Διανύουμε μια εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία για την εκπαίδευση συνολικά. Η ολόπλευρη επίθεση της κυβέρνησης έχει ως κύριο στόχο τη δημόσια εκπαίδευση. Η ΝΔ επιμένει σθεναρά στην εφαρμογή της αξιολόγησης, απειλεί με πειθαρχικές κυρώσεις και διώκει αγωνιζόμενους εκπαιδευτικούς, περιορίζει τις δαπάνες με συμπτύξεις τμημάτων στο όνομα του «εξορθολογισμού». Επιπλέον τα περιβόητα ιδιωτικά πανεπιστήμια ανοίγουν τις πύλες (τραπεζικούς λογαριασμούς δηλαδή) χωρίς αυστηρά κριτήρια και μόνο για να εξυπηρετηθούν οικονομικά συμφέροντα. Χαρακτηριστικά μαθαίνουμε ότι πρώην υπουργοί (ηχηρές μεταγραφές αεροδρομίου με ποδοσφαιρικούς όρους ) παίρνουν θέσεις μάχης στα συμβούλια των ιδιωτικών πανεπιστημίων όπως και πρωην σύμβουλοι οι οποίοι επεξεργάστηκαν το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια διορίζονται ως πρυτάνεις εξαργυρώνοντας τη συμμετοχή τους .
Στο πεδίο της ιδιωτικής εκπαίδευσης, έχουμε περάσει στην εποχή της εξαγοράς ιδιωτικών σχολείων από επιχειρηματικά funds τα οποία ενδιαφέρονται για τη συσσώρευση πλούτου, χωρίς καμία πρόθεση να σεβαστούν ή να ενδιαφερθούν για το εργασιακό καθεστώς των εκπαιδευτικών και τα κεκτημένα δικαιώματα του κλάδου. Η μέχρι τώρα εμπειρία δείχνει ότι καταστρατηγούνται βασικά δικαιώματα όπως η απαγόρευση αναρτήσεων με κοινωνικό και πολιτικό περιεχόμενο στις προσωπικές σελίδες των εκπαιδευτικών, μια απαίτηση που επέβαλε η νέα διοίκηση σε μεγάλο ιδιωτικό σχολείο. Οι συνθήκες υπερεργασίας και η εξουθένωση των εκπαιδευτικών σε συνδυασμό με τη ζοφερή κοινωνική και οικονομική κατάσταση στη χώρα αποτελούν ένα εκρηκτικό μίγμα, ειδικά όταν συνδυάζονται με το αίσθημα ανασφάλειας που δημιουργεί ο νόμος Κεραμέως (4713/2020) με τις ελεύθερες αναιτιολόγητες απολύσεις.
Στο πλαίσιο αυτό κρίνεται όλο και περισσότερο αναγκαίο η οργάνωση των ιδιωτικών εκπαιδευτικών σε πρωτοβάθμια σωματεία (κατά τόπους ΣΙΕΛ) καθώς και η περισσότερο μαχητική αντίδραση της ομοσπονδίας (ΟΙΕΛΕ – Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδος) καθώς οι χλιαρές αντιδράσεις του προεδρείου της ομοσπονδίας στα τεκταινόμενα περισσότερο ως υποχρέωση μοιάζουν.
Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερα προωθητικό θα μπορούσε να είναι η επανεγγραφή στην ΟΙΕΛΕ κλαδικών σωματείων, όπως ο ΣΕΦΚ-κλαδικό σωματείο εργαζομένων στην ιδιωτική εκπαίδευση, ο «Βύρων», «Γαλάτεια Καζαντζάκη», ΣΕΙΕ Χανίων και «Ρόζα Ιμβριώτη». Τα συγκεκριμένα σωματεία είναι μαζικά και ενεργά, μιλούν καθημερινά με τους/τις εργαζόμενους/ες, παλεύουν για την υπογραφή ΣΣΕ (Συλλογική Σύμβαση Εργασίας) και παρ’ όλα αυτά η πλειοψηφία αρνείται την επανένταξή τους στην Ομοσπονδία χωρίς να έχει πειστικά επιχειρήματα για αυτή την απόφαση. Με αυτό τον τρόπο αγνοεί τα προβλήματα του κλάδου των φροντιστηρίων και παραγνωρίζει τον δίκαιο αγώνα τους για υπογραφή ΣΣΕ. Θεωρούμε ότι ειδικά στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία όπου η κυβέρνηση αρνείται τις συλλογικές συμβάσεις και επιδιώκει τις ατομικές, θα έπρεπε η Ομοσπονδία να επανεντάξει τα κλαδικά σωματεία και να επιδιώξει άμεσα την υπογραφή ΣΣΕ, η οποία θα οριοθετήσει τις συνθήκες εργασίας και τους όρους του εργασιακού βίου των καθηγητριών/καθηγητών και θα επεκτείνει τα δικαιώματά τους π.χ. αύξηση ωρομίσθιου.
Σε μια προσπάθεια να αναδείξουμε την τραγική θέση στην οποία βρίσκονται χιλιάδες συνάδελφοι στο χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης, δημοσιεύουμε το παρακάτω ρεπορτάζ από το site της ΟΙΕΛΕ καθώς αποκαλύπτει με τον πιο ωμό τρόπο τον εργασιακό μεσαίωνα που επικρατεί στα ιδιωτικά σχολεία.
(της σύνταξης)
Κακή αρχή, ακόμη και σε «καλά» ιδιωτικά σχολεία: Κουρέλι το εργασιακό ωράριο και βάναυση εκμετάλλευση με «παρανοϊκό» φόρτο εργασίας, χωρίς πρόσθετη αμοιβή!
Δυστυχώς, πολλά ιδιωτικά σχολεία, αντί να συναισθανθούν την κρισιμότητα της χρονιάς και τον κίνδυνο φυγής πολλών συναδέλφων, επιδεινώνουν ακόμη περισσότερο τις εργασιακές σχέσεις των συναδέλφων μας. Από τις πρώτες κιόλας ημέρες του σχολικού έτους, στα προγράμματα των ιδιωτικών εκπαιδευτικών, ακόμη και στα λεγόμενα «καλά» ιδιωτικά σχολεία, παρατηρούνται μεγάλες υπερβάσεις ωραρίου χωρίς, φυσικά, να πληρώνονται οι υπερωρίες. Ταυτόχρονα, ο φόρτος εργασίας σε κάποια σχολεία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμη και παρανοϊκός, με τους εκπαιδευτικούς να πρέπει να εργάζονται πάνω από 15 ώρες την ημέρα για να ανταπεξέλθουν…
Πολύ μεγάλη είναι η ευθύνη του Υπουργείου Παιδείας και ορισμένων Διευθύνσεων Εκπαίδευσης που συχνά ασκούν καθαρά διακοσμητικό και διόλου ουσιαστικό έλεγχο στα ιδιωτικά σχολεία. Διοικήσεις που καθυστερούν μισθοδοσίες, που παραβιάζουν το διδακτικό ωράριο, που απασχολούν εκπαιδευτικούς χωρίς τα τυπικά προσόντα, που απολύουν εκπαιδευτικούς παράνομα το καλοκαίρι και επαναπροσλαμβάνουν το Σεπτέμβριο κ.λπ., δεν αγγίζονται! Σε ένα κράτος που εξαντλεί την αυστηρότητά του μόνο στους αδύναμους, αυτό πλέον δεν προκαλεί καμία εντύπωση…
Κουρέλι το εργασιακό ωράριο
Οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί (όπως και οι δημόσιοι συνάδελφοί τους) έχουν διπλό ωράριο. Το διδακτικό όπου ορίζεται πόσες ώρες διδάσκουν και το ωράριο παραμονής που για τους έχοντες πλήρες διδακτικό μπορεί να φθάσει έως τις 30 ώρες την εβδομάδα (έως 6 ώρες την ημέρα). Σε πάρα πολλά ιδιωτικά σχολεία όμως αυτό δεν ισχύει. Το φουλ 8ωρο πάει …σύννεφο, καθώς οι διοικήσεις υποχρεώνουν τους εκπαιδευτικούς να κάνουν πολύ πρωινές εφημερίες και πολύ …απογευματινές και ταυτόχρονα, προκειμένου να μειώσουν το εργασιακό κόστος, τους αναθέτουν καθήκοντα συνοδών στα λεωφορεία, φυλάκων στην αποχώρηση μαθητών ακόμη και στην τελευταία απογευματινή αποχώρηση κ.λπ.
Φυσικά, ένα μεγάλο τμήμα εκμετάλλευσης λαμβάνει χώρα σε δράσεις εκτός εργασιακού ωραρίου. Σε πολλές περιπτώσεις υπηρεσίες που προσφέρονται σε δράσεις τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα, σε ειδικές εκδηλώσεις τύπου open days, bazaars, σε ενημερώσεις γονέων δεν αμείβονται όπως προβλέπεται.
Επίσης μαθαίνουμε με ιδιαίτερη απογοήτευση πως ακόμη και «καλά» ιδιωτικά σχολεία, μη κερδοσκοπικά, παραβιάζουν τη νομοθεσία περί αντικαταστάσεων. Οι εκπαιδευτικοί που καλύπτουν ώρες συναδέλφων οι οποίοι απουσιάζουν, πρέπει να πληρώνονται υπερωριακά με το ειδικό ωρομίσθιο που προβλέπεται για τις υπερωρίες των δημόσιων εκπαιδευτικών. Αυτές οι ώρες δεν μπορεί να ξεπερνούν τις 5 εβδομαδιαίως και τις 20 το μήνα.
