από efsyn
Οι δημαγωγικές δηλώσεις της κυβέρνησης για «πάταξη» φοροδιαφυγής καταλήγoυν σε δίωξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων και… φορολόγηση των «πουρμπουάρ» στην εστίαση!
ΟΚρατικός Προϋπολογισμός 2025 επιχειρεί να δώσει μια εξωραϊσμένη εικόνα της πορείας της ελληνικής οικονομίας. Ωστόσο, η προσεκτικότερη ανάλυση των οικονομικών δεικτών αποκαλύπτει ότι αντιμετωπίζει σοβαρά δομικά προβλήματα, με πρώτο το υψηλό ποσοστό ανεργίας (άνω του 10%), υψηλό πληθωρισμό και ακρίβεια ιδιαίτερα στα τρόφιμα, ηλεκτρικό, στέγαση, οριακές αυξήσεις σε μισθούς που μόνιμα υστερούν από το ύψος του πληθωρισμού, συντάξεις διαχρονικά «παγωμένες» κ.λπ. Η επίκληση αύξησης του ΑΕΠ 2,2%, σε σχέση με 0,8% της ευρωζώνης (ως απόδειξη καλής πορείας), δεν δίνει «πιστοποιητικό υγείας» στην ελληνική οικονομία, διότι η ευρωζώνη είναι… «άρρωστη», όταν η αύξηση του ΑΕΠ σε διεθνές επίπεδο κινείται κατά μέσο όρο στο 3,2%! Εν ολίγοις, η ελληνική οικονομία βραδυπορεί, ενώ το βιοτικό επίπεδο του ελληνικού λαού υποβαθμίζεται (70% των εργαζομένων έχει πρόβλημα αξιοπρεπούς διαβίωσης). Συνοπτικά, ο νέος Προϋπολογισμός, μέσω εσόδων και δαπανών, εντείνει την ανισοκατανομή εισοδήματος, σε βάρος μισθωτών, συνταξιούχων και ευρύτερων λαϊκών στρωμάτων, επιτείνοντας τα φαινόμενα φτωχοποίησης.
Διαιώνιση του αντιλαϊκού φορολογικού συστήματος
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εισηγητικής Εκθεσης (σελ. 102), τα συνολικά φορολογικά έσοδα, το 2025, θα ανέλθουν σε 69,2 δισ. ευρώ, σε σχέση με 66,7 δισ. ευρώ το 2024 (αύξηση 3,7% σε σχέση με 2,8% του προβλεπόμενου πληθωρισμού). Το μεγαλύτερο μέρος θα προέλθει από την έμμεση φορολογία (από 36,4 δισ. σε 38,1 δισ. ή 4,7%), η οποία, ως γνωστόν, επιβαρύνει τα λαϊκά στρώματα. Τα έσοδα από ΦΠΑ θα αυξηθούν από 25,3 δισ., σε 26,6 δισ. ευρώ ή 5,1%! Από την άλλη, οι φόροι εισοδήματος αυξάνονται από 24,2 δισ. σε 25,2 δισ. Κι εδώ το μεγαλύτερο μέρος είναι φόροι εισοδήματος φυσικών προσώπων (από 14,3 δισ. σε 15,2 δισ. ή αύξηση 6,3%) που κατά κύριο λόγο προέρχονται από μισθωτούς και συνταξιούχους. Αντίθετα, οι φόροι εισοδήματος «νομικών προσώπων», κυρίως φορολογία κερδών (Α.Ε., ΕΠΕ κ.λπ.), αυξάνονται οριακά (από 7,8 σε 7,9 δισ. ή 1%!). Οσο για το μεγάλο θέμα της φοροδιαφυγής, που αφορά τους «έχοντες και κατέχοντες» και κυρίως μεγάλες εταιρείες και πολυεθνικές, οι οποίες με πρακτικές υπερ/υπο-τιμολογήσεων, απόκρυψη κερδών και εισοδημάτων σε «φορολογικούς παραδείσους» μέσω off-shore εταιρειών και άλλες πρακτικές φοροδιαφυγής (λαθρεμπόριο καυσίμων κ.ά.), δεν προβλέπεται κανένα ουσιαστικό μέτρο ελέγχου. Οι δημαγωγικές δηλώσεις της κυβέρνησης για «πάταξη» φοροδιαφυγής καταλήγουν σε δίωξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων και… φορολόγηση των «πουρμπουάρ» στην εστίαση! Επιπλέον, έχουμε τη «νόμιμη» φοροαποφυγή των μεγάλων εταιρειών με χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές κερδών και διάφορα «αναπτυξιακά κίνητρα», καθώς και τις σκανδαλώδεις φοροαπαλλαγές του εφοπλιστικού κεφαλαίου. Ολα τα παραπάνω σηματοδοτούν την αντιλαϊκή δομή του φορολογικού συστήματος, που διατηρείται με τον νέο Προϋπολογισμό.
Οι κοινωνικές δαπάνες στην «κλίνη του Προκρούστη»!
