Μόλις τελείωσε η Σύνοδος των G20 το Σάββατο 30/10 στη Ρώμη, άρχισε στη Γλασκώβη η 26η Σύνοδος του ΟΗΕ για το κλίμα. Θα διαρκέσει 15 μέρες και θα πάρουν μέρος ηγέτες ή εκπρόσωποι από 200 χώρες. Δεν πήραν μέρος με τη φυσική τους παρουσία οι πρόεδροι της Κίνας και της Ρωσίας.
Ο Αλόκ Σάρμα, πρόεδρος της COP 26, καθόρισε τους βασικούς στόχους της Διάσκεψης. Σημειώνουμε ότι δεν θα υπάρχει απόφαση αλλά έκκληση. Επιδίωξη είναι να υπάρξει δέσμευση από τα κράτη για πραγματοποίηση των στόχων:
- Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω υπερθέρμανση του πλανήτη.
- Περιορισμό ανόδου της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου. Σημείωσε ότι η μέση θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά 1,1 βαθμό Κελσίου από τη βιομηχανική επανάσταση.
Παίρνοντας υπόψη τα αποτελέσματα της G20 από τη σύσκεψη της Ρώμης αλλά και του ΟΗΕ στο Παρίσι, μπορούμε άφοβα να συμπεράνουμε ότι:
α) Υπάρχει καθολική εκτίμηση για την ανάγκη λήψης μέτρων.
β) Υπάρχουν τεράστιες διαφορές για τα μέτρα, το χρονοδιάγραμμα και την χρηματοδότηση.
γ) Κρίνονται γεωστρατηγικά συμφέροντα κρατών, επιχειρηματικών κλάδων και ομίλων.
Έτσι μπορεί να εξηγηθεί η απόσυρση των ΗΠΑ (Τραμπ) από τις συμφωνίες του Παρισιού και η ανάπτυξη του κλάδου σχιστολιθικού πετρελαίου και αερίων, η άντληση των οποίων προκαλεί μεγάλες φυσικές καταστροφές (είναι βέβαια ορυκτά καύσιμα). Αυτό συνεχίζεται και επί προεδρίας Μπάιντεν, παρά τη συγγνώμη που ζήτησε για την απόρριψη. Φαίνεται με τη δημιουργία ανταγωνιστικών ομάδων (π.χ. οι Άραβες υποστηρίζουν τη συνέχιση των γεωτρήσεων και την άντληση πετρελαίου και αερίου, ενώ τα κράτη του Ειρηνικού ζητάνε την άμεση διακοπή γιατί κινδυνεύουν από την άνοδο της θαλάσσιας στάθμης).
Αυτή η κατάσταση δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας για λήψη άμεσων μέτρων. Δε μπορεί βέβαια να αγνοηθεί και η σοβαρότητα της κατάστασης. Το πιθανότερο είναι μια γενική συμφωνία με χρονική κλιμάκωση καθορισμένη από τα κράτη και αυτοδέσμευση πραγματοποίησης σ’ ένα γενικό πλαίσιο. Σηματοδοτεί γι’ αυτό το κοινό ανακοινωθέν των G20, είναι έκκληση και διαπιστώνει:
- Τη ζωτική ανάγκη να επιδιωχθεί μηδενική εκπομπή ρύπων μέχρι τα μέσα του αιώνα (δεν αναφέρει το 2050).
- Τα κράτη να δεσμευτούν με δικό τους χρονοδιάγραμμα, πρόγραμμα.
- Να καταργηθεί μέχρι το τέλος του χρόνου η χρηματοδότησης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα (κατάργηση χρηματοδότησης όχι παραγωγών).
Σημειώνουμε ότι οι G20 ευθύνονται για το 80% των αερίων του θερμοκηπίου. Η Κίνα κατέθεσε στον ΟΗΕ προτάσεις και τη δέσμευσή της για μηδενικές εκπομπές ρύπων το 2060 ενώ η Ινδία μιλάει για το 2070.
Σημασία έχει ότι αποφασίστηκε η χρηματοδότηση των φτωχών χωρών με 100 δισεκατομμύρια δολάρια για το κλίμα. Ότι οι ΗΠΑ, που έχουν το 20% του παγκόσμιου ΑΕΠ, δίνουν 10 δισεκατομμύρια. Ακόμη ότι το 2020 δαπανήθηκαν 15 τρισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως για αντιμετώπιση του COVID-19 κι ότι οι στρατιωτικές δαπάνες φτάνουν τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια από τα οποία τα 730 δις δαπανούν οι ΗΠΑ (το 37%).
