Εργατικός Αγώνας

Για τις διαφωνίες που καταλογίζει ο Ριζοσπάστης στον Αντώνη Σκυλλάκο

Γράφει ο Γεράσιμος Αραβανής.

Το σύντροφο Αντώνη Σκυλλάκο που έφυγε  πριν λίγες μέρες πρόωρα από τη ζωή συνοδεύσαμε στο τελευταίο του ταξίδι ο λαός και οι κομμουνιστές της Λάρισας και πολλοί σύντροφοί του από άλλες περιοχές της χώρας. Άξιζε το σεβασμό όλων και όλες τις τιμές γιατί ήταν ένας κομμουνιστής με όλα τα χαρακτηριστικά του λαϊκού αγωνιστή του αφοσιωμένου στην υπόθεση της εργατικής τάξης και του κομμουνισμού σε όλη τη ζωή του. Σταθερός στις αρχές του άκαμπτος στην υπεράσπιση της μαρξιστικής λενινιστικής θεωρίας, συνεπής, προσπαθούσε πάντα να εναρμονίζει τη θεωρία με την πράξη, ήταν πάντα κοντά στο λαό, σε  τελικά ανάλυση  ήταν το πρότυπο του λαϊκού αγωνιστή που ανέδειξε το ΚΚΕ και οι εργατικοί αγώνες τον 20ο αιώνα.

Σε δημοσίευμά του την ημέρα του θανάτου του ο 902  σταμάτησε την αναφορά στη δράση του στη διάσπαση του 1991 και στον αγώνα του Αντώνη, όπως και χιλιάδων κομμουνιστών για να διατηρηθεί το ΚΚΕ ως κόμμα λενινιστικό επαναστατικό. Όλα αυτά εξέφραζαν την πραγματικότητα και τη στάση του νεκρού. Τις επόμενες ώρες όμως, κυρίως μέσω του διαδικτύου υπήρξε πλήθος διαμαρτυριών γιατί η αναφορά του 902 σταματούσε το 1991 και δεν προχώρησε στο επόμενο διάστημα και ιδιαίτερα στο 18ο συνέδριο του κόμματος το 2009 ενώ  για την περίοδο ως το 2012  η αναφορά ήταν υποβαθμισμένη, μόνο στην πολιτική δραστηριότητα του.

Την ημέρα της κηδείας επανήλθε ο Ριζοσπάστης προσθέτοντας ότι ο Αντώνης Σκυλλάκος διαφώνησε με το 19ο συνέδριο του κόμματος το 2013 και υποστήριξε τη στρατηγική με στάδια κλπ.

Ρόλο στην αναφορά αυτή έπαιξαν οι δημόσιες διαμαρτυρίες, ενδεχομένως υπήρξε αντίδραση στο εσωτερικό του κόμματος ότι έπρεπε ο νεκρός να χρεωθεί με όσα του προσήψαν; Δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία όσο να σταθούμε στις εξελίξεις τότε και στα πραγματικά διακυβεύματα, στα γεγονότα που ήταν πολύ διαφορετικά  από ότι περιγράφονται και στην ουσία σπιλώνουν τη μνήμη του. Θα προσθέσουμε όμως πριν από αυτό ότι η ιστορία και τα γεγονότα δεν πρέπει να δίνονται κατά το δοκούν, αλλά στο σύνολό τους και στις πραγματικές διαστάσεις τους και όχι με δόσεις εξυπηρετώντας σκοπιμότητες,

Δεν  είμαστε της άποψης  πώς ό,τι έγινε πρέπει να αποσιωπηθεί, ή πως “ο νεκρός δεδικαίωται”. Αντίθετα, πιστεύουμε ότι τα γεγονότα και η ιστορία πρέπει να δίνονται ολοκληρωμένα και στις πραγματικές διαστάσεις τους και σε αυτή τη βάση να αποτιμάται η πολιτική συμπεριφορά και η προσφορά καθενός που φεύγει από τη ζωή.

