- Το 2015 ένας σχολιαστής έγραφε: “* κράτη (δυτικά) βομμβαρδίζουν τη Συρία για το καλό της.
- Το Δεκέμβρη του 2024 δυτικές κυβερνήσεις πανηγυρίζουν για την ανατροπή του “δικτάτορα” Άσαντ.
Μια αναδρομή
Η Συρία αναδείχτηκε σε συγκεκριμένη γεωγραφική οντότητα μετά το 70 πΧ με την κατάληψη της Ιερουσαλήμ από τους Ρωμαίους και την αναδιάταξη της κρατικής δομής καταργούνται Ιουδαία, Γεννισαρέτ κλπ και ενοποιούντε στη Συροπαλαιστινιακή περιφέρεια. Ακολουθούν άλλοι κατακτητές: Οθωμανοί, Δυτικές χώρες. Το 1946, χρόνος ανεξαρτησίας, βρήκε τη Συρία υπό την κατοχή της Γαλλίας. Όλα αυτά τα χρόνια και στη συνέχεια η Συρία αναπτύσσει το δικό της πολύμορφο πολιτισμό, έχουν καταγραφεί 170 έργα παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Η Δαμασκός αναπτύσσεται πολιτιστικό και οικονομικό κέντρο, είναι το στολίδι της Μ. Ανατολής.
Η επικράτηση του νασερικού κινήματος στην Αίγυπτο, ιδιαίτερα μετά το διώξιμο των Αγγλο – Γάλλων από το Σουέζ και την εθνικοποίηση του, σηματοδοτεί εξελίξει σε όλη την περιοχή. Διαμορφώνεται το Μπααθ, ένα κίνημα που έκφραζε τον αραβικό εθνικισμό, με μέτρα κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά ασαφή πολιτικό προσανατολισμό. Στην ίδια τη σύνθεσή τους υπάρχουν τάσεις: φιλοσοβιετικοί, φιλοκινέζοι, φιλοδυτικοί.
Στα πλαίσια αυτού κινήματος, το 1958, πραγματοποιείται η ένωση Αιγύπτου – Συρίας που κρατάει μέχρι το 1961.
Το 1963, το σύνταγμα της Συρίας θεσμοθετεί την ηγετική θέση του αραβικού σοσιαλιστικού κόμματος – Μπααθ. Διαμορφώνεται ευρύτερο κυβερνητικό μέτωπο, λειτουργούν κόμματα και το ΚΚ Συρίας.
Το 1966, η αριστερή πτέρυγα του Μπααθ, ανέτρεψε το μετριοπαθή Αμίν Αλ Χαφίζ. Στο υπουργείο άμυνας αναδείχθηκε ο Χαφέζ αλ Ασαντ, ο οποίος το 1971 αναδείκτηκε πρόεδρος και κυβέρνησε μέχρι το 200ο όπου απεβίωσε.
Το 1967, το Ισραήλ, με τη στήριξη των ΗΠΑ στα γειτονικά κράτη (πόλεμος 6 ημερών) καταλαμβάνει και μέρη των υψομάτων του Γκολάν, που ανήκουν στη Συρία.
Ο Χαφέζ αλ Ασαντ κατά τη διάρκεια της προεδρίας του αντιμετώπισε διάφορες μικροεξεγέρσεις. Προετοίμαζε για διάδοχο του τον πρωτότοκο γιο του ο οποίος εξελίσσεται πολιτικά και στρατιωτικά, αλλά πεθαίνει σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα λίγο πριν το θάνατο του πατέρα του. Έτσι ανακαλείται ο Μπασάρ που σπουδάζει γιατρός και βρίσκεται χρόνια στην Αγγλία, ο οποίο μέσα από τυπικά νόμιμες διαδικασίες και εκλογές αναδεικνύεται πρόεδρος το 2000.
Το 2001, της περίοδο της λεγόμενης αραβικής άνοιξης, αρχίζουν κινήσεις ενάντια στον Άσαντ και την κυβέρνησή του, δημιουργείται εμφύλιος και το 2015 ο Άσαντ καλεί τη Ρωσία, με τη στήριξη της οποίας καθώς και του Ιράν και της Χεζμπαλά αποφεύγει την ανατροπή, αλλά τεράστιες εκτάσεις και πλουτοπαραγωγικές πηγές κατακρατούνται. ΗΠΑ, Τουρκία, Κούρδοι, ISIS, έχουν ουσιαστικά τεμαχίσει τη Συρία. Δημιουργούνται συμμαχίες ισλαμικών οργανώσεων που αναμορφώνονται και αναδιατάσσονται, στηριζόμενες χωρίς να ομολογείται άλλες από ΗΠΑ άλλες από Τουρκία.
