Εργατικός Αγώνας

Συμμαχία ΗΠΑ-Αγγλίας-Αυστραλίας (AUKUS)

Του Βασίλη Καλαματιανού.

Η 31η Αυγούστου τρέχοντος έτους έχει μια ιδιαίτερη σημασία γιατί είναι ίσως η πρώτη φορά που πρόεδρος των ΗΠΑ μίλησε για τους λόγους που προσδιορίζουν, που καθορίζουν τις επιδιώξεις και τους στόχους της χώρας του.

Ο Μπάιντεν, στρυμωγμένος από τους Ρεπουμπλικάνους, με ανήσυχη την κοινή γνώμη και αποστασιοποιημένους συμμάχους λόγω της άτακτης φυγής από το Αφγανιστάν, άφησε κατά μέρος τα προπαγανδιστικά τρυκ περί ενδιαφέροντος των ΗΠΑ για ανθρώπινα δικαιώματα και δημοκρατικές ελευθερίες, για Ουιγούρους, Χονγκ Κονγκ, Νοβάλτι και τα «αυταρχικά καθεστώτα» και αποκάλυψε την αλήθεια.

Τι είπε: ότι δεν μπορεί οι ΗΠΑ να διαθέτουν χρήματα (δις) και ανθρώπινο δυναμικό σε Ιράκ και Αφγανιστάν. “Θα ασχοληθούμε με τις πραγματικές και μεγάλες απειλές. Με την Κίνα, που είναι σοβαρός ανταγωνιστής και με τη Ρωσία που δημιουργεί προκλήσεις σε πολλαπλά μέτωπα”.

Αποτελούν απειλή για τις ΗΠΑ η Κίνα και η Ρωσία; Με στρατιωτικούς όρους αποκλείεται. Τόσο η ισχύς των ΗΠΑ όσο κι ο προσανατολισμός της Κίνας για οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη και της Ρωσίας να συμμαζέψει τα συντρίμμια της Σ.Ε. το αποδείχνουν. Εκτός αν προκληθούν και υποχρεωθούν να απαντήσουν.

Στον οικονομικό τομέα έχουν δρομολογηθεί μεγάλες ανακατατάξεις. Οι ΗΠΑ, σταδιακά αλλά αμετάκλητα, χάνουν την πρωτοκαθεδρία. Η Κίνα πριν το 2030 θα είναι η μεγαλύτερη οικονομική δύναμη με βάση το ΑΕΠ και σε όρους συναλλαγματικών ισοτιμιών, ενώ το 2050 το κατά κεφαλήν εισόδημα της θα είναι ίσο με αυτό των αναπτυγμένων χωρών της Ευρώπης και της βόρειας Αμερικής. Το 2050 από τις 7 πρώτες με βάση το ΑΕΠ οικονομίες οι 6 θα είναι αναδυόμενες. Με τη σειρά αναφέρονται: Κίνα, Ινδία, ΗΠΑ, Ινδονησία, Βραζιλία, Ρωσία, Μεξικό. Η ΕΕ των 27 θα υποχωρήσει κάτω από το 10% του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Αυτή την εξέλιξη επιδιώκουν να εμποδίσουν οι ΗΠΑ με εμπάργκο, περιορισμούς, απειλές, οικονομικά μέτρα, στρατιωτικές συμμαχίες και εξοπλιστικά προγράμματα και γι’ αυτό σήμερα δαπανούν το 1/3 των παγκόσμιων στρατιωτικών εξοπλισμών. Εδώ εντάσσεται και η τριμερή συμμαχία AUKUS η οποία αφορά την περιοχή του Ειρηνικού και Ινδικού ωκεανού και κυρίως τη νότια Κινεζική Θάλασσα μέσω της οποίας πραγματοποιείται το 21% του παγκόσμιου εμπορίου και θεωρείται ζωτικός χώρος για την Κίνα. Ο καταρχήν κύριος εξοπλισμός θα είναι η ναυπήγηση από τις ΗΠΑ 6 πυρηνοκίνητων υποβρυχίων για λογαριασμό της Αυστραλίας. Προσπάθειες για συμμετοχή στην τριμερή συμμαχία έγιναν και με άλλες χώρες όπως την Ιαπωνία, την Ινδία και το Βιετνάμ. Όλες αρνήθηκαν για διαφορετικούς λόγους.