Η συγκεκριμένη αναφορά του δημοσιεύματος για το 19ο συνέδριο το 2013 είναι ότι ο Αντώνης Σκυλλάκος διατύπωσε διαφορετικές απόψεις για την πολιτική των συμμαχιών, σχετικά με τα στάδια και τη ‘‘συμμετοχή σε κυβέρνηση στο έδαφος στο έδαφος του καπιταλισμού” παραθέτοντας  το εξής απόσπασμα από το άρθρο του στον προσυνεδριακό διάλογο; ‘‘ Το ενδεχόμενο σχηματισμού με εκλογές αντιμονοπωλιακής αντιιμπεριαλιστικής κυβέρνησης σε συνθήκες οξυμένης ταξικής πάλης όχι για να διαχειριστεί το σύστημα αλλά με τη στήριξη και τη συμμετοχή του λαού να πάρει τα κλειδιά του κράτους… ώστε να συμβάλλει στη δημιουργία επαναστατικής κατάστασης, να ανοίξει ο δρόμος για τη σοσιαλιστική επανάσταση’’.

Πριν σταθούμε στα τρία αυτά ζητήματα που τίθενται συγκεκριμένα να σημειώσουμε ότι οι διαφωνίες του Αντώνη Σκυλλάκου και δεκάδων άλλων μελών της κεντρικής επιτροπής δεν εμφανίστηκαν ξαφνικά το 2013 στο 19ο συνέδριο που επεξεργάζονταν το νέο κομματικό πρόγραμμα, αλλά πολύ νωρίτερα από τη δεκαετία του ’90 ακόμη και σταδιακά μορφοποιούνταν και δυνάμωναν. Ήταν η αντίδραση στην απόπειρα ριζικής αλλαγής του χαρακτήρα του ΚΚΕ, της στρατηγικής και φυσικά της τακτικής του, της αναθεώρησης της ιστορίας του από τη δεκαετία του 1930 ακόμη και της ιστορίας της Κομμουνιστικής Διεθνούς από το 2ο  συνέδριο της.

Γινόταν προσπάθεια διαμόρφωσης ενός κόμματος στενού, σεχταριστικού χωρίς πλατιούς δεσμούς με τους εργαζόμενους, χωρίς πολιτικές συνεργασίες και συμμαχίες, θεωρώντας το σύνολο των δυνάμεων της αριστεράς ότι υπηρετούν την αστική πολιτική και τους στόχους της. Ήταν ένα ρεύμα που, παρότι παρουσιάστηκε ως ότι πιο σύγχρονο, ήταν ιδιαίτερα παλιό και δεν εμφανίζονταν πρώτη φορά. Πρωτοεμφανίστηκε συγκροτημένα και απειλητικά το 1920 τη στιγμή που η επαναστατική κρίση στην Ευρώπη υποχωρούσε και μαζί το επαναστατικό κίνημα δεχόταν σημαντικές ήττες στη Γερμανία, στην Ουγγαρία στην Ιταλία και σε άλλες χώρες και η ανάγκη προσαρμογής των θέσεων των κομμουνιστών στις νέες συνθήκες ήταν επιτακτική.  Αυτή την προσπάθεια επιβολής  μιας τέτοιας πολιτικής στην κομμουνιστική διεθνή αντιμετώπισε αποφασιστικά ο Λένιν και η ηγεσία της και θεωρητική βάση αυτής της δράσης ήταν το έργο του Λένιν  ‘’Αριστερισμός παιδική αρρώστια του κομμουνισμού”. 

Η ηγεσία του ΚΚΕ ισχυριζόταν ότι επιχειρούσε την αποκατάσταση  των επαναστατικών χαρακτηριστικών του κόμματος με τα πιο παλιά και φθαρμένα υλικά, αυτά που απόρριψαν   οι κομμουνιστές πριν από έναν αιώνα. Γινόταν, δηλαδή, προσπάθεια να αναστηθεί ο Μπορντίγκα τον 21ο αιώνα.