Κεντρική επιδίωξη των ΗΠΑ και Ισραήλ είναι η δημιουργία κουρδικού κράτους από τμήματα του Ιράν, Ιράκ και Συρίας μέχρι τη Μεσόγειο. Η Τουρκία είναι ενάντια λόγω του κουρδικού πληθυσμού στα σύνορά της. Οι συμφωνίες της Αστάνα μεταξύ Ρωσίας – Τουρκίας – Ιράν για τη Συρία δεν εφαρμόσθηκαν από την πλευρά της Τουρκίας. Ερώτημα παραμένει τι εννοούσε ο Λαβρόφ όταν από το Κατάρ καλούσε τον Άσαντ να επιδιώξει συμφωνίες με τη “νόμιμη αντιπολίτευση”.
Τα γεγονότα των πρώτων ημερών του Δεκέμβρη ξάφνιασαν, κυρίως για την ταχύτητα των εξελίξεων, το στρατιωτικό εξοπλισμό των ισλαμιστών, την ταυτόχρονη μετονομασία τους από τη Δύση των επικηρυγμένων τρομοκρατών σε αντάρτες καθώς και η έλλειψη κάθε αντίστασης από το στρατό του Άσαντ. Υπήρξαν μόνο κάποιοι αεροποιρικοί βομβαριδισμοί από συριακά και ρωσικά αεροπλάνα. Ιδιαίτερα για τη Δαμασκό φαίνεται να υπήρξε εντολή του Άσαντ να μην προβληθεί αντίσταση. Λίγο αργότερα, σχεδόν ταυτόχρονα, παραιτήθηκε από πρόεδρος και έφυγε από τη χώρα.
Για τις αιτίες των εξελίξεων έχουν γίνει διάφορες εκτιμήσεις και αναφορές καθώς και για την προοπτική. Οι αρχικοί πανηγυρισμοί στη Δύση και στη χώρα μας έχουν μετατραπεί σε σκεπτικισμό.
Ορισμένα στοιχεία
Το 2024 η Συρία έχει πληθυσμό 24.000.000 και παρά τον πόλεμο και την μετανάστευση, οι γεννήσεις είναι διπλάσιες των θανάτων. Η Συρία είναι χώρα πολλών εθνοτικών ομάδων και θρησκευτικών δογμάτων και αιρέσεων. Η οικογένεια Άσαντ στο θρήσκευμα είναι Αλαουίτες , ολιγάριθμο παρακλάδι των σιιτών. Αυτό ήταν πάντα ένα μείον στο γενικό πληθυσμό. Μπορεί ταυτόχρονα να ήταν λόγος που όλες οι μειονότητες τύγχαναν προστασίας των Άσαντ, ιδιαίτερα οι χριστιανοίπου είναι το 10% του πληθυσμού.
Χώρες με εθνοτική ανομοιογένεια είναι πιο δύσκολο να κυβερνηθούν. Ωστόσο υπήρξαν και δυο επιπλέον λόγοι
Πρώτον: η επιβολή και η επίδραση των κυρώσεων και η αρπαγή του πλούτου (οι ΗΠΑ το πετρέλαιο, Κούρδοι τεράστιες εκτάσεις). Η φτώχια και ο συνεχής πόλεμος δημιούργησαν αντιδράσεις. Η μετανάστευση κυρίως επιστημόνων είχε αρνητικές επιπτώσεις.
Δεύτερον: η συμπεριφορά της εξουσάις, ιδιαίτερα σε δύσκολες συνθήκες. Ο Άσαντ φαίνεται να ήταν όχι μόνο πολιτικά αλλά και κοινωνικά ανώριμος και ανόητος. Παλάτια, λιμουζίνες, και οικογενειοκρατία εξάλειψαν τα όποια θετικά υπήρχαν.
Γίνονται ακόμα εκτιμήσεις για κερδισμένους και χαμένους. Ο κατάλογος είναι υπό διαμόρφωση. Το πρώτο που μας ενδιαφέρει είναι η χώρα και ο λαός της Συρίας.
θεωρούμε τουλάχιστον άστοχη τη θέση της χώρας όπως εκφράσθηκε από την ανακοίνωση του ΥΠ.ΕΞ. Η Ελλάδα είναι χαμένη από τις εξελίξεις γιατί η Τουρκία πολιτικά και γεωστρατηγικά στην περιοχή (Αν. Μεσόγειος) βγαίνει ενισχυμένη. Οι ηγέτες της Ε.Ε. σπεύδουν στον Ερντογάν. Άσχημα είναι και για τον ελληνο – ορθόδοξο πληθυσμό.
Χαμένοι είναι συνολικά οι Σύριοι. Όλοι μιλάνε για ενιαία Συρία. Θα υπάρξει; Έχουμε ακόμα να δούμε πολλά επισόδια. Παρακολουθούμε.
