Ο Κώστας Σημίτης, γεννημένος στον Πειραιά το 1936, ανέλαβε ηγετικό ρόλο στο αστικό σοσιαλδημοκρατικό ΠΑΣΟΚ, διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στη νεοφιλελεύθερη στροφή της ελληνικής πολιτικής σκηνής κατά τη δεκαετία του 1990 και του 2000. Κατά την πρωθυπουργία του (1996-2004), προώθησε πολιτικές οι οποίες επιτάχυναν τη σύγκλιση της ελληνικής οικονομίας με τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εις βάρος των λαϊκών στρωμάτων.
Πρώιμη Ζωή και Ιδεολογική Πορεία
Ο Σημίτης σπούδασε νομική και οικονομικά. Κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας (1967-1974), ενεπλάκη στον αντιδικτατορικό αγώνα. Μετά την πτώση της Χούντας, εντάχθηκε στο ΠΑΣΟΚ, όπου αρχικά υπήρξε εκφραστής των πιο “εκσυγχρονιστικών” τάσεων.
Πολιτική Καριέρα
Αναλαμβάνοντας καίριες θέσεις στην κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, ο Σημίτης εστίασε στην υιοθέτηση πολιτικών που ευνοούσαν την ένταξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή αγορά και την προώθηση νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων. Ως Υπουργός σε διάφορα υπουργεία, όπως Εθνικής Οικονομίας και Βιομηχανίας ενίσχυσε την ιδιωτικοποίηση κρατικών βιομηχανιών, εντείνοντας την εξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από το ξένο κεφάλαιο. Το 1996, μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, εξελέγη πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, εκπροσωπώντας την “εκσυγχρονιστική” πτέρυγα.
Πρωθυπουργία (1996-2004)
Η θητεία του Κώστα Σημίτη χαρακτηρίστηκε από την επίσπευση πολιτικών που εξυπηρέτησαν τις ανάγκες του κεφαλαίου και της ευρωπαϊκής ελίτ:
- Ευρωπαϊκή Ένταξη και Ζώνη Ευρώ: Υπό την ηγεσία του, η Ελλάδα εισήλθε στη ζώνη του ευρώ, με τίμημα τη λιτότητα και τη δημοσιονομική προσαρμογή, που μετέφεραν το βάρος στους εργαζομένους και τους συνταξιούχους.
- Ιδιωτικοποιήσεις: Προχώρησε στην ιδιωτικοποίηση δημόσιων οργανισμών και υπηρεσιών, όπως ο ΟΤΕ, επιδεινώνοντας την πρόσβαση σε βασικά αγαθά.
- Καταστολή και Εξωτερική Πολιτική: Ενίσχυσε τη στρατιωτική συνεργασία με το ΝΑΤΟ και προώθησε τη Συμφωνία του Ελσίνκι, που ευθυγραμμίστηκε με τις γεωπολιτικές βλέψεις των ιμπεριαλιστών.
Στα χρόνια της διακυβέρνησής του βάθαινε η εξάρτηση της χώρας από τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό.
Ο Κώστας Σημίτης θεωρείται κεντρικός εκφραστής της νεοφιλελεύθερης πολιτικής στην Ελλάδα. Επαινέθηκε από κύκλους της ευρωπαϊκής ελίτ για την “εκσυγχρονιστική” του ατζέντα, ενώ οι πολιτικές του είχαν σοβαρές συνέπειες για τα λαϊκά στρώματα:
- Αύξηση Ανισοτήτων: Η λιτότητα και οι ιδιωτικοποιήσεις ενίσχυσαν τις κοινωνικές ανισότητες, χτυπώντας εργατικά και λαϊκά δικαιώματα.
- Προετοιμασία της Κρίσης: Οι χειρισμοί της περιόδου Σημίτη συνέβαλαν στη διαμόρφωση των συνθηκών που οδήγησαν στην οικονομική κρίση του 2008 -2010.
Αντί επιλόγου
Ο Κώστας Σημίτης εκπροσωπεί την νεοφιλεύθερη στροφή της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας. Στα χρόνια της διακυβέρνησής του, η ελληνική οικονομία, υπό τον μανδύα του “εκσυγχρονισμού” ενέτεινε τη νεοφιλελεύθερη προσαρμογή και την πλήρη υποταγή στις επιταγές του ευρωπαϊκού κεφαλαίου.