Ολόκληρη η πορεία του κόμματος ως το 18ο συνέδριο το 2009 συνοδευόταν από αυτήν την αντιπαράθεση με υφέσεις και εξάρσεις που οξύνθηκαν πολύ περισσότερο όταν ήρθε η ώρα οι θέσεις αυτές να γίνουν επίσημη πολιτική του κόμματος. Στο  18ο συνέδριο η ηγεσία του κόμματος αποφάσισε να επικυρώσει με συνεδριακές αποφάσεις τις θέσεις της αυτές με δύο κείμενα. Το πρώτο ήταν για το σοσιαλισμό στην Σοβιετική Ένωση και τις αιτίες της ήττας του, ένα κείμενο ιδιαίτερα σημαντικό για την αφομοίωση από ολόκληρο το κόμμα των θέσεων της και ένα δεύτερο κείμενο που εκτιμούσε τις πολιτικές εξελίξεις και τον καθορισμό της γραμμής δράσης του κόμματος, ένα κείμενο που εκτιμούσε απόλυτα λανθασμένα τη συγκυρία και τα καθήκοντα που έθετε, το συσχετισμό δύναμης και τις δυνατότητες του κόμματος  μπροστά στην τεράστια οικονομική και κοινωνική κρίση που χτυπούσε την πόρτα της χώρας.

Προς επίρρωση του ισχυρισμού μας αυτού παραθέτουμε από την πολιτική απόφαση του 18ου συνεδρίου ένα απόσπασμα  Το 18ο συνέδριο καθορίζει ως αμετακίνητο και ξεκάθαρο στόχο όλου του κόμματος το πέρασμα στην αντεπίθεση συνολικά σε όλα τα επίπεδα με την ισχυροποίηση του ΚΚΕ με ένα κόμμα σε πλήρη ετοιμότητα να ανταποκριθεί σε οποιεσδήποτε συνθήκες και στροφές της ταξικής πάλης. Ένα κόμμα πανέτοιμο να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και στην περίπτωση που έχουμε απότομη άνοδο της ταξικής πάλης, αλλά και σε καμπές και δυσκολίες ή προσωρινά πισωγυρίσματα… Το 18ο συνέδριο διαπιστώνει ότι το κόμμα είναι σε φάση προόδου και ωρίμανσης, περισσότερο ατσαλωμένο και έμπειρο, σε φάση που μπορεί να κάνει νέα βήματα προόδου’’.   (το 18ο συνέδριο του ΚΚΕ σελίδα 82- 83)

 

Εκεί ο Αντώνης Σκυλλάκος διαφώνησε και στα δύο κείμενα με άρθρα του στον προσυνεδριακό διάλογο και από το βήμα του συνεδρίου και μαζί με άλλα μέλη της κεντρικής επιτροπής που αποπέμφθηκαν από το καθοδηγητικό όργανο. Η πορεία του κόμματος και του λαϊκού κινήματος το επόμενο διάστημα ήταν καταστροφική και ιδιαίτερα πικρή, φοβόμαστε όμως ότι δεν ήταν διδακτική. Το κόμμα γύρισε την πλάτη στους εργάτες και στο κίνημα που αναπτυσσόταν, αποκόπηκε από το λαό και στις εκλογές του Ιούνη του 2012 γνώρισε πραγματική καταστροφή.

Αιτία ήταν οι πολιτικές και ιδεολογικές θέσεις που είχε υιοθετήσει και ήταν στον αντίποδα των θέσεων των στελεχών που διαφωνούσαν.

Στο 19ο συνέδριο ολοκληρώθηκε η “αποκατάσταση των επαναστατικών χαρακτηριστικών του  ΚΚΕ” με το νέο πρόγραμμα που το συνέδριο ψήφισε και στο οποίο αποτυπώθηκαν όλες αυτές οι λανθασμένες αντιλήψεις. Ήταν και είναι μάλιστα τόσο εκτός τόπου και χρόνου που αναγκάστηκε η ηγεσία του να μην εφαρμόζει το πρόγραμμα σε αρκετές περιπτώσεις υιοθετώντας θέσεις πολύ διαφορετικές που σε ορισμένες φάσεις μύριζαν εθνικισμό, Παράδειγμα  στη συμφωνία των Πρεσπών ένα από τα επιχειρήματα της ηγεσίας του κόμματος είναι ότι ο Τσίπρας έδωσε στους Σλαβομακομακεδόνες γλώσσα και εθνικότητα  ή όταν οξύνθηκε η κατάσταση με την Τουρκία ο βασικός λόγος του κόμματος ήταν ότι “θα υπερασπιστούμε τα σύνορα της πατρίδας όταν απειληθούν” χωρίς τίποτα περισσότερο, ενώ το  συνέδριο αναφέρει ότι “περίπτωση πολέμου που εμπλέκεται η Ελλάδα, επιθετικού ή αμυντικού  το ΚΚΕ θα επιδιώξει τη μετατροπή του ιμπεριαλιστικού πολέμου σε εμφύλιο πόλεμο για την κατάκτηση της εξουσίας”. Δεν υπάρχουν ιδιαίτερες δυσκολίες να κινηθεί η πολιτική του ΚΚΕ από το ένα άκρο του εκκρεμούς στο άλλο.