Χωρίς διάθεση αξιολόγησης, φαίνεται ότι το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης (της ελληνικής σίγουρα) συγκεντρώθηκε περισσότερο στη σύσκεψη των G20. Στη χώρα μας από τους προπαγανδιστές της κυβέρνησης (τα ΜΜΕ και άλλους) κυριαρχούσε η «πόρτα» που έφαγε ο Ερντογάν στις προσπάθειές του να συναντήσει τον Μπάιντεν και πόσο απομονωμένη είναι η Τουρκία. Τα γεγονότα τους διέψευσαν για άλλη μια φορά.
Μια γενική εκτίμηση είναι ότι έγινε άμβλυνση των αντιθέσεων και ορισμένες διευθετήσεις στα πλαίσια του ευρωατλαντικού μπλοκ. Πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις και δόθηκαν κάποιες εξηγήσεις μεταξύ Μπάιντεν-Μακρόν με τον πρωθυπουργό της Αυστραλίας αλλά και ο «απομονωμένος» Ερντογάν συναντήθηκε με την ηγεσία της ΕΕ, τη Μέρκελ και τον Μακρόν, όπου έγινε συζήτηση για πυραύλους SAMP-T γαλλο-ιταλικής παραγωγής και κυρίως με τον Μπάιντεν για περισσότερο από μία ώρα.
Το περιεχόμενο της συζήτησης δεν έγινε γνωστό. Από τις δηλώσεις, φαίνεται ότι έγινε συζήτηση για πολλά ζητήματα. Στις δηλώσεις και ανακοινώσεις των δύο πλευρών υπήρξαν διαφοροποιήσεις για το περιεχόμενο αλλά και ταύτιση. Η κάθε πλευρά θίγει, προβάλλει τα δικά της και αυτά που συμφώνησαν. Σχετικά με τη συνάντηση, ο Λευκός Οίκος σημειώνει ότι ο Μπάιντεν εξέφρασε την επιθυμία να διατηρηθούν οι επιχειρηματικές σχέσεις, να διευθετηθούν οι τομείς συνεργασίας, να διαχειριστεί αποτελεσματικά τις διαφωνίες. Χαιρέτησε τη συνεισφορά δύο δεκαετιών από την Τουρκία στις αποστολές του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν. Συζήτησαν την πολιτική κατάσταση στη Συρία, τις εκλογές στη Λιβύη, για το Αφγανιστάν και τον Καύκασο. Ο Μπάιντεν επιβεβαίωσε την αμυντική συνεργασία, τη σημασία της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, σημείωσε τις ανησυχίες του για τους S400.
Από άλλα δημοσιεύματα κι από δηλώσεις του Ερντογάν, φαίνεται ότι για τα F16 ο Μπάιντεν δεν ήταν αρνητικός αλλά πρόβαλλε πιθανές αντιρρήσεις από το Κογκρέσο. Πάντως φαίνεται να ισχύει η άποψη για δημιουργία επιτροπής επίλυσης διαφορών.
Ένα βασικό συμπέρασμα είναι ότι οι ΗΠΑ θα κάνουν τα πάντα ώστε να μη χαθεί γι’ αυτούς η Τουρκία, είτε με επικεφαλής τον Ερντογάν είτε με άλλον. Ούτε η Τουρκία δείχνει να θέλει αποδέσμευση από τη Δύση. Σχετική αυτονομία θέλει ο Ερντογάν.
Αυτό δεν θεωρώ ότι θα καθορίσει τη στάση ή έστω πλευρές της πολιτικής της ελληνικής κυβέρνησης που έχει αναλάβει την προώθηση των αμερικανικών συμφερόντων σπέρνοντας αυταπάτες ότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τα συμφέροντα της Ελλάδας.
Ο ελληνικός λαός, με τη συμβολή και ευθύνη των κομμουνιστικών και αριστερών-προοδευτικών δυνάμεων, πρέπει να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα και να οργανώσει την πάλη του για την αντιμετώπιση των άμεσων προβλημάτων, για μια Ελλάδα χωρίς βάσεις, για την Ειρήνη στην περιοχή και σ’ όλο τον κόσμο, σε συντονισμό με όλους τους λαούς. Και με τον αμερικανικό.
