Με βάση τις ανακοινώσεις για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας σε σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου, και με δεδομένο ότι ο σχεδιασμός δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, οι κύριες επισημάνσεις είναι οι εξής (πηγές 1 και 2)
739 επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης, που σήμερα ελέγχονται από τους δήμους, θα συγχωνευτούν και θα αποτελέσουν μία ενιαία εταιρεία ύδρευσης και αποχέτευσης. Σε συνδυασμό με τις ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, που παραμένουν ενταγμένες στο χρηματιστήριο, η νέα εταιρεία στην οποία θα ενταχθούν ύδρευση, αποχέτευση και άρδευση δεν θα λειτουργεί απλώς με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, αλλά σταδιακά θα περάσει σε πλήρη έλεγχο από το μονοπωλιακό κεφάλαιο. Αυτό θα σημάνει την οριστική αποκοπή των υπηρεσιών από τους δήμους με τεράστιες συνέπειες.
Οι δήμοι θα απογυμνωθούν ολοκληρωτικά από αρμοδιότητες και θα καταντήσουν άδεια πουκάμισα. Στο παρελθόν υπήρξαν ουσιαστικός θεσμός που πρόσφερε πολλά στην ελληνική κοινωνία, παρότι φθίνει σταδιακά με αποκλειστική ευθύνη του αστικού κράτους. Με την κατάλληλη πολιτική και τα αναγκαία μέτρα μπορούν να ξαναγίνουν κρίσιμος πρωτοβάθμιος θεσμός, όπου ο λαός αναδεικνύει τα όργανα του με την ψήφο του, όπου ζυμώνονται οι απόψεις, διαμορφώνονται αντιλήψεις, αναπτύσσονται αιτήματα εργαζομένων και τοπικών κοινωνιών. Η απόλυτη υποβάθμιση αυτού του ρόλου προωθείται σήμερα με τον κυβερνητικό σχεδιασμό για το νερό, ως συνέχεια όσων έχουν προηγηθεί και αλλοίωσαν τον χαρακτήρα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Άρα πρώτος βασικός στόχος πρέπει να είναι η ύδρευση και η αποχέτευση να παραμείνουν ολοκληρωτικά στην αυτοδιοίκηση.
Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι το νερό παραμένει “δημόσιο αγαθό”. Στην πραγματικότητα, με τη ρύθμιση που προωθείται, αποφεύγεται η κλασική μορφή ιδιωτικοποίησης, δηλαδή η απευθείας εκχώρηση σε ιδιωτικές εταιρείες που είχε επιχειρηθεί στο παρελθόν με κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είχε συναντήσει μαζικές αντιδράσεις. Με τις τωρινές ρυθμίσεις όμως το νερό εμπορευματοποιείται πλήρως και το κράτος απαλλάσσεται σταδιακά από κάθε ευθύνη και υποχρέωση. Η τιμή του νερού θα εκτοξευθεί, κάτι που παραδέχτηκε και ο πρωθυπουργός. Ο αρμόδιος υπουργός μίλησε για βιώσιμες επιχειρήσεις ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης με στόχο ανεκτό κέρδος, γεγονός που αποκαλύπτει τον πραγματικό προσανατολισμό.
Ένας άλλος άξονας των εξαγγελιών είναι ο κεντρικός σχεδιασμός και η διαχείριση όλων των έργων για τη λειψυδρία, μικρών και μεγάλων. Ανακοινώθηκε ήδη ότι έργα ύψους 11 δισεκατομμυρίων ευρώ θα υλοποιηθούν με διαδικασίες fast track, με μελέτη, κατασκευή και ανάθεση σε εταιρείες με υπέρογκα κόστη και φυσικά με τις γνωστές μίζες. Πρόκειται για την πάγια μέθοδο συγκέντρωσης κεφαλαίου μέσω κρατικών αναθέσεων.
Για την εξεύρεση νέων ποσοτήτων νερού έγινε αναφορά σε νέες τεχνολογίες, όπως αφαλάτωση, ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση. Η λογική όμως που πρέπει να επικρατήσει είναι διαφορετική. Οι κοινωνίες πρέπει πρώτα να αξιοποιούν τους διαθέσιμους πόρους με σεβασμό στο περιβάλλον και μόνο όταν εξαντλούνται οι δυνατότητες να καταφεύγουν σε άλλες λύσεις. Η αφαλάτωση πρέπει να αποτελεί έσχατο μέσο, μόνο όπου δεν υπάρχει άλλη δυνατότητα.
Πρώτο βήμα είναι η αξιοποίηση του νερού της βροχής με συγκεκριμένα έργα, ιδιαίτερα στη Δυτική Ελλάδα όπου οι ποσότητες είναι μεγάλες.
Δεύτερο βήμα είναι η επιστημονικά ελεγχόμενη άντληση υπόγειων υδάτων και στη συνέχεια η ανακύκλωση.
Το κράτος όμως τα αντιστρέφει όλα με κριτήριο την κερδοφορία και ο κίνδυνος να φουντώσουν οι επιχειρήσεις αφαλάτωσης με τεράστιο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος είναι μεγάλος.
Η χώρα μας και ο κόσμος ολόκληρος έχουν μπει σε περίοδο όπου η μακρά οικονομική ύφεση μετατρέπεται σε θηλιά. Σε συνδυασμό με τους πολέμους και τις πολεμικές προετοιμασίες οδηγεί σε αιματηρή λιτότητα και περικοπές, πρωτίστως στις κοινωνικές δαπάνες. Οι κρατικοί και ευρωπαϊκοί πόροι θα είναι περιορισμένοι και η κυβέρνηση θα τους κατευθύνει με τρόπο που ωφελεί τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα.
Αυτό καθιστά αναγκαία τη διατύπωση και τη διεκδίκηση συγκεκριμένων αιτημάτων και την άσκηση μέγιστης πίεσης ώστε να αποσπαστούν χρηματοδοτήσεις για τις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες.
Η κυβερνητική προπαγάνδα, προκειμένου να περιορίσει τις αντιδράσεις, θα στηριχθεί σε δύο βασικούς άξονες.:
- Ο πρώτος είναι η κλιματική αλλαγή, που θα εντείνει τη λειψυδρία τα επόμενα χρόνια. Ήδη παρουσιάστηκαν πίνακες με τις εκτιμήσεις για το έλλειμμα νερού έως το 2036.
- Ο δεύτερος είναι η προβολή της ανικανότητας των ΔΕΥΑ, των δήμων και γενικότερα του δημοσίου να ανταποκριθούν, ώστε να παρουσιαστεί ως αναγκαία η παρέμβαση του ιδιωτικού τομέα.
Οι κυβερνητικές αποφάσεις θα ολοκληρωθούν σύντομα και τα στοιχεία που ήδη δόθηκαν συνιστούν μια πρώτη βάση. Γι’ αυτό απαιτείται η επεξεργασία και η προβολή εύστοχων και τεκμηριωμένων επιχειρημάτων που θα συνδέονται με τις λαϊκές εμπειρίες και τους φόβους των ανθρώπων, ώστε να δημιουργηθούν οι όροι για ευρεία κινητοποίηση και παρεμπόδιση των κυβερνητικών σχεδίων.