Σε πολλά, λοιπόν, ιδιωτικά σχολεία, οι αντικαταστάσεις βαπτίζονται …«υποχρεωτικές» και παρέχονται χωρίς αμοιβή! Πρόκειται για μια ντροπιαστική πρακτική που αφαιρεί χιλιάδες ευρώ από τις τσέπες των εκπαιδευτικών για εργασία που προσφέρθηκε.
Παρανοϊκός φόρτος εργασίας
Είχαμε αναφέρει την εκτίμηση έμπειρων συναδέλφων πως η εργασία του ιδιωτικού εκπαιδευτικού έχει σχεδόν διπλασιαστεί την τελευταία 15ετία. Πλέον, πολλοί συνάδελφοι υποχρεώνονται να εκτελούν καθήκοντα πέρα από το προβλεπόμενο καθηκοντολόγιο, όπως:
- Παράλληλα προγράμματα διδασκαλίας
Σημαντικός αριθμός ιδιωτικών σχολείων εφαρμόζουν παράλληλα προγράμματα διδασκαλίας και αξιολόγησης. Οι πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι τα προγράμματα PYP και MYP του ΙΒΟ. Τα προγράμματα αυτά «τρέχουν» ταυτόχρονα με το επίσημο ωρολόγιο πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας και η πραγματοποίησή τους επιβαρύνει την εργασία των εκπαιδευτικών με πολλές πρόσθετες ώρες δουλειάς. Τα σχολεία διαφημίζουν αυτά τα προγράμματα και εισπράττουν από τους γονείς αυξημένα δίδακτρα. Για να δούμε την τάξη μεγέθους, μεγάλο σχολείο της Αττικής με 1800 μαθητές χρεώνει 600 ευρώ ανά μαθητή για αυτά τα προγράμματα χωρίς να δίνει ούτε μισό ευρώ στους εκπαιδευτικούς! - Online και τηλεφωνικές υπηρεσίες μέχρι τη νύχτα και σε ημέρες αργίας!
Είναι ένα ζήτημα που μας επισημαίνουν όλο και περισσότερο οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί. Τα σχολεία, προκειμένου να δείξουν ένα parent friendly πρόσωπο, φορτώνουν ώρες ενημερώσεων διαδικτυακά και τηλεφωνικά σε βαθμό που καταπατά βάναυσα τον μη εργασιακό χρόνο των συναδέλφων, χωρίς φυσικά καμιά αμοιβή! Χαρακτηριστικές περιπτώσεις: Οι εκπαιδευτικοί, σε πολλά σχολεία, δαπανούν πολλές εργατοώρες ενημερώνοντας ψηφιακές πλατφόρμες για τη μελέτη των παιδιών, τις δραστηριότητες του σχολείου, την καθημερινή δουλειά στην τάξη, αναρτώντας φωτογραφίες, video και εκπαιδευτικό ψηφιακό υλικό. Επίσης, οι εκπαιδευτικοί καλούνται να ενημερώνονται και να απαντούν σε mails του σχολείου, των μαθητών και των γονέων οποιαδήποτε ώρα και μέρα της εβδομάδας, ακόμη και τα Σαββατοκύριακα! Είναι υποχρεωμένοι να βρίσκονται μονίμως online και μάλιστα χρησιμοποιώντας δικό τους εξοπλισμό και δική τους σύνδεση στο διαδίκτυο. Οι εκπαιδευτικοί καλούνται επίσης να ενημερώνουν γονείς πολύ τακτικά, καλώντας τους εκείνοι στο τηλέφωνο και όχι μόνο στις προγραμματισμένες ώρες της εβδομάδας. Και επειδή ο χρόνος δεν επαρκεί, συχνά μένουν μία και δύο ώρες παραπάνω στο σχολείο ή αναγκάζονται να καλέσουν τους γονείς από το σπίτι τους! - Συνεδριάσεις, συναντήσεις γονέων και περιγραφική αξιολόγηση
Στα ιδιωτικά σχολεία οργανώνονται δεκάδες συνεδριάσεις, είτε του Συλλόγου Διδασκόντων (όπου αυτός λειτουργεί…) είτε κλάδων, τάξεων κ.λπ. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, όλες οι συνεδριάσεις τέτοιας μορφής θα πρέπει να πραγματοποιούνται στο χρόνο παραμονής του εκπαιδευτικού στο σχολείο (στο διάστημα, δηλαδή, ανάμεσα στο διδακτικό ωράριο και στο συνολικό ωράριο παραμονής). Δυστυχώς, στις περισσότερες περιπτώσεις οι συνεδριάσεις λαμβάνουν χώρα τα απογεύματα, ενώ με την επέκταση της τηλεργασίας, πολλές φορές γίνονται βράδια ή και Σαββατοκύριακα. Στα περισσότερα, επίσης, ιδιωτικά σχολεία οι ενημερώσεις γονέων πραγματοποιούνται απογευματινές ή βραδινές ώρες. Είναι κατανοητή η επιλογή για τη διευκόλυνση των γονέων που εργάζονται, όμως πρόκειται για υπερωριακή απασχόληση σε χρόνο εκτός ωραρίου των εκπαιδευτικών που θα πρέπει να αμείβεται. Θα πρέπει, επίσης, να γίνει αναφορά στο ζήτημα των περιγραφικών αξιολογήσεων που ταλανίζουν μεγάλο αριθμό συναδέλφων. Η αξιολόγηση των μαθητών γίνεται με συγκεκριμένο τρόπο βάσει της κείμενης νομοθεσίας. Σε όλο και περισσότερα ιδιωτικά σχολεία οι εκπαιδευτικοί υποχρεώνονται να συμπληρώνουν πολυσέλιδα δελτία περιγραφικών αξιολογήσεων για αριθμό μαθητών που φθάνει συχνά τους 30 (φανταστείτε εδώ τον εκπαιδευτικό της δευτεροβάθμιας που έχει πολλά τμήματα…) και υποχρεώνονται σε πολύ μεγάλο αριθμό ωρών απασχόλησης εκτός ωραρίου, μιας που το υποχρεωτικό 30ωρο δεν επαρκεί ούτε για το 10% των εκτός διδακτικής απασχόλησης εργασιών! - «Συγγραφείς» …δια της βίας, και χωρίς πνευματικά δικαιώματα!
Σε πολλά ιδιωτικά εκπαιδευτήρια οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί υποχρεώνονται σε εργασίες που δεν προβλέπονται από τη νομοθεσία. Μια από αυτές είναι η συγγραφή σημειώσεων, ασκήσεων κ.λπ. σε μορφή βιβλίων-βοηθημάτων. Σύμφωνα με τις καταγγελίες-αφηγήσεις των συναδέλφων, οι διδάσκοντες δεν ετοιμάζουν μόνο τη δουλειά που εκείνοι κρίνουν ότι πρέπει να ετοιμάσουν για την τάξη τους, αλλά κάνουν πολύ περισσότερα… H απλήρωτη αυτή πνευματική δημιουργία μένει συνήθως στα χέρια του σχολείου, όταν ο εκπαιδευτικός αποχωρήσει! Η υπογραφή τέτοιων συμφωνητικών, με την «ευγενική» υπόμνηση της ελεύθερης απόλυσης, έχει λάβει χαρακτηριστικά επιδημίας στα ιδιωτικά σχολεία. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η συγγραφή ενός βιβλίου απαιτεί μεγάλο αριθμό εργατοωρών που είναι αδύνατον να καλυφθεί στο χρόνο νόμιμης παραμονής στη σχολική μονάδα. Οι εκπαιδευτικοί που με την απειλή της «έξωσης» υποχρεώνονται να γίνουν συγγραφείς, το πράττουν στον υποτιθέμενο ελεύθερο χρόνο τους. Απογεύματα, Σαββατοκύριακα, γιορτές. Η Κ. Π., εκπαιδευτικός γνωστού σχολείου της Αθήνας, μας γράφει χαρακτηριστικά: «Υπήρξε χρονιά που δεν μπόρεσα να δω τα παιδιά μου σχεδόν κανένα Σαββατοκύριακο στη διάρκεια του διδακτικού έτους. Ευτυχώς έχω γονείς που μένουν κοντά και τα κρατούν, Με υποχρέωναν να γράφω ατελείωτες σελίδες φυλλαδίων και σημειώσεων που έπρεπε να ανανεώνονται συνέχεια».
Εν κατακλείδι…
Το γεγονός ότι οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί υποχρεώνονται να εργάζονται πολλές ώρες, έξω από το εργασιακό τους ωράριο και να μην πληρώνονται για την έξτρα δουλειά τους, έχει πάψει να μας εκπλήσσει. Θα πρέπει, όμως, να αναρωτηθούν και οι «φωστήρες» εργοδότες, πού θα βρουν εκπαιδευτικούς υπό αυτές τις συνθήκες που επιβάλλουν στα ιδιωτικά σχολεία (για την αδιαφορία της πολιτείας, τα έχουμε πει κατ΄επανάληψη…) Κανείς δεν θα έρχεται σε ένα χώρο εργασίας όπου θα αμείβεται για το 30-40% των υπηρεσιών που παρέχει. Ας ξυπνήσουν τώρα, πριν τους ξυπνήσει η πραγματικότητα…