Οι συνολικές δαπάνες στον νέο Κρατικό Προϋπολογισμό (τακτικές και επενδύσεων) υπολογίζονται, το 2025, σε 80,5 δισ. σε σχέση με 76,5 δισ. το 2024, αύξηση 5,2%. Ωστόσο, οι δαπάνες κοινωνικού χαρακτήρα και μισθοδοσίας εργαζομένων βρίσκονται στο στόχαστρο της «εξοικονόμησης πόρων»! Ειδικότερα, οι συνολικές δαπάνες προς εργαζόμενους από 14.939 εκατ. το 2024, θα ανέλθουν σε 14.889 εκατ. το 2025 (-0,3%)! Επίσης, οι τακτικές δαπάνες του υπ. Παιδείας αυξάνονται οριακά, από 5.583 εκατ. σε 5.594 εκατ., του υπ. Υγείας από 6.051 σε 6.608 εκατ., του υπ. Πολιτισμού από 324 εκατ. σε 257 εκατ., του υπ. Ανάπτυξης από 126 σε 123 εκατ., του υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης από 389 σε 222 εκατ., ενώ του υπ. Αμυνας από 6.168 εκατ. σε 6.061 εκατ. κ.λπ. Οσο για τις αναπτυξιακές δαπάνες (δημοσίων επενδύσεων και Ταμείου Συνοχής), μετά το 2020 κινούνται στο 4,7%-5,7% του ΑΕΠ. Το 2025, προϋπολογίζονται σε 14,1 δισ. σε σχέση με 13,1 δισ. το 2024. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους είναι ότι σε μεγάλο βαθμό έχουν μορφή επιχορηγήσεων και κινήτρων προς μεγάλες επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, η αξιοποίηση των πόρων του «Ταμείου Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας» (ΤΑΑ), με την ένταξη 814 έργων, συνολικού ύψους 35,95 δισ. ευρώ, τα 18,22 δισ. αφορούν επιχορηγήσεις και 15,73 δισ. ευρώ δάνεια! Οσο για τις επιχορηγήσεις προς στους ΟΤΑ, τους λεγόμενους «ΚΑΠ», η αύξησή τους είναι οριακή (από 3.303 εκατ. σε 3.330 εκατ. ευρώ)!
Σημαντικό μέρος των δαπανών πάει για πληρωμή τοκοχρεολυσίων δημόσιου χρέους και δημιουργίας «αιματηρών» πλεονασμάτων, σύμφωνα με δεσμεύσεις των μνημονίων (από 4,4 δισ. ή 1,9% του ΑΕΠ το 2024, σε 3,5 δισ. ή 1,4% του ΑΕΠ 2025). Οι συνολικές πληρωμές τοκοχρεολυσίων, το 2024, εκτιμώνται σε 20,45 δισ. (13,4 δισ. χρεολύσια και 7,1 δισ. τόκοι). Το συνολικό δημόσιο χρέος, το 2024, ανήλθε σε 365 δισ. ή 154% του ΑΕΠ (το οποίο από 236,9 δισ. το 2024 προβλέπεται σε 247,5 δισ. ευρώ το 2025). Η τεράστια «αφαίμαξη» πόρων με επιβολή διαχρονικής λιτότητας σε βάρος εργαζόμενων και συνταξιούχων έχει «θύμα» και τη δημόσια περιουσία, μέσω της συνεχιζόμενης πολιτικής ιδιωτικοποιήσεων (τα έσοδα, από 4,8 δισ. το 2024, προβλέπονται 1,9 δισ. το 2025). Το Δημόσιο όλο και περισσότερο απογυμνώνεται από κερδοφόρους τομείς και τομείς προσφοράς κοινωνικών υπηρεσιών (συγκοινωνίες, υποδομές, επικοινωνίες, ύδρευσης, ενέργειας κ.λπ.), με αρνητικές κοινωνικές και αναπτυξιακές συνέπειες.
Η εναλλακτική πολιτική, ζωτικά αναγκαία
Η κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη προσπαθεί με κάθε τρόπο να εξωραΐσει τις αντιλαϊκές επιλογές του νέου Προϋπολογισμού, καταφεύγοντας σε εξαγγελίες χορήγησης προσωρινών μικρο-επιδομάτων και υποσχέσεις για μείωση φόρων, αύξηση μισθών και συντάξεων… το 2027! Πρόκειται για άκρως ανάλγητη πολιτική συμπεριφορά.!!
Αυτό που χρειάζεται άμεσα είναι δραστική μείωση έμμεσων φόρων και μηδενικός συντελεστής ΦΠΑ σε είδη πρώτης ανάγκης. Αύξηση αφορολόγητου και μείωση συντελεστών άμεσης φορολογίας σε μισθούς και συντάξεις. Αμεση αύξηση μισθών και συντάξεων στο ύψος του πληθωρισμού για ενίσχυση αγοραστικής δύναμης, τόνωση ανάπτυξης και απασχόλησης. Αύξηση φορολογίας μεγάλων εισοδημάτων και κερδών, κατάργηση φορολογικών προνομίων εφοπλιστών και μεγάλων επιχειρήσεων, ουσιαστική καταπολέμηση φοροδιαφυγής «εχόντων κατεχόντων». Ελεγχος της ακρίβειας στα τρόφιμα και στο ηλεκτρικό ρεύμα, αύξηση κοινωνικών δαπανών και μείωση αντιπαραγωγικών και δη στρατιωτικών που εξυπηρετούν σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ κ.ά. Βασική προϋπόθεση για την προώθηση των παραπάνω είναι η ενεργητική διεκδίκησή τους από τους εργαζομένους και τα λαϊκά στρώματα, καθώς και η γενικότερη αλλαγή του συσχετισμού πολιτικών δυνάμεων για άνοιγμα του δρόμου προς μια γενικότερη ριζοσπαστική στροφή στις ασκούμενες πολιτικές.
*Διδάκτωρ Οικονομικών, ερευνητής-συγγραφέας