Συνολικά το πρόγραμμα του 19ου συνεδρίου διαπνέεται από ένα πνεύμα σεχταριστικό, μια λογική απομόνωσης και περιχαράκωσης για να διατηρηθούν τα κεκτημένα. Μία τέτοια πολιτική όμως οδηγεί στην ένταση των προβλημάτων και των αδιεξόδων και απόδειξη για αυτό είναι το γεγονός ότι το εκλογικό αποτέλεσμα του κόμματος μετά τη μεγάλη πτώση του 2012, εννιά χρόνια δηλαδή μετά παραμένει στα ίδια χαμηλά επίπεδα και όλοι οι δείκτες αξιολόγησης της επιρροής του είναι αρνητικοί.

Να έρθουμε τώρα στα συγκεκριμένα που θέτει το δημοσίευμα. Στο θέμα των σταδίων που υποτίθεται ότι ο Αντώνης Σκυλλάκος επέμενε να μην καταργηθούν. Η πορεία προς το σοσιαλισμό με  ενδιάμεσο στάδιο μισοκαταργήθηκε στο 12ο συνέδριο του ΚΚΕ και καταργήθηκε ολοκληρωτικά στο 15ο συνέδριο του το 1996 και εκεί αποφασίστηκε με συντριπτική πλειοψηφία ότι ο στόχος του κόμματος είναι η σοσιαλιστική επανάσταση και όχι κάποιο ενδιάμεσο στάδιο. Σε ολόκληρο το συνέδριο ο Αντώνης πήρε πολύ δραστήρια μέρος στη διαμόρφωση των κειμένων και στις συζητήσεις και φυσικά υπερψήφισε το πρόγραμμα. Πώς είναι δυνατόν μετά από 17 χρόνια να επέμενε να διατηρηθούν τα στάδια που σύσσωμο το κόμμα είχε αποδεχθεί τις αποφάσεις και δούλευε με αυταπάρνηση για την υλοποίησή τους;

Άλλο πράγμα υπάρχει εδώ. Στάδιο στην κομμουνιστική γλώσσα και στα προγραμματικά κείμενα των κομμάτων είναι ένα ορισμένο καθεστώς που προϋποθέτει την κατάληψη της εξουσίας και την αλλαγή των σχέσεων παραγωγής και αυτό γίνεται πάντα με επανάσταση και όχι απλώς παίρνοντας την κυβέρνηση και βέβαια εκφράζει τα συμφέροντα συγκεκριμένων κοινωνικών δυνάμεων πέρα από την αστική τάξη χωρίς να είναι εργατική εξουσία.

Στάδιο και μάλιστα μεταβατικό προς το σοσιαλισμό ήταν η Δημοκρατική Δικτατορία του Προλεταριάτου και της Αγροτιάς,  η Λαϊκή Δημοκρατία που είχε το κόμμα πριν τον πόλεμο και στην κατοχή ως μία μεταβατική φάση για το σοσιαλισμό.