Η ανακοίνωση της συμμαχίας από τους ηγέτες των 3 χωρών αιφνιδίασε για δεύτερη φορά το τελευταίο δίμηνο τους συμμάχους και εταίρους στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Πιο αποφασιστική ήταν η αντίδραση της Γαλλίας της οποίας ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε “αυτή η μονομερής, ωμή και απροσδόκητη απόφαση μοιάζει πολύ μ’ αυτά που έκανε ο Τραμπ”. Έγινε επίσης αναφορά για πισώπλατο μαχαίρωμα. Η στάση της γαλλικής κυβέρνησης σχετίζεται και με το γεγονός της αθέτησης από την Αυστραλία συμφωνίας προμήθειας υποβρυχίων συμβατικής τεχνολογίας από γαλλική εταιρίας ύψους 36 δις ευρώ.  Από την ΕΕ και άλλες χώρες του ΝΑΤΟ υπήρξαν αναφορές κυρίως γιατί δεν είχαν ενημερωθεί, ενώ δεν υπήρξε τοποθέτηση από τους υποψήφιους καγκελάριους της Γερμανίας.

Η Κίνα, με ανακοίνωση, χαρακτηρίζει την πώληση πυρηνικών υποβρυχίων από τις ΗΠΑ ως πράξη εξαιρετικά ανεύθυνη η οποία υπονομεύει σοβαρά την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα, εντείνει την κούρσα των εξοπλισμών, είναι ενάντια στη συμφωνία για μη διάδοση των πυρηνικών.

Ταυτόχρονα την Πέμπτη 16/9 ο κρατικός τηλεοπτικός σταθμός ανακοίνωσε ότι η Κίνα έκανε αίτηση ένταξης στη συμφωνία ελευθέρου εμπορίου για την περιοχή του Ειρηνικού (Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership – CPTPP) στην οποία συμμετέχουν 10 χώρες μεταξύ των οποίων η Ιαπωνία, η Αυστραλία, ο Καναδάς και η Χιλή.

Από τη Ρωσία δεν υπήρξε (ακόμη;) επίσημη ανακοίνωση για τη συμφωνία. Ανακοινώθηκε όμως ότι το αμυντικό πυραυλικό σύστημα διαστήματος, εδάφους-αέρος, το S500, είναι έτοιμο και θα εγκατασταθεί κατ’ αρχήν γύρω από τη Μόσχα. Μπορεί επίσης να υπάρξουν συμφωνίες με άλλες χώρες. Ανακοινώθηκε ακόμη ότι ετοιμάζεται σύνοδος του Συμφώνου της Σανγκάης και συνάντηση Πούτιν-Σι Τζι Πινγκ.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η συμφωνία AUKUS θα προκαλεί στη συνέχεια τοποθετήσεις και μέτρα από την πλευρά συμμάχων των ΗΠΑ καθώς και άλλων κρατών και κινημάτων. Ήδη η Γαλλία ανακοίνωσε την ανάκληση για διαβουλεύσεις των πρεσβευτών της σε ΗΠΑ και Αυστραλία ενώ και η ΕΕ καθόρισε συζήτηση στη σύνοδο κορυφής του Οκτώβρη. Οι αντιδράσεις θα συνεχιστούν γιατί:

  • Οι προσδοκίες κάποιων συμμάχων για βελτίωση της στάσης των ΗΠΑ από την προεδρία και την κυβέρνηση Μπάιντεν διαψεύστηκαν πολύ γρήγορα. Ο αυταρχισμός που εκδηλώθηκε δημόσια την περίοδο των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών στη Γιουγκοσλαβία κι από τον Μπους τον νεότερο με την τοποθέτηση “όποιος δεν είναι μαζί μας είναι εναντίον μας” είναι κυρίαρχο στοιχείο της πολιτικής των ΗΠΑ, αλλά οι καιροί αλλάζουν.
  • Στην ΕΕ από τον Μακρόν και άλλους ακούγεται δυνατότερα η επιθυμία για ευρωπαϊκό στρατό κι αυτό υπάρχει πέρα από εκτιμήσεις άλλων για δυνατότητες.
  • Αποδείχτηκε ότι οι ΗΠΑ είναι αναξιόπιστος σύμμαχος. Το είδαν πολύ καλά και στη Σαουδική Αραβία που, χωρίς συζήτηση, αποσύρουν πυραύλους Patriot και άλλα οπλικά συστήματα.
  • Η περίοδος που διανύουμε και λόγω της πολιτικής των ΗΠΑ είναι περίοδος ανακατατάξεων, συμμαχιών, εμπορικών συμφωνιών και ισχύος. Όλα αυτά ίσως σηματοδοτήσουν ανάπτυξη και δράση του εργατικού και λαϊκού κινήματος.
  • Η ελληνική κυβέρνηση αδυνατεί ή δεν θέλει να δει τις εξελίξεις. Περιμένει τη 14η Οκτώβρη να υπογράψει τη νέα παραχώρηση βάσεων στις ΗΠΑ.

 

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας