«Ο Ντόναλντ Τραμπ θα είναι ο πρόεδρός μας. Του χρωστάμε να είμαστε ανοιχτόμυαλοι και μια ευκαιρία να κυβερνήσει την χώρα» έλεγε η Κλίντον την επομένη της ήττας της.
Με βάση τα τελικά αποτελέσματα των εκλογών στις ΗΠΑ η υποψήφια των Δημοκρατικών λαμβάνει 59.588.676 ψήφους, έναντι 59.352.999 του αντιπάλου της, δηλαδή η Χίλαρι έχει περίπου 235.000 περισσότερες ψήφους από τον Τραμπ και όμως ο Τραμπ έχει 279 εκλέκτορες ενώ η Κλίντον έχει 228.
Το εκλογικό σύστημα των ΗΠΑ προβλέπει ότι όποιος κερδίσει μια πολιτεία παίρνει όλους τους εκλέκτορες, με εξαίρεση το Μέιν και τη Νεμπράσκα, όπου κατανέμονται πιο αναλογικά.
Εξ ου και το «παράδοξο»: Το 2000 ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος να εκλέγεται πρόεδρος μολονότι είχε περίπου 500.000 ψήφους λιγότερες από τον υποψήφιο των Δημοκρατικών Αλ Γκορ (50.456.002 ο Μπους, 50.999.897 ο Γκορ) και τώρα να εκλέγεται ο Τραμπ, παρόλο που σε ψήφους προηγείται η Χίλαρι.
Με τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στους δρόμους του κεντρικού Μανχάταν, στη Νέα Υόρκη, και στο κεντρικό Σικάγο φωνάζοντας συνθήματα «Δεν είναι ο πρόεδρος μου», «Όχι ρατσιστές στις ΗΠΑ».
Ταυτόχρονα, αν και στο άνοιγμα της Γουόλ Στριτ οι επενδυτές εμφανίστηκαν διστακτικοί, το Χρηματιστήριο έκλεισε με άνοδο. Ο δείκτης Dow Jones της βιομηχανίας έκλεισε με άνοδο 256,95 μονάδων (+1,4%). Ο δείκτης Nasdaq των εταιρειών τεχνολογίας και ναυτιλίας έκλεισε ενισχυμένος κατά 57,58 μονάδες (+1,11%). Ο ευρύτερος δείκτης S&P 500, ο οποίος θεωρείται αντιπροσωπευτικός της γενικής τάσης, έκλεισε με άνοδο 23,7 μονάδων (+1,11%).
Το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο τοποθετήθηκε, το μήνυμα ελήφθη και επανεκπέμπεται.
Ο Ομπάμα «μπόρεσε»!
Το 2008, η Αμερική φαινόταν να έστελνε μήνυμα αλλαγής σε ολόκληρο τον κόσμο.Για πρώτη φορά ένας αφροαμερικανός, ο Μπαράκ Ομπάμα, περνούσε τις πύλες του Λευκού Οίκου με κεντρικό σύνθημα “μπορούμε”.
Ένα όνειρο γενεών έμοιαζε πως γινόταν πραγματικότητα.
Ο Ομπάμα «μπόρεσε», αλλά μπόρεσε αποκλειστικά για το αμερικάνικο κεφάλαιο.
Όταν ανέλαβε οι ΗΠΑ βρίσκονταν βυθισμένες στο τέλμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Με τον άνευ προηγουμένου «δεξιό κεϋνσιανισμό» του, το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που εφάρμοσε η Fed, διασώζει το τραπεζικό σύστημα «ταΐζοντας» το με τρισεκατομμύρια δολάρια, διασώζει άμεσα την αμερικάνικη αυτοκινητοβιομηχανία.
Η διακυβέρνηση Ομπάμα, σε πρώτο πλάνο, πιστώνεται τη διάσωση της καπιταλιστικής οικονομίας, αλλά σε συνθήκες γαλέρας για τα εργατικά και λαϊκά στρώματα. Η εικόνα των ΗΠΑ που μοιάζει ολοένα και περισσότερο με χώρα του τρίτου κόσμου ως προς τα επίπεδα κοινωνικών υποδομών, αστέγων και φτώχειας δεν αλλάζει παρά την ανεπαίσθητη κάμψη της φτώχειας και την περίφημη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος που εξασφάλισε ιατροφαρμακευτική κάλυψη για εκατομμύρια Αμερικανούς χωρίς πρόσβαση.
Σχεδόν 43 εκατ. Αμερικανοί και Αμερικανίδες, εκ των οποίων περισσότερα από 14 εκατ. είναι παιδιά, εξακολουθούν επισήμως να υπάγονται στους φτωχούς. (Μια προκαταρκτική ανάλυση του προφίλ των ψηφοφόρων ΕΔΩ)
Στα οκτώ χρόνια διατηρείται ο κοινωνικός αποκλεισμός και ενισχύεται η βία των αστυνομικών στις εξεγερμένες κοινότητες των μαύρων της Αμερικής.
Το «ιστορικό παράδοξο» είναι πως στην περίοδο ενός έγχρωμου προέδρου πολλαπλασιάζονται οι δολοφονίες μαύρων από κρατικά αστυνομικά όργανα.
Με την αδιέξοδη και αντιδραστική επιλογή ενός βαθύτερου …νεοφιλελευθερισμού σαν πολιτική εξόδου από την κρίση στη θέση του νεοφιλελευθερισμού που χρεοκόπησε με την εκδήλωση της κρίσης του 2008, αργά αλλά σταθερά αποσυντίθεται ο κοινωνικός ιστός αλλά και οι αστικές αρχές πάνω στις οποίες δημιουργήθηκε αυτή η χώρα.
Αυτό υπογραμμίζει η διεύρυνση σε ακραία επίπεδα του χάσματος μεταξύ των φτωχών και τον οικονομικά ισχυρών στο εσωτερικό της χώρας. Το ίδιο σημειώνουν οι φυλετικές διακρίσεις και συγκρούσεις στη χώρα που γεννήθηκε μέσα από τη μετανάστευση και την πολυσυλλεκτικότητα
Η διακυβέρνηση Ομπάμα εξουδετερώνει τον Οσάμα Μπιν Λάντεν αλλά οι τερατογενέσεις της αμερικάνικης πολιτικής, οι τζιχαντιστές, επέστρεψαν με ακόμα πιο φρικτό πρόσωπο. Οι Ταλιμπάν επανακάμπτουν στο Αφγανιστάν. Το Ιράκ βυθίζεται εκ νέου στο χάος. Ο νέος παγκόσμιος εφιάλτης ακούει στο όνομα «Ισλαμικό Κράτος». Το νέο πεδίο παγκόσμιας αντιπαράθεσης είναι η Συρία.
Περιβάλλον, φτώχεια, τρομοκρατία, πόλεμοι, διαφθορά, σχηματοποιούν μια κατάσταση «χωρίς μέλλον». Αυτή η δυναμική διαμορφώνει νέες συνειδήσεις. Κυρίαρχα, έναν τύπο ανθρώπου που «ζει για τη στιγμή», δίχως ελπιδοφόρο αύριο.
Από την μια αυτή η πολιτική που δημιουργεί και αναγεννά τα σύγχρονα τρομακτικά προβλήματα και από την άλλη αυτός ο διαμορφούμενος τύπος ανθρώπου.
Αυτή την κοινωνική και πολιτικά δυναμική κοινωνική κατάσταση, καθώς είναι εξαιρετικά ασθενικές οι άξιες υποστήριξης απόπειρες μιας συνολικής πολιτικής μιας σύγχρονης Αριστεράς, μπορεί να την εκμεταλλευτεί «ο εκτός της κατεστημένης πολιτικής αναμορφωτής», «ο επιτυχημένος δια της εργασίας», ο (δήθεν) ανεξάρτητος, ο Μπερλουσκόνι παλιότερα, ο Τραμπ, η Λεπέν, ο χρυσαυγίτης Παπάς, που υπόσχονται το προσδοκώμενο, το διαφορετικό.
Το 2016, οχτώ χρόνια μετά το 2008, αυτό το «διαφορετικό» παίρνει σάρκα και οστά, στο πρόσωπο ενός ακροδεξιού, ρατσιστή, ομοφοβικού, πολεμοχαρή τύπου.
Εδώ συνέβη ό,τι έχει συμβεί και άλλες φορές στο παρελθόν, το οποίο φαίνεται ως παράδοξο, αλλά δεν είναι. Ο λαός ψάχνει να βρει κάποιον να εκφράσει την αποστροφή του στο σύστημα που τον εξαθλιώνει.
Αυτό εξέφρασε το μεγάλο ρεύμα υπέρ του Σάντερς, που επεδίωξε να εκφράσει έναν κοινωνικό ριζοσπαστισμό. Από τη στιγμή που ο ριζοσπαστισμός αυτός εγκλωβίστηκε μεταξύ Τραμπ και Κλίντον, ανάμεσα στις δυο εκδοχές του κακού, μεγάλο μέρος ψήφισε τον Τραμπ, που μιλούσε με κάποια αθυροστομία προς το κατεστημένο.
Το πιστοποιεί και το ότι στις περισσότερες περιοχές που κέρδιζε ο Σάντερς αναδείχθηκε πρώτος ο Τραμπ.
Η άνοδος του Τράμπ είναι η τιμωρία στην αδυναμία αριστερής απάντησης στη κρίση.
Οι ΗΠΑ στη δίνη ενός φαύλου κύκλου
Οι ΗΠΑ εξάγουν το 2008 τη μεγάλη οικονομική κρίση, τώρα εξάγουν ένα σύγχρονο ακροδεξιό μοντέλο και τον ηγέτη του.
Ο Ντόναλντ Τράμπ στρέφεται εναντίον του «διεφθαρμένου συστήματος» και των μίντια. Συμβολικά, όχι μόνο απειλεί τους New York Times με μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση, αλλά κατηγορεί και τους δημοσιογράφους ότι συμμετέχουν σε μια παγκόσμια συνωμοσία. Δηλώνει, μάλιστα, πως επί δικιάς του Προεδρίας, «το θεσμικό πλαίσιο με το οποίο τα Μέσα λειτουργούν θα ελεγχθεί και θα επανακαθοριστεί ώστε να υπηρετεί τη Δημοκρατία.»
Ο Τραμπ προεκλογικά κατηγόρησε την Κλίντον πως «θα καταλήξουμε σε ένα Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο για τη Συρία, αν συνεχίσουμε να ακούμε την Χίλαρι Κλίντον”.
Κατηγορούσε όμως ή προετοίμαζε;
Το όραμα του Τραμπ για την Αμερική δεν απεικονίζει ένα ειρηνικό μέλλον.
Υπόσχεται να οικοδομήσει ένα πιο ισχυρό στρατό για να καταστείλει τις απειλές ανά την υφήλιο.
Να αυξήσει το μέγεθος του στρατού των ΗΠΑ από 475.000 που είναι σήμερα σε 540.000 εν ενεργεία στρατιώτες. Αυτό θα μπορούσε να προσθέσει περίπου 30 δισ. δολάρια στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση, δήλωνε ο αναλυτής στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών Mark Cancian στο Bloomberg.
Ο Τραμπ υπόσχεται επίσης ότι θα αυξήσει τα μαχητικά αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ σε 1.200, από 1.113, το συνολικό στόλο του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ στα 350 πολεμικά πλοία, να αναβαθμίσει τα ταχύπλοα σκάφη του Ναυτικού και να αποκτήσει σύγχρονα αντιτορπιλικά για την αντιμετώπιση των πυραυλικών απειλών από το Ιράν, τη Βόρεια Κορέα και άλλες χώρες.
Πριν τον Tράμπ, το 2012, ο Ρεπουμπλικάνος υποψήφιος Mitt Romney ήθελε και αυτός μεγαλύτερο Ναυτικό με 350 πλοία. Κατηγόρησε μάλιστα τον Μπαράκ Ομπάμα που άφησε τον αριθμό των πλοίων να πέσει σε «επίπεδα που δεν έχουμε δει από το 1916». Η απάντηση του Ομπάμα ήταν καυστική: «Έχουμε επίσης λιγότερα άλογα και ξιφολόγχες» από το 1916.
Ένα ακροδεξιό κίνημα
Ο Τραμπ δεν διστάζει να στραφεί κατά του ηγετικού πυρήνα των ρεπουμπλικάνων, του προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων Πολ Ράιαν, των Μπους και άλλων.
Τους χαρακτηρίζει προδότες, «πιο δύσκολους αντίπαλους από την Κλίντον», τονίζοντας: “Μου επιτίθενται από όλες τις πλευρές. Δεν ξέρουν πώς να κερδίσουν. Θα τους δείξω εγώ..!”
Στη νικητήρια ομιλία του ευχαρίστησε πολλούς και διάφορους εκτός από το ρεπουμπλικανικό κόμμα και τρεις μόνο φορείς, την Εθνική Συνομοσπονδία Όπλων, τις Μυστικές Υπηρεσίες και την Αστυνομία. “Είναι τόσο ωραίο που τα δεσμά έσπασαν και τώρα μπορώ να αγωνιστώ για την Αμερική με τοντ ρόπο που εγώ επιθυμώ,” έγραψε ο Τραμπ στο Twitter.
Ταυτόχρονα μίλησε για ένα κίνημα που αρχίζει να δημιουργείται στην Αμερική. Εννοεί – και στοχεύει – ένα κίνημα για την αναγκαία ανάταση συνολικά του αμερικάνικου καπιταλισμού που δύει. Δηλαδή ένα σύγχρονο, ανέκδοτο, αντιδραστικό και ολοκληρωτικό κοινωνικό ρεύμα. Ένα ρεύμα που θα μπορούσε να αντιπαρατεθεί ενεργά και στο υπό διαμόρφωση μικρό αλλά καθόλου αμελητέο νεολαιίστικο και εργατικό κίνημα και την αναδυόμενη μαχόμενη Αριστερά στις πολιτείες και στα πανεπιστήμια των ΗΠΑ.
Αυτή η αποστροφή περί κινήματος μόνο ανατριχίλα μπορεί να προκαλέσει δημιουργώντας ανάλογους ιστορικούς συνειρμούς. Αρκεί να συνειδητοποιήσει κανείς το τι συμβολίζουν οι ευχαριστίες του Τραμπ σε τρεις μόνο φορείς, την εθνική ομοσπονδία όπλων, τις δυνάμεις ασφαλείας και την αστυνομία.
Η εικόνα ενός ακροδεξιού κοινωνικού ρεύματος κάνει σιγά, σιγά την εμφάνιση του.
Η εικόνα αυτή συμπληρώνει την κοινωνική πραγματικότητα: Την οικονομική αδυναμία για μια ελπιδοφόρα έξοδο από την κρίση που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ, το πολυδιχασμένο κομματικό σύστημα. Εικόνες που αποκαλύπτουν την απαξίωση του αμερικάνικου πολιτικού συστήματος.
Φυσικά για να στεριώσει ένα κοινωνικό κίνημα χρειάζεται μια συγκεκριμένη πολιτική.
Ο Τραμπ υπόσχεται ένα περιορισμό στη χωρίς όρια παγκοσμιοποίηση και ένα δραστικότερο περιορισμό της ανεργίας μέσω των 25.000.000 θέσεων εργασίας που ανήγγειλε.
Αφήνει επίσης να πλανάται αορίστως πως θα επιδιώξει και νέες διακρατικές συμμαχίες. Εξ ου και αναφορά σε συγκεκριμένες γενικές κατευθύνεις συνεργασίας που εμπεριέχονται στα πρώτα πολυπληθή συγχαρητήρια τηλεγραφήματα από ηγέτες κρατών και συνασπισμών (Ε.Ε. ΝΑΤΟ κ. α.).
Αλλά ο μερικός έστω προστατευτισμός – περιορισμός στη διακίνηση κεφαλαίων και εμπορευμάτων, έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με τη φρενίτιδα δημιουργίας πολυεθνικών μονοπωλίων και πρωτοφανούς συγκέντρωσης πλούτου σε λίγους, που απαιτούν να έχουν τα χέρια τους λιτά για να κουρσεύουν διεθνώς.
Η μαζική, κατά το δυνατόν έστω, αντιμετώπιση της ανεργίας έρχεται σε ευθεία ρήξη με τις απελευθερωτικές δυνατότητες που εμπεριέχουν οι σύγχρονες αυτόματες μηχανές τις οποίες ο καπιταλισμός ιδιοποιείται και διαστρέφει.
Ένα πολιτικό και κοινωνικό κίνημα για να συγκροτηθεί απαιτεί επίσης μια συγκολλητική «κοινωνική προίκα».
Όμως οι φτηνές πρώτες ύλες, οι καθηλωμένοι μισθοί, οι εμπορευματοποίηση των πάντων, είναι προϋπόθεση για να αναταχθεί η κερδοφορία του κεφαλαίου και να επιστρέψουν οι μαζικές επενδύσεις των λιμναζόντων ιδιωτικών κεφαλαίων.
Γι’ αυτό η μόνη προίκα του Τραμπ είναι το κοινωνικό δηλητήριο της ξενοφοβίας, του ρατσισμού, της πολεμικής απειλής, της διατίμησης της εργατικής δύναμης.
Οι μετανάστες όμως είναι το καλύτερο όπλο για τη διατίμηση των ίδιων και της εργατικής δύναμης γενικότερα. Η δε φτώχεια μπορεί να μην είναι αιτία της κρίσης. Από τη στιγμή όμως που η κρίση εκδηλώνεται τη φτώχεια τη συντηρεί. Και ο πόλεμος είναι πλέον όχι μόνο δίχως όρια αλλά και δίχως προς ώρας διαμορφωμένα στρατόπεδα.
Επιπλέον το ίδιο το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ είναι σε κρίση και απαξιωμένο στα μάτια της αμερικάνικης κοινωνίας. Αναπόσπαστο μέρος του είναι η Κλίντον και οι Ρεπουμπλικάνοι. «Δεν ψηφίζω γιατί δεν ψηφίζω με τον κόλπο μου» συμπυκνώνει την απαξίωση η Σούζαν Σάραντον.
Αυτή η απαξίωση, η απέχθεια που νιώθει ο αμερικανικός λαός και η βάση του κόμματος έναντι του πολιτικού συστήματος και του χάσματος που υπάρχει μεταξύ συστήματος και κοινωνίας, είναι η βάση επιλογής του Τραμπ στο εσωτερικό των Ρεπουμπλικάνων.
Το ίδιο γεγονός ότι κατάφερε να κερδίσει το χρίσμα απέναντι σε βαριά ονόματα του πολιτικού και κομματικού συστήματος αποδεικνύει το εύρος του προβλήματος που υπάρχει στις ΗΠΑ. Η δε εκλογή του είναι έκφραση της γενικότερης κρίσης και αδυναμίας του αμερικάνικου συστήματος.
Είναι το ανάλογο του Brexit.
Και ενισχύει το ακροδεξιό ρεύμα που βλέπουμε να δυναμώνει στην Ευρώπη.
Οι ΗΠΑ από καιρό βρίσκονται στο κέντρο ενός φαύλου κύκλου.
Ιστορικά έχει αποδειχθεί ότι πανίσχυρες αυτοκρατορίες οπισθοχώρησαν ή και κατέρρευσαν λόγω κρίσης στο εσωτερικό τους. Οι πολιτικές και οικονομικές αυτές κρίσεις έχουν ένα κοινό παρονομαστή: τη χωρίς διέξοδο διάβρωση του κοινωνικού ιστού και την παρουσία πολιτικών ηγετών οι οποίοι αντί να ενώνουν, να δίνουν όραμα, συνέβαλαν στην αποσύνθεση.
Αυτός ο φαύλος κύκλος σπάει τελικά, είτε από μια αδύνατο να προβλεφθεί κοινωνική καταστροφή, είτε από ένα σύγχρονο απελευθερωτικό εργατικό και λαϊκό ρεύμα. Με την παρέμβαση δηλαδή συνολικά, στρατηγικά και αξιακά, μιας πολιτικής κοινωνικής χειραφέτησης και απελευθέρωσης, των αντίστοιχων πολιτικών κομμάτων, μετώπων και των ανάλογων ηγετών.
Πηγή: kommon.gr
