Εργατικός Αγώνας

Το φάντασμα της Ουκρανίας πλανάται πάνω από τη Μολδαβία

Διονύσιος Σκλήρης

Έχει κορυφωθεί ο διχασμός στη Μολδαβία, καθώς πάνω από 30 πολίτες έχουν συλληφθεί έξω από τη Βουλή του Κισινάου, επειδή διαμαρτύρονταν για τον τρόπο διεξαγωγής των πρόσφατων εκλογών. Ο «Πατριωτικός Εκλογικός Συνασπισμός» (BEP), ο οποίος περιλαμβάνει το «Κόμμα των Σοσιαλιστών» (PSRM), το «Κόμμα των Κομμουνιστών» (PCRM) και το «Μέλλον της Μολδαβίας» (PVM), έχει επαγγελθεί μια έμπρακτη αμφισβήτηση των εκλογικών αποτελεσμάτων στους δρόμους, αλλά και στα δικαστήρια, θεωρώντας ως καθήκον του τη μη εμπλοκή της Μολδαβίας σε πολεμικές περιπέτειες και τη διασφάλιση του Συντάγματος της χώρας που προβλέπει αυστηρή ουδετερότητα.

Στις τελευταίες εκλογές το φιλοευρωπαϊκό «Κόμμα Δράσης και Αλληλεγγύης» (PAS) συντήρησε οριακά την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, αποσπώντας τα εύσημα από δυτικούς αξιωματούχους που θεωρούν ότι οι πρόσφατες εκλογές επισφραγίζουν την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Ωστόσο το εκλογικό αποτέλεσμα αμφισβητείται, καθώς υπήρξε απαγόρευση αντιπολιτευόμενων κομμάτων μέχρι και την τελευταία στιγμή, όπως του κόμματος «Καρδιά της Μολδαβίας» (PRIM), που απαγορεύθηκε μόλις 2 ημέρες πριν τις εκλογές,  αποκλεισμός διεθνών παρατηρητών και αποστέρηση ψήφου από απόδημους αλλά και από εντόπιους Μολδαβούς. Οι συλλήψεις έλαβαν χώρα σε συγκέντρωση, όπου μαζεύτηκαν πολλές εκατοντάδες άτομα μέχρι να περικυκλωθούν από την αστυνομία. Ο περισσότεροι από τους 31 συλληφθέντες προέρχονται από την Υπερδνειστερία, αποσχιθείσα περιοχή της Μολδαβίας της οποίας οι αξιωματούχοι κατήγγειλαν πολυάριθμες και κραυγαλέες αλλοιώσεις του εκλογικού αποτελέσματος. Ο «Πατριωτικός Εκλογικός Συνασπισμός» δήλωσε πάντως ότι οι διαδηλώσεις θα συνεχιστούν μέχρι να υπάρξει πλήρης δημοκρατική αποτύπωση της λαϊκής βούλησης στο κοινοβουλευτικό σώμα.

Ο «Πατριωτικός Εκλογικός Συνασπισμός» έχει καταθέσει 45 καταγγελίες για παρατυπίες στον τρόπο διεξαγωγής των εκλογών, από τις οποίες τις 10 την ίδια ημέρα, όμως δεν έχει δεχθεί καμία απάντηση. Μεταξύ των καταγγελιών είναι ότι η Πρόεδρος Μάγια Σάντου ενθάρρυνε ανοιχτά τους πολίτες να ψηφίσουν το φιλοδυτικό «Κόμμα Δράσης και Αλληλεγγύης», αναιρώντας τον συνταγματικό της ρόλο, αλλά και οι έντονες διαφορές ως προς την ψήφο των αποδήμων: Ενώ στην Αυστρία και τη Ρουμανία υπήρξε μαζική μεταφορά Μολδαβών για να ψηφίσουν το φιλοδυτικό «PAS», στη Ρωσία στήθηκαν μόνο δύο εκλογικά τμήματα με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ψηφίσουν οι 500.000 Μολδαβοί που ζουν σε διαφορετικές περιοχές της Ρωσίας. Οι Μολδαβοί στη Ρωσία που κατόρθωσαν να ψηφίσουν στα δύο εκλογικά κέντρα ήταν μόλις 4000. Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, στη Γερμανία ψήφισαν 38.000 Μολδαβοί σε 36 διαφορετικά εκλογικά κέντρα. Σημειώνεται ότι οι απόδημοι Μολδαβοί φτάνουν περίπου το 1.000.000, ενώ οι εντόπιοι τα 2.400.000. Η ψήφος των αποδήμων έχει κρίνει και άλλες οριακές εκλογικές αναμετρήσεις στη Μολδαβία, όπως του δημοψηφίσματος για την ένταξη της Μολδαβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση που πέρασε οριακά χάρη στους απόδημους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.  Υπενθυμίζεται ότι βάσει των πρόσφατων εκλογών το «PAS» απέσπασε 55 έδρες από τις 101 του μολδαβικού κοινοβουλίου, ενώ ο «Πατριωτικός Εκλογικός Συνασπισμός» του πρώην Προέδρου της Μολδαβίας Ίγκορ Ντοντόν, που επαγγέλθηκε επιστροφή στην κανονικότητα και τη συνταγματικότητα, 26 έδρες με ποσοστό 24,26%. Ακόμη 8 έδρες εξασφάλισε ο «Εναλλακτικός Συνασπισμός» (MAS) του δημάρχου του Κισινάου Ιόν Τσεμπάν με 7,96% και από 6 το «Κόμμα μας» και η «Δημοκρατία στο Σπίτι». Για «σοβαρά επεισόδια» στις μολδαβικές εκλογές έκανε λόγο και η επικεφαλής αποστολής παρατηρητών του ΟΑΣΕ Πάουλα Καρντόσο. Οι φιλοδυτικές δυνάμεις έκαναν λόγο καθ’ όλη την προεκλογική περίοδο για ρωσική υβριδική επίθεση, η οποία, όμως, δεν επιβεβαιώθηκε.

 

Είναι χαρακτηριστικό ότι το εκλογικό αποτέλεσμα στη Μολδαβία κινητοποίησε τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα να προσπαθήσει να διευκολύνει την ένταξη της Ουκρανίας και της Μολδαβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παρακάμπτοντας τις αντιδράσεις της Ουγγαρίας του Βίκτορ Όρμπαν. Το διακύβευμα είναι η αλλαγή στον τρόπο εισδοχής των νέων μελών στην Ευρωπαϊκή Ένωση έτσι ώστε να μην υπάρχει δικαίωμα αρνησικυρίας από επιμέρους χώρες μέλη, όπως η Ουγγαρία. Η Μολδαβία, η οποία έχει λάβει υποψηφιότητα προς ένταξη είναι συνδεδεμένη με την Ουκρανία με αποτέλεσμα να χρειάζεται να υπερβαθούν ή να παρακαμφθούν μέσω αλλαγής των κανονισμών παρόμοιες ενστάσεις και για τις δύο χώρες. Σκοπός του Κόστα, αλλά και της Επιτρόπου Διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Μάρτα Κος είναι να προχωρήσουν ταχέως οι μεταρρυθμίσεις στη Μολδαβία και την Ουκρανία, παρακάμπτοντας τις αντιρρήσεις επιμέρους κρατών της Ε.Ε., και μόνο στο τέλος της διαδρομής να εξετασθεί μια ομοφωνία των μελών της Ε.Ε..

Η Μολδαβία βρίσκεται σε μια κομβική γεωπολιτική θέση όπου θα μπορούσε να συμβάλει στη νατοϊκή σύγκρουση με τη Ρωσία ιδιαιτέρως στην περιοχή της Οδησσού. Η πρόεδρος της Μολδαβίας Μάγια Σάντου, ερμήνευσε το αποτέλεσμα ως ισχυρή εντολή για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά το γεγονός ότι το κυβερνών κόμμα έπεσε από τους 63 βουλευτές του 2021 στους 53. O έλεγχος του κοινοβουλίου κρίνεται ως ιδιαιτέρως σημαντικός επειδή αναμένεται πλήθος νομοθετικών πρωτοβουλιών σχετικών με την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας μέχρι το 2030.

Η Μολδαβία διαθέτει έναν παραδοσιακό διχασμό ανάμεσα στη Ρουμανία και τη Ρωσία, ο οποίος έχει εκτραχυνθεί τα τελευταία χρόνια λόγω της σύγκρουσης στη γειτονική Ουκρανία. Έκτοτε άλλα κόμματα, όπως αυτά που συσπειρώθηκαν στον «Εκλογικό Πατριωτικό Συνασπισμό» δίνουν έμφαση στη συνταγματικότητα και τη θεσμικότητα, που τονίζουν την καταστατική ουδετερότητα της χώρας, ώστε να αμβλύνονται οι διαλυτικές εντάσεις, ενώ άλλα κόμματα, όπως το κυβερνών, εξαίρουν τη σημασία της πάση θυσία ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας.

Τις εκλογές βεβαίως κρίνουν τα τελευταία χρόνια οι ψήφοι των αποδήμων στη Ρουμανία και τη δυτική Ευρώπη, που ψηφίζουν υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής, ενώ στη συντριπτική πλειοψηφία των περίπου 500.000 Μολδαβών που ζουν στη Ρωσία δεν παρέχεται η δυνατότητα ψήφου. Πάντως υπάρχουν και Μολδαβοί που ανησυχούν ότι η κοινή ευρωπαϊκή γεωργική πολιτική θα βλάψει μια οικονομία βασισμένη στη γεωργία, όπως η μολδαβική, ενώ τονίζουν επίσης τις περιφερειακές ανισότητες εισοδήματος. Κυριότερη ανησυχία πάντως είναι μήπως η Μολδαβία έχει την τύχη της Ουκρανίας, δηλαδή μήπως χρησιμοποιηθεί σε μια σύγκρουση με τη Ρωσία «μέχρι τον τελευταίο Μολδαβό».

 

 

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας