(Για την 52η επέτειο από την εξέγερση του Πολυτεχνείου)
Πέρασαν κιόλας 52 χρόνια από τη μεγαλειώδη νεολαϊστικη εξέγερση του Πολυτεχνείου ενάντια στη δικτατορία, αλλά και με το σαφή αντιϊμπεριαλιστικό προσανατολισμό. Σ` αυτά τα 52 χρόνια, το λαϊκό κίνημα προσπάθησε με κάθε τρόπο να συντηρήσει τις μνήμες, να τις δέσει με το σήμερα, να τις κεφαλαιοποιήσει ώστε να αξιοποιηθούν για τις ανάγκες που βάζει μπροστά του κάθε εποχή. Από την άλλη μεριά, η άρχουσα τάξη δεν έχει σταματήσει να προσπαθεί να απονευρώσει το μήνυμα του Πολυτεχνείου, να του αφαιρέσει κάθε χυμό, κάθε περιεχόμενο εξεγερσιακό ή – και – κυρίως – αντιϊμπεριαλιστικό. Εξ άλλου, όπως και στην Εθνική Αντίσταση, το συντριπτικά μεγαλύτερο κομμάτι της ήταν έξω από την πάλη ενάντια στη φασιστικού τύπου δικτατορία, μια και αυτή βγήκε από τα σπλάχνα της, καθώς, βέβαια και από τα σπλάχνα του αμερικάνικου – κυρίως – ιμπεριαλισμού…
«Το Πολυτεχνείο δεν ήτανε γιορτή – ήτανε αντίσταση και πάλη λαϊκή», λέει ένα παλιό – και πάντα επίκαιρο – σύνθημα. Και μόνο έτσι μπορεί να τιμάται σήμερα, όχι μόνο για τη μνήμη ενός παρελθόντος ηρωισμού, ή για την απόδοση φόρου τιμής «στα καημένα άοπλα παιδιά», αλλά ως πυξίδα για τους αγώνες που γεννά σήμερα η ανάγκη – η ίδια αυτή που γίνεται ιστορία… Με τα διδάγματά του, με τον ηρωισμό του, με τα σωστά, αλλά και με τις ανεπάρκειες και τα λάθη του. Γιατί – και δεν είναι καμιά μεγάλη πρωτοτυπία αυτό που θα πούμε – 52 χρόνια μετά την εξέγερση και 51 μετά τη μεταπολίτευση – τα αιτήματα του Πολυτεχνείου παραμένουν ανεπίλυτα, άρα ζωντανά και επίκαιρα.
«Έξω αι ΗΠΑ», έγραφε το πανό που κοσμούσε την πύλη του Πολυτεχνείου εκείνες τις μέρες. Σήμερα, ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός στη χώρα μας, δείχνει να είναι εξ ίσου ισχυρός με τις αλήστου μνήμης εποχές του `50. Η νέα αμερικανίδα πρέσβειρα, ένα υβρίδιο Πιουριφόϊ και τραγουδίστριας σκυλάδικου, ήρθε για να καθοδηγήσει το οριστικό ξεπούλημα των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας, αλλά και να βάλει πιο βαθιά την Ελλάδα στους σχεδιασμούς του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού ενάντια στη Ρωσία και την Κίνα. Υπό τα χειροκροτήματα, εννοείται, της άρχουσας τάξης και των πολιτικών μορφωμάτων της. Εξ άλλου, η Ελλάδα είναι ήδη εμπλεκόμενη στους πολέμους που διεξάγονται στην ευρύτερη περιοχή, είτε βοηθώντας με οπλισμό την Ουκρανία είτε ακόμα και στη γενοκτονία του Παλαιστινιακού λαού…
«Ψωμί – παιδεία – ελευθερία» ήταν το κεντρικό σύνθημα του Μεγάλου Νοέμβρη. Οι – όποιες – κατακτήσεις της μεταπολίτευσης καταστρατηγούνται και σταδιακά καταργούνται, στα πλαίσια μιας επιθετικής πολιτικής του κεφαλαίου απέναντι στην εργατική τάξη και τα υπόλοιπα λαϊκά στρώματα. Το ψωμί – με την ευρύτερη έννοια των απαραίτητων για την καλή διαβίωση καταναλωτικών αγαθών – έχει γίνει πανάκριβο‧ το ίδιο και η στέγη και ό,τι άλλο εξυπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες. Η παιδεία αγνοείται ανάμεσα σε τραγικές ελλείψεις σε εκπαιδευτικό προσωπικό σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, σε σχολικά κτίρια που καταρρέουν, σε άγριο αυταρχισμό απέναντι στις διεκδικήσεις εκπαιδευτικών και μαθητών – φοιτητών, σε απαρχαιωμένα προγράμματα σπουδών, σε ιδιωτικά αναβολάδικα που βαφτίζσνται πανεπιστήμια. Από κοντά η υγεία, με το ρέκτη υπουργό να ωρύεται και να καθυβρίζει τους γιατρούς που δίνουν καθημερινά μάχες, μέσα σε τραγικές συνθήκες ελλείψεων και υποχρηματοδότησης, να σώσουν ανθρώπινες ζωές…
Και η ελευθερία; Μα ναι, λέει, «μπορούμε να μιλάμε ελεύθερα»… Ελευθερία όμως είναι, πρώτα απ` όλα, η απελευθέρωση του ανθρώπου από την υλική ανάγκη. Είναι να έχεις το ψωμί και τη στέγη σου, το βιβλίο και το γιατρό σου, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό, την ψυχαγωγία σου. Είναι να είσαι εσύ ό ίδιος νοικοκύρης στα δημόσια αγαθά που η άρχουσα τάξη και οι κυβερνήσεις της ξεπουλάνε σαν να είναι του παππού της το τσιφλίκι. Και σε όλα αυτά, να προσθέσουμε ότι, και στο επίπεδο των πολιτικών ελευθεριών, η υλοποίηση αυτής της επιθετικής πολιτικής του κεφαλαίου συνοδεύεται από μια όλο και πιο άγρια καταστολή.
Για τούτο λοιπόν, το λαϊκό κίνημα οφείλει, για μιαν ακόμη φορά, να σκύψει πάνω από τα αιτήματα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου που, δυστυχώς, η ανάγκη «που γίνεται ιστορία» έχει καταστήσει διαχρονικά. Και, πάνω απ΄ όλα, οι σημερινές συνθήκες απαιτούν την ύπαρξη ενός γενναίου πολιτικού υποκειμένου που θα διερμηνεύει αυτά τα αιτήματα, που θα αποκρυσταλλώνει σε πολιτική δράση τον ιστορικό ρόλο της εργατικής τάξης και θα καθοδηγεί τον αγώνα του λαού μας για τη βελτίωση των συνθηκών της ζωής του σήμερα, αλλά – για να απελευθερωθούμε οριστικά από την υλική ανάγκη –για την ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος και για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού.
