του Βασίλη Καλαματιανού
Οι αμερικάνικές εκλογές τελείωσαν. Ο Τραμπ είναι εκλογικά παντοδύναμος. Για τις αιτίες και τους λόγους που καθόρισαν το αποτέλεσμα έχουν γίνει διάφορες εκτιμήσεις και αναφορές. Από τα όσα προεκλογικά έγιναν ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι για πρώτη φορά συνέβη (και σε τέτοια έκταση) στελέχη του ρεπουμπλικανικού κόμματος να στηρίζουν Καμάλα και αντίστροφα δημοκρατικά τον Τραμπ. Αυτό σημάινει μετατοπίσεις στους κόλπους του βαθέους κράτους, συμφωνίες και αντιπαραθέσεις για τις ακολοθούμενες πολιτικές που επιδρούν στη λειτουργία του πολιτικού συστήματος και στην ελεγχόμενη δράση του δικοματισμού και των κομμάτων του. Ο Τραμπ, άνθρπωπος του συστήματος, αλλά όχι απόλυτα πειθαρχικός, τάραξε τα νερά στο εσωτερικό των ΗΠΑ και του Δυτικού κόσμου. Μένει να δούμε τους μεταξύ τους συμβιβασμούς και πιθανές τροποποιήσεις (αν υπάρξουν) στις πολιτικές που θα ακολουθήσουν.
Δυο σημαντικά γεγονότα ακολούθησαν αμέσως μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ. Η άδεια που έδωσε ο Μπάιντεν στην Ουκρανία για χρήση πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς, για χτύπημα στο έδαφος της Ρωσίας, αν και η προμήθεια φαίνεται να προυπήρχε.
Ο Μπάιντεν έδωσε άδεια για τους πυραύλους μετά τις εκλογές γιατί δεν ήθελε να έχει αρνητική επίδραση στην Καμάλα και τώρα επιδιώκει ταυτόχρονα να δεσμέυσει τον Τραμπ με πολιτικές που έχει δρομολογήσει. Κάποιοι ισχυρισμοί ότι αυτό έγινε ως απάντηση στην παρουσία στρατού της Βορείας Κορέας στη Ρωσική, δεν έχει βάση, γιατί η περικύκλωση και η υπονόμευση της Ρωσίας από τις ΗΠΑ το ΝΑΤΟ και ορισμένους συμμάχους τους δεν σταμάτησε ποτέ.
- η κατά παράβαση συμφωνιών επέκταση του ΝΑΤΟ στα σύνορα της Ρωσίας
- η σκανδαλώδης παραβίαση των συμφωνιών του Μινσκ
- η δημιουργία βάσης του ΝΑΤΟ στη Φιλανδία, στα σύνορα με τη Ρωσία, των ΗΠΑ στην Πολωνία, της Γερμανίας στη Λιθουανία, η αποκάλυψη του πρόσφατου σχεδίου επιχείρηση Deutschland που προβλέπει εγκατάσταση 800.000 στρατιωτών του ΝΑΤΟ και 200 οχήματα στη Γερμανία για ενίσχυση της Ουκρανίας
- η εγκατάσταση γραφείων του ΝΑΤΟ σε Ιαπωνία, Ιορδανία, Κίεβο (αρχές Νοέμβρη), η συμφωνία ΗΠΑ – Κύπρου για δημιουργία βάσεων σε Πάφο και Λάρνακα πέρα από τις Αγγλικές σε ακρωτήρι και Δεκέλεια, στην Ελλάδα Σούδα, Αλεξανδρούπολη, κλπ, καθώς και μια σειρά ασκήσεων σε Μεσόγειο, Βαλτική, Βόρεια θάλασσα και Ειρηνικό
Στα σχέδια περικύκλωσης της Ρωσίας εντάσσονται και τα μέτρα στρατιοτικοποίησης της ΕΕ που ξεκινάνε με βάση το γνωστό σχέδιο Ντραγκι και συνεχίζονται με αποφάσεις για χρηματοδότηση 5 διασυνοριακών έργων, κοινή αγορά όπλων και συστημάτων, τα περισσότερα για την Ουκρανία. Αυτά σηματοδοτούν αύξηση των στρατιωτικών δαπανών, των κρατών μελών από 326 δισ που είναι το το 2024 στα 700 δισ στο άμεσο μέλλον.
Στη χώρα μας βρίσκει άμεση έκφραση στον προυπολογισμό του 2025 όπου οι στρατιωτικές δαπάνες παρουσιάζουν αύξηση 746 εκατομμύρια και από 896 εκ. το 2024 φτάνουν στο 1,641 δισ. Το χρέος (δημόσιο και ιδιωτικό) φτάνει τα 657 δις, ή αλλιώς 305,8% του ΑΕΠ. Το κρατικό είναι στα 422 δις. Προβλεπόμενη ανάπτυξη το 2025 σύμφωνα τον κρατικό προυπολογισμό: 2,3% του ΑΕΠ. Δαπάνες για τόκους: 3% του ΑΕΠ.
Ο βαλλιστικός πύραυλος της Ρωσίας, σύμφωνα με τις δηλώσεις Πούτιν, είναι η απάντηση στο χτύπημα που δέχτηκε με πυράυλους των ΗΠΑ και Αγγλίας, αλλά κυρίως ήταν προειδοποίηση σε όσους προμηθεύουν την Ουκρανία με πυραύλους που μπορούν να χτυπούν το έδαφος της Ρωσίας. Στο μέτωπο του πολέμου φαίνεται να υπάρχουν εδαφικά κέρδη για τη Ρωσία. Το σταμάτημα του πολέμου είναι ένα σύνθετο πρόβλημα, θα είναι αποτέλεσμα των στρατιωτικών επιχειρήσεων και συμφωνιών Ρωσίας – ΗΠΑ για την Ουκρανία και όχι μόνο.
Στο μέτωπο της Μέσης Ανατολής, το Ισραήλ έχοντας την πλήρη στήριξη και των δυο κομμάτων από τις ΗΠΑ, αξιοποιώντας και την αεροπορική υπεροπλία, έχει ισοπεδώσει τη Γάζα, στην οποία οι θάνατοι και η δυστυχία του κόσμου είναι πρωτοφανής, βομβαρδίζει τη Βηρυττό και τη Συρία, απειλέι το Ιράν. Οι προτάσεις των ΗΠΑ για εκεχειρία αφορούν την απελευθέρωση των ομήρων και όχι το σταμάτημα του πολέμου και λύση του προβλήματος.
Δύο ψηφοφορίες στον ΟΗΕ είναι ενδεικτικές της πολιτικής των κρατών;
- στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ, κατατέθηκε ψήφισμα καταδίκης της ιδεολογίας του φασισμού και της προπαγάνδισης του. συγκέντρωσε 116 ψήφους, δεν ψήφισαν ΗΠΑ και οι σύμμαχοι τους.
- δέκα μη μόνιμα μέλη του ΣΑ του ΟΗΕ κατέθεσαν σχέδιο κατάπαυσης πυρός και παρωχή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, ανταλλαγή ομήρων – κρατουμένων. Οι ΗΠΑ άσκησαν βέτο.
Άλλες διεθνείς δραστηριότητες.
- σύνοδος αραβικων κια μουσουλμανικών κρατών στο Ριάντ. αποφάσισαν καταδίκη του Ισραήλ για κατοχή Παλαιστινιακών εδαφών, γενοκτονία και για επίθεση στα εδάφη του Λιβάνου και του Ιράν.
- σύνοδος για το κλίμα στο Μπακού. Ιδιαίτερο ενδιαφερόν η παρουσίαση από τη Ρωσία μελέτης για πράσινα ενεργειακά συστήματα χωρίς ΑΠΕ. Η παραγωγή ενέργειας χαμηλών εκπομπών είναι 85%: υδροηλεκτικά, πυρηνικά και από αέριο.
- σύνοδος οικονομικού φόρουμ Ασίας – Ειρηνικού. Η παρουσία του κινέζου προέδρου συνδυάστηκε με τα εγκαίνια λιμανιού βαθέων υδάτων που κατασκεύασε η Cosco και η περουβιανή Volcan που παρακολούθησε ο Σι μαζί με την πρόεδρο του Περού. Η Κίνα έχει εμπορικές με πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής.
- Στην Κίνα, το εθνικό λαικό κονγκρέσο, αποφάσισε ενίσχυση των τοπικών κυβερνήσεων με δημοσιονομικό πακέτο 10 τρις γουάν (1,4 τρις δολάρια)
- Οι ένοπλες δυνάμεις της Βόρειας Κορέας αποτελούνται από 1,3 εκ ενστόλους και 4 εκ πολιτοφυλακή. Τον προηγούμο μήνα εντάχθηκαν στις ειδικές δυνάμεις 1,4 εκ.
- εκτιμήσεις της παγκόσμιας τράπεζας για τον πλούτο των κρατών σε ενέργεια, σπάνιες γαίες, και πολύτιμα ορυκτά: οι δέκα πρώτοι είναι
- Ρωσία: 75 τρις δολάρια
- ΗΠΑ: 45 τρις δολάρια
- Σαουδική Αραβία: 34 τρις δολάρια
- Καναδάς: 33 τρις δολάρια
- Ιράν: 27 τρις δολάρια
- Κίνα: 23 τρις δολάρια
- Βραζιλία: 22 τρις δολάρια
- Αυστραλία: 20 τρις δολάρια
- Ιράκ: 16 τρις δολάρια
- Βενεζουέλα: 14τρις δολάρια
όχι σπάνια αυτός ο πλούτος, είναι αιτία ή επιδίωξη πολιτικών, εμπορικών, αλλά και πολεμικών συγκρούσεων.
Η κατάσταση είναι οξυμένη. Αρνητικός παράγοντας είναι το γεγονός ότι το εργατικό κίνημα, αλλά και το αντιπολεμικό – φιλειρηνικό είναι αδύναμα και χωρίς σαφή προσανατολισμό. Ο κίνδυνος γενικευμένου πολέμου παραμένει, αλλά μπορεί να ανατραπεί. Η συγκρότηση ενός πλατιού, παλλαικού αντιπολεμικού κινήματος με στόχο την ήττα την αμερικανικής ηγεμονίας, τόσο στον πόλεμο όσο και στην πολιτική και την οικονομία, αλλά και την απόρριξη των δικών τους προτύπων που θέλουν να επιβάλλουν σε όλο τον κόσμο.
Στη χώρα μας άμεση ανάγκη αλλά και απαίτηση πρέπει να είναι η αναστολή της λειτουργίας των βάσεων της Σούδας και της Αλεξανδρούπολης, στην προοπτική απομάκρυνσης και των άλλων βάσεων και η πλήρης αποδέσμευση των ειδικών δυνάμεων και κάθε κρατικού και ιδιωτικού φορέα από τις αμερικανονατοικές επιχειρήσεις και σχεδιασμούς.