Η ηγεσία του κόμματος βαφτίζει κάθε προγραμματικό πλαίσιο που δεν είναι το πρόγραμμα της δικτατορίας του προλεταριάτου, ακόμη και ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα πάλης για την προσέγγιση της εξουσίας “στάδιο”, όπως βαφτίζει “ενδιάμεσο στάδιο” και κάθε κυβέρνηση που ενδεχομένως είναι δυνατόν να τύχει της ανοχής των κομμουνιστών. Το σύνθημα ‘’δεν υπάρχει ενδιάμεση εξουσία μεταξύ καπιταλισμού και σοσιαλισμού’’, που είναι σωστό, το εννοεί ως οποιοδήποτε στόχο, οποιαδήποτε συμφωνία βασίζεται σε ένα ολοκληρωμένο σχετικά πλαίσιο με άμεσα πολιτικές διεκδικήσεις που θα ωριμάσουν τις προϋποθέσεις και θα ολοκληρωθούν στο σοσιαλισμό. Έτσι καθένας από τους διαφωνούντες χρεώνεται ως υποστηρικτής των σταδίων και βαφτίζεται ‘’οπορτουνιστής’’.

Η ηγεσία του ΚΚΕ δεν έχει και  δεν θεωρεί ότι είναι αναγκαίο ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την προσέγγιση της επανάστασης. Απλώς θεωρεί ότι νομοτελειακά θα έρθει η επαναστατική κατάσταση και ως τότε το κόμμα πρέπει να φροντίσει να υπάρχει, να μην έχει εξαρτήσεις από τον αντίπαλο και τότε θα καταλάβει την εξουσία. Αυτές τις αντιλήψεις φυσικά χιλιάδες στελέχη και μέλη του κόμματος και μέλη της κεντρικής επιτροπής δεν έκαναν το λάθος να τις αποδεχτούν, το ίδιο φυσικά ισχύει και για τον Αντώνη.

Η συμμετοχή του κόμματος σε κυβερνήσεις στο έδαφος του καπιταλισμού, ή πιο ορθά πριν την επανάσταση, είναι μία θέση στην οποία αναφέρεται ο Μαρξ, αναφέρεται αναλυτικά ο Λένιν και κάνει εκτενή αναφορά η Κομμουνιστική Διεθνής με το ενιαίο εργατικό μέτωπο και την Εργατική κυβέρνηση που πρόβαλε το 3ο συνέδριο και 4ο συνέδριο της κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Μία κυβέρνηση που πρέπει να έχει ως στόχο της να οδηγήσει την ταξική αντιπαράθεση ως την Επανάσταση και την Εργατική εξουσία, ενώ δεν θεωρεί ότι πάντα οι κομμουνιστές πρέπει να συμμετέχουν στο κυβερνητικό σχήμα,  μπορεί ακόμη διατηρώντας την ανεξαρτησία τους να προσφέρουν υποστήριξη. ( 3η Διεθνής τα τέσσερα πρώτα συνέδρια σ. 396-397.

Ακριβώς αυτή την αναφορά της Κομμουνιστικής Διεθνούς χρησιμοποιεί το 15ο συνέδριο και την επικαλείται ο Αντώνης και είναι απολύτως ορθή. Η  ηγεσία του κόμματος που την  ψήφισε στο 15ο συνέδριο και την απορρίπτει στο 19ο χωρίς να έχουν αλλάξει καθόλου τα αντικειμενικά δεδομένα πρέπει να δώσει εξηγήσεις γιατί το κάνει.

 Όσο αφορά την πολιτική των συμμαχιών το πρόγραμμα του 19ου συνεδρίου καταργεί τον μαρξισμό και την πείρα του κομμουνιστικού κινήματος απορρίπτοντας τις πολιτικές συμμαχίες και βαφτίζει κοινωνική συμμαχία τη συνεργασία ΠΑΜΕ, ΠΑΣΥ, ΟΓΕ, ΜΑΣ  κλπ, συμμαχία δηλαδή των κομμουνιστών κάθε κλάδου μεταξύ τους. Τα κλασικά κείμενα και η πείρα των κομμουνιστών περισσότερο από έναν αιώνα παραμερίστηκαν.

Αυτά ήταν τα “φάλτσα” του Αντώνη Σκυλλάκου που αναφέρει το δημοσίευμα. Τα πραγματικά φάλτσα όμως είναι του Πολιτικού Γραφείου και της Κεντρικής Επιτροπής και όσων με φανατισμό υπερασπίζουν τις θέσεις αυτές.

 

 

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας