Όταν έφυγαν, εκείνο το βράδυ του 1948 από το σπίτι στο χωριό Μπετ Μαχσίρ, άφησαν τη λάμπα πετρελαίου αναμμένη και το σπίτι τακτοποιημένο. Πατέρας και μάνα έτρεξαν με τα τρία παιδιά στο χωράφι, να κρυφτούν από τους βομβαρδισμούς των Ισραηλινών. «Πίστευαν ότι θα επιστρέψουν, είτε το ίδιο βράδυ, είτε το πρωί. Και μέχρι σήμερα η λάμπα είναι αναμμένη. Ομως, δεν ξαναείδαμε ούτε λάμπα ούτε σπίτι. Κι αυτή είναι η ιστορία που μας έλεγε πάντα η μαμά στην εξορία».
Ο Σαρίφ Χουσεΐν, Παλαιστίνιος γιατρός στην Ελλάδα, θυμάται και μοιράζεται εμπειρίες και εκτιμήσεις στην «Εφ.Συν.». Δεκαετίες εδώ, σπούδασε, έκανε οικογένεια με τη Δώρα και συνεχίζει να ονειρεύεται την Παλαιστίνη. Πρόεδρος των Παλαιστίνιων φοιτητών στην Ελλάδα στα νιάτα του ως στέλεχος της Αλ Φατάχ, δραστήριο μέλος της παλαιστινιακής κοινότητας, πιάνει το νήμα της συζήτησής μας από την πρώτη μεγάλη προσφυγιά των γονιών του το ’48.
Τέλειωσα το Λύκειο στον καταυλισμό, σε σκηνή με λάμπα πετρελαίου, κι όταν ήρθα στη Θεσσαλονίκη το ’70 έβλεπα για πρώτη φορά τον πολιτισμό. Δεν έχω και πολύ καλές αναμνήσεις από τη ζωή μέσα στη λάσπη
«Οι σφαγές ξεκίνησαν το ’48. “Χωρίς αυτές δεν θα έφευγε ο παλαιστινιακός λαός και δεν θα υπήρχε το κράτος του Ισραήλ”, ομολογούσαν οι Ισραηλινοί. Κι αυτοί που έκαναν τις σφαγές, αρχηγοί συμμοριών στην υπό την αγγλική κατοχή Παλαιστίνη, ήταν γνωστοί, η Γκόλντα Μέιρ, κατοπινή πρωθυπουργός τους, και ο Μεναχέμ Μπέγκιν, κι αυτός μετέπειτα πρωθυπουργός τους. Μέχρι το ’40- ’42 οι Εβραίοι δεν ήταν πάνω από το 3% του πληθυσμού, κυρίως Αραβες-Εβραίοι που ζούσαν στα εδάφη μας. Με την έναρξη του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου έρχονται κυνηγημένοι από τον Χίτλερ. Τότε ήταν που οι Αγγλοι επέβαλαν σχέδιο διχοτόμησης της Παλαιστίνης σε δυο κράτη. Το ισραηλινό κράτος ιδρύθηκε, αλλά χωρίς το παλαιστινιακό. Αρνηθήκαμε το σχέδιο. Ακολούθησαν σφαγές και η πρώτη προσφυγιά στους καταυλισμούς της Δυτικής Οχθης. Το 1967, με τον σικέ Πόλεμο των 6 ημερών, φύγαμε και πάλι, αυτήν τη φορά για την Ιορδανία. Το Ισραήλ είχε καταλάβει τη Δ. Οχθη, ολόκληρη την Ιερουσαλήμ, το Σινά, τα υψίπεδα του Γκολάν στη Συρία. Τέλειωσα το Λύκειο στον καταυλισμό, σε σκηνή με λάμπα πετρελαίου, κι όταν ήρθα στη Θεσσαλονίκη το ’70 έβλεπα για πρώτη φορά τον πολιτισμό. Δεν έχω και πολύ καλές αναμνήσεις από τη ζωή μέσα στη λάσπη. Μείναμε 3 χρόνια στη σκηνή και άλλα 10 χρόνια στις παράγκες. Εμείς ήμασταν οι τυχεροί, είχαμε ένα δωμάτιο για κουζίνα κι ένα δεύτερο όπου κοιμόμασταν 11 άτομα. Ακόμη και σήμερα ζουν 100.000 Παλαιστίνιοι στον καταυλισμό».
● Επισκέφτηκες, μετά το ’67, την Παλαιστίνη;
Υπό κανονικές συνθήκες μπορώ να πάω και να γυρίσω ασφαλής. Γνωρίζω ότι για το Ισραήλ ήμουν καταζητούμενος λόγω της ιστορίας μου και της δραστηριότητάς μου στην Αλ Φατάχ. Η σύλληψη στο Ισραήλ δεν σημαίνει μια πολιτισμένη σύλληψη. Πολύ ξύλο, βασανιστήρια, έτσι για την πλάκα τους. Πιθανόν η Ελλάδα να με βοηθήσει να φύγω πιο γρήγορα αφού έχω ελληνικό διαβατήριο. Δεν θέλω να υποστώ αυτήν την εμπειρία. Δεν την έχω υποστεί μέχρι σήμερα και δεν θα τους κάνω τη χάρη.
● Πώς ένα κίνημα σαν την PLO και την Αλ Φατάχ παρέδωσε τα ηνία του Παλαιστινιακού στη Χαμάς;
Είναι μια μεγάλη ιστορία. Η Αλ Φατάχ, από το ’65 που κήρυξε τον ένοπλο αγώνα, συγκέντρωνε πάρα πολλές λαϊκές μάζες γύρω από το κίνημα. Κάποια στιγμή, σχεδόν όλος ο λαός ήταν Αλ Φατάχ με ηγέτη τον Γιάσερ Αραφάτ. Αλλά κάθε ένοπλος αγώνας έχει και πολιτική διάσταση. Δεν κάναμε ένοπλο αγώνα για την τρομοκρατία. Κάναμε εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα για να γυρίσουμε στην πατρίδα μας. Και μάλιστα, το ’65, στόχος ήταν ίδρυση παλαιστινιακού κράτους σε όλη την παλαιστινιακή γη. Αυτό ήταν το «πιστεύω» μας. Συνεχίσαμε τον ένοπλο αγώνα με πολλές διακυμάνσεις, με ήττες, με νίκες, ώσπου ωρίμασαν τα πράγματα και ο Αραφάτ υπέγραψε το ’93 τις Συμφωνίες του Οσλο με τον πρωθυπουργό Γιτζάκ Ράμπιν για ειρήνευση στην περιοχή. Οι συμφωνίες προέβλεπαν επιστροφή στα εδάφη που κατέλαβε το Ισραήλ το ’67, στον Πόλεμο των 6 ημερών, συμπεριλαμβανομένης και της Ανατολικής Ιερουσαλήμ. Αυτή ήταν και η απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας το 1967.
Από τότε και για 20 χρόνια μετά, ούτε παλαιστινιακό κράτος δημιουργήθηκε, ούτε πρωτεύουσα έγινε η Ανατολική Ιερουσαλήμ. Ενας από τους ακραίους Ισραηλινούς δολοφόνησε τον πρωθυπουργό τους και χαθήκαμε επί 20 χρόνια μόνο σε διαπραγματεύσεις. Κι όσο διαπραγματευόμασταν έφερναν εποίκους Εβραίους απ’ όλον τον κόσμο, τη Ρωσία, την Ουκρανία, τη Γερμανία. Τους υπόσχονταν σπίτι, δουλειά, ασφάλεια Αποτέλεσμα; Ενώ μέχρι τις Συμφωνίες του Οσλο είχαμε 100.000 εποίκους, στο διάστημα που διαπραγματευόμασταν, οι έποικοι από 100 χιλιάδες έφτασαν τους 950.000, ενώ η συμφωνία προέβλεπε να φύγουν οι έποικοι και να διαλυθούν τα κιμπούτς. Εμείς λέγαμε «Θέλουμε πατρίδα» κι αυτοί έλεγαν «Πάρτε κι άλλους». Κι από αυτούς, οι 350.000 είναι στην ανατολική Ιερουσαλήμ που υποτίθεται είναι η πρωτεύουσα του παλαιστινιακού κράτους.
Λόγω της συμφωνίας ο Αραφάτ είχε αποκηρύξει τον ένοπλο αγώνα κι έπρεπε να συλλαμβάνει όποιον παραβίαζε αυτές τις συμφωνίες. Οταν, όμως, άρχισε να τους πηγαίνει κόντρα και να ενθαρρύνει τον ένοπλο αγώνα για να τους πιέσει, ξεκίνησαν πάλι οι συλλήψεις και η Μοσάντ τον δηλητηρίασε.
● Ο Αμπάς ακολούθησε άλλη τακτική;
Είπε: «Δεσμεύομαι από τις Συμφωνίες του Οσλο. Δεν θέλω ένοπλο αγώνα, δεν θέλω όπλα». Και το είπε τόσο καθαρά που ο παλαιστινιακός λαός δυσφόρησε: «Τι λες τώρα, μας πήραν τα σπίτια, μας καίνε τα χωριά μας και δεν θες ένοπλο αγώνα;». Γιατί οι έποικοι προκαλούσαν, χτυπούσαν, έβριζαν και επεκτείνονταν με παράνομες συμμορίες. Εφτιαχναν παράγκες και τις φύλαγαν με όπλα. Το 60% των εδαφών της Δυτικής Οχθης ήταν υπό τον διοικητικό και στρατιωτικό έλεγχο των Ισραηλινών. Στα χωριά και τις πόλεις μας είχαμε απλώς έναν υποτυπώδη έλεγχο, μας άφηναν να καλλιεργούμε μόνο όσο επέτρεπαν οι έποικοι και όποτε ήθελε το Ισραήλ έπαιρνε ένα κομμάτι, ξερίζωνε τις ελιές. Κι αυτές οι παράνομες αποικίες, τα κιμπούτς που υποτίθεται έφτιαξαν οι έποικοι παρά τη θέληση της κυβέρνησής τους, είχαν τη στήριξη της Ακροδεξιάς, η οποία έδωσε τις ψήφους της για να σχηματιστεί η σημερινή ισραηλινή κυβέρνηση. Αποτέλεσμα: όχι μόνο αναγνώρισε τις παράνομες ομάδες, αλλά και τις όπλισε, γιατί ο ακροδεξιός υπουργός Ασφάλειας ζήτησε και εφάρμοσε να έχουν οπλισμό και οι έποικοι.
● Αυτή είναι η ανάγκη που γέννησε τη Χαμάς;
Εφόσον η Αλ Φατάχ στο διάστημα των διαπραγματεύσεων δεν κατάφερε τίποτε, ούτε λιμάνι, ούτε αεροδρόμιο, ούτε παλαιστινιακό κράτος, άρχισαν φωνές διαμαρτυρίας. Κάποια από αυτές τις φωνές ήταν και η Χαμάς και οι επιθέσεις αυτοκτονίας έγιναν η ύστατη πίεση για το Παλαιστινιακό.
● Ενας άνθρωπος της Αλ Φατάχ πώς θα χαρακτήριζε τη Χαμάς;
Η Χαμάς είναι αντιστασιακή παλαιστινιακή οργάνωση! Ούτε τρομοκρατική, ούτε εγκληματική οργάνωση. Οι μαχητές της Χαμάς υποστηρίζονται και στη Γάζα και στη Δυτική Οχθη και στην Ιορδανία και στον Λίβανο και στη Συρία και στην Αίγυπτο. Αυτή τη στιγμή είναι οι αληθινοί εκφραστές της θέλησης και των συναισθημάτων του παλαιστινιακού λαού.
● Σας ξάφνιασε η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου;
Για κάθε δράση υπάρχει αντίδραση. Μην περιμένει το Ισραήλ ότι θα συνεχίσει να μας κυβερνά άλλα 75 χρόνια με όπλα, με κατασκοπία, με φυλακές και συλλήψεις.
Hμασταν ξεχασμένοι κι ας μη ζούσαμε καλά. Μου κάνει εντύπωση που αναρωτιούνται κάποιοι «Μα πώς τους ήλθε ξαφνικά;». Τι είναι ξαφνικό, όταν 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν περίκλειστοι με τον φόβο ότι το Ισραήλ ελέγχει το νερό, το ρεύμα, 4 ώρες τη μέρα; Μέχρι πότε θα είναι η μοίρα μας στα χέρια των Ισραηλινών; Ελέγχουν ακόμη και τον αέρα που αναπνέουμε και τα φάρμακα, και τα νερά. Γνωρίζατε ότι υπάρχουν 8.000 κρατούμενοι στο Ισραήλ με αρκετούς από αυτούς καταδικασμένους 2 και 3 φορές ισόβια; Παιδάκια 12 και 11 χρόνων συλλαμβάνονται για 1-2 μήνες. Υποτίθεται για να τρομάξουν τους υπόλοιπους. Από τις 7 Οκτωβρίου, έχουν συλλάβει 7.500 άτομα από τη Δυτική Οχθη, μόνο και μόνο γιατί είναι πολιτικά δραστήρια στο facebook. Αυτό με την ένδειξη «διοικητικά κρατούμενοι». «Δεν έχω κατηγορία εις βάρος σου, αλλά σε κρατάω 5 μήνες, 2 χρόνια». Δεν τρομάζει πια ο παλαιστινιακός λαός. Ιδιαίτερα μετά από αυτό που υπέστη ο ισραηλινός στρατός, που υποτίθεται ήταν ο πιο προηγμένος στρατός στον κόσμο. Για κάθε δράση υπάρχει αντίδραση. Μην περιμένει το Ισραήλ ότι θα συνεχίσει να μας κυβερνά άλλα 75 χρόνια με όπλα, με κατασκοπία, με φυλακές και συλλήψεις. Και τώρα βομβαρδίζουν άμαχο πληθυσμό.
● Λένε ότι αποτελεί ασπίδα της Χαμάς.
Η Χαμάς δεν κρατά δεμένο κανένα Παλαιστίνιο. Οποιος θέλει μπορεί να πάει στον Νότο. Το γεγονός ότι επέλεξαν να βομβαρδίζουν μόνο σχολεία και νοσοκομεία είναι πολιτική επιλογή.
● Ποια είναι η πρόβλεψή σας;
Είμαι αισιόδοξος. Το Παλαιστινιακό ήταν ξεχασμένο από όλους, τις ΗΠΑ, την Ε.Ε., τη Γερμανία. Στις 7 Οκτωβρίου, η Χαμάς έκανε κάτι πάρα πολύ μεγάλο, απρόβλεπτο και τεράστιο ως επιχείρηση. Αν έγινε χωρίς να έχει συνεννοηθεί με συμμάχους στην περιοχή, όπως το Ιράν και η Ρωσία, πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο βήμα. Πιθανόν να πληρώσει πολύ ακριβά το τίμημα, αλλά δούλεψε σαν το κερί που λιώνοντας δίνει φως στην παλαιστινιακή υπόθεση.
● Μπορείτε να διακινδυνεύσετε μια πρόβλεψη;
Η Χαμάς είναι βαθιά ριζωμένη στην κοινωνία. Και αύριο αν γίνουν οι εκλογές, Χαμάς θα ψηφίσει ο κόσμος. Να το ξέρουν και οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί και να είναι έτοιμοι να διαπραγματευτούν και με τη Χαμάς και με τον Αμπάς. Αλλά χωρίς τη γνώμη της δεν θα υπάρξει καμία λύση. Εκτός κι αν πει στον Αμπάς, «σε εξουσιοδοτούμε να διαπραγματευτείς». Ο Αμπάς δεν θέλει να γυρίσει στη Γάζα στα συντρίμμια πάνω σε ισραηλινό τανκ. Δεν τιμά ούτε αυτόν, ούτε την Αλ Φατάχ. Πρέπει να βρεθεί κανάλι επικοινωνίας μεταξύ της Χαμάς και του Αμπάς. Να ενώσουν τις φωνές τους και να υπάρξει κοινή έκφραση πολιτικής.
● Θα μπορούσε να υπάρξει άλλος ενδιάμεσος πολιτικός;
Εννοείται. Υπάρχει ο Μαρουάν Μπαργούτι. Στέλεχος της Αλ Φατάχ. Παραμένει 24 χρόνια στη φυλακή με ισόβια. Ενας ηγέτης που θα παίξει ρόλο. Ικανός και αποδεκτός από όλο τον λαό. Προσωπικότητα που χαρακτηρίζεται από πολλούς ως ο Νέλσον Μαντέλα της Παλαιστίνης.
Συνέντευξη Σαρίφ Χουσεϊν, Παλαιστίνιος γιατρός στην Ελλάδα, αγωνιστής της Αλ Φατάχ στην efsyn
