθεση την ήττα της πολιτικής που εφαρμόζεται και όχι μόνο της σημερινής κυβέρνησης και εφαρμογή μίας πολιτικής που θα έχει προτεραιότητά τις λαϊκές ανάγκες. Φορέας αύξησης αυτής της πολιτικής δεν μπορούν ναι είναι δοκιμασμένες δυνάμεις που κυβέρνησαν τη χώρα ή είναι στον προθάλαμο να κυβερνήσουν, δυνάμεις που με την πολιτική τους δημιούργησαν τα προβλήματα και αγωνίζονται με κάθε μέσον να διαιωνίσουν την εξουσία τους. Η μαζική παρέμβαση των εργαζομένων και των πρωτοπόρων πολιτικών δυνάμεων είναι που μπορεί να αναστρέψει την καταστροφική αυτή πορεία.
Η λειψυδρία θα συνεχιστεί από ότι φαίνεται για χρόνια. Πρέπει να αντιμετωπιστούν τα οξυμένα προβλήματα υδροδότησης τώρα όσο διαρκεί η τουριστική περίοδος και στο άμεσο μέλλον. Πρέπει να μη ζήσει το νησί και την επόμενη χρονιά και την παραπάνω και πόσα χρόνια ακόμη παρόμοια κατάσταση. Προϋπόθεση για αυτό είναι να διεκδικήσουμε αποφασιστικά:
· Άμεσα από την επόμενη χρονιά απόλυτη επάρκεια με μεταφορά από τις πηγές Αγίου Γεωργίου όλης της αναγκαίας ποσότητας νερού. Με βάση όμως τις υπουργικές εξαγγελίες η κατασκευή του έργου απαιτεί 5 χρόνια.
Κοινή παραδοχή είναι ότι οι απώλειες του εσωτερικού δικτύου είναι άνω του 50%. Η αντιμετώπιση του προβλήματος προϋποθέτει αντικατάσταση του εσωτερικού δικτύου ολόκληρου ή πολύ εκτεταμένων φθαρμένων τμημάτων του που έχει σημαντικό κόστος.
Κατά συνέπεια το αίτημα που πρέπει να διεκδικήσουν οι Λευκαρίτες είναι γενναία χρηματοδότηση άμεσα για να ολοκληρωθούν το ταχύτερο δυνατόν το πολύ σε δύο χρόνια να έχουν ολοκληρωθεί και παράλληλα να μη ανακοπεί η ομαλή υδροδότηση.
· Δεύτερο πολύ σημαντικό ζήτημα είναι η διανομή του νερού. Με δεδομένη την τεράστια ανεξέλεγκτη δόμηση η κατανάλωση νερού στα τουριστικά καταλύματα είναι πολύ μεγάλη και μαζί η κατασπατάληση τεράστιων ποσοτήτων που θα μπορούσαν ν’ αξιοποιηθούν με την κατάλληλη επεξεργασία και τελικά καταλήγει στη γη ή στη θάλασσα για να τη μολύνει. Υπάρχουν επιστημονικές λύσεις αξιόπιστες αρκεί το κράτος να τις νομοθετήσει και να υποχρεώσει τις επιχειρήσεις να τις εφαρμόσουν.
· Τρίτο ζήτημα είναι η προστασία του υδροφόρου ορίζοντα που κινδυνεύει από την ανεξέλεγκτη υπεράντληση. Ο πολύ αυστηρός έλεγχος της χορήγησης αδειών για γεωτρήσεις και ο έλεγχος λειτουργίας τους είναι εντελώς αναγκαίος και εκ παραλλήλου η πλήρης καταγραφή των υπόγειων υδάτινων αποθεμάτων και η αυστηρή διαχείριση τους.
Οι προσπάθειες που γίνονται για να αναδειχθούν τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Λευκάδα σήμερα και οι σοβαρές επιπτώσεις τους και να εξεταστεί επιστημονικά και σε βάθος η μέχρι σήμερα πορεία της χώρας σε συνάρτηση με την οικονομική και κοινωνική πολιτική που εφαρμόζεται και οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν είναι αξιέπαινες. Το μεγάλο αυτό πρόβλημα δεν φαίνεται να απασχολεί τοπικές αρχές, δημοτικές παρατάξεις και τα κόμματά τους και οπωσδήποτε την κυβέρνηση. Έτσι βλάπτουν τον τόπο και αναλαμβάνουν τεράστια ευθύνη.
Η πορεία φθοράς της Λευκάδας μπορεί να αντιστραφεί με την προϋπόθεση όμως οι Λευκαδίτες να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων.
